Województwo podlaskie

Województwo podlaskie położone jest w północno-wschodniej Polsce. Jego stolicą jest Białystok. Podlaskie zostało utworzone w 1999 roku po połączeniu województw: białostockiego (w całości), łomżyńskiego (oprócz 5 gmin powiatu ostrowskiego) oraz suwalskiego (gminy powiatów augustowskiego, sejneńskiego i suwalskiego z miastem Suwałki). Powierzchnia województwa wynosi 20 180 km2, co stanowi 6,5 proc. powierzchni Polski. Według danych z 2010 roku województwo zamieszkuje blisko 1,2 mln osób, czyli 3,1 proc. ludności naszego kraju. Podlaskie graniczy z województwami: lubelskim, mazowieckim i warmińsko-mazurskim oraz z Białorusią i Litwą. W regionie jest 11 przejść granicznych: na granicy z Litwą − Budzisko, Ogrodniki, Trakiszki i na granicy z Białorusią – Białowieża, Bobrowniki, Czeremcha, Kuźnica Białostocka, Połowce, Płaska i Siemianówka.

Województwo podlaskie znajduje się na terenie Niziny Podlaskiej, Pojezierza Suwalskiego i Niziny Mazowieckiej. Historycznie województwo zajmuje tylko część Podlasia (36 proc. powierzchni województwa), a także część Suwalszczyzny, Mazowsza, Polesia oraz niewielką część Mazur. Ukształtowanie terenu ma charakter nizinny, a najwyższym punktem jest wierzchołek Rowelskiej Góry – 298 m n.p.m. Klimat jest bardziej surowy niż w pozostałych częściach Polski, a Suwałki nazywane są „polskim biegunem zimna”.

W województwie podlaskim znajduje się 17 powiatów, w tym 3 powiaty grodzkie. Są to miasta na prawach powiatu: Białystok, Łomża i Suwałki. Łącznie w podlaskim jest 30 miast.
Uwarunkowania geograficzne i historyczne sprawiły, że województwo podlaskie jest miejscem ścierania się różnych narodów i kultur. Powstała tu specyficzna mozaika kulturowa, charakteryzująca się wielością wyznaniową i bogactwem obrzędów. Od wieków w woj. podlaskim żyją obok siebie Polacy, Białorusini, Tatarzy, Rosjanie i Żydzi. Znajduje się tu największe w Polsce skupisko ludności prawosławnej. W Grabarce położony jest ośrodek pielgrzymek prawosławnych.

Podlaskie jest regionem o charakterze rolniczym. Uprawia się tu głównie zboża i ziemniaki.  Rolnictwo skupione jest głównie w rękach prywatnych. Przemysł to przede wszystkim produkcja i przetwórstwo artykułów spożywczych. Ważne znaczenie ma również produkcja maszyn i urządzeń, produkcja tkanin oraz drewna i wyrobów z drewna. Potencjał przemysłowy skoncentrowany jest w największych miastach  − Białymstoku,  Suwałkach i Łomży. 

Szata roślinna regionu jest bogata i różnorodna. W województwie podlaskim znajdują się rozległe lasy i puszcze: Białowieska, Augustowska, Knyszyńska i Zielona. Puszcza Białowieska to ostatni naturalny las na Niżu Europejskim i miejsce, gdzie można spotkać największą populację żubra w Europie. Na terenie województwa znajdują się także 4 parki Narodowe: Białowieski Park Narodowy (najstarszy PN w Polsce), Biebrzański Park Narodowy (park o największej powierzchni w Polsce), Wigierski Park Narodowy oraz Narwiański Park Narodowy. Oprócz PN na terenie podlaskiego znajdują się 3 parki krajobrazowe: Suwalski Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej oraz Wigierski Park Krajobrazowy. W województwie podlaskim znajdują się także liczne rezerwaty oraz pomniki przyrody.