Czereśnie owoce – właściwości, witaminy i wartości odżywcze czereśni

Dlaczego warto jeść czereśnie? Bo czereśnie to idealna przekąska na lato − apetycznie wyglądają, rewelacyjnie pachną, cudnie smakują, są bardzo orzeźwiające i posiadają właściwości zdrowotne. Sezon na czereśnie trwa krótko, więc spieszmy się, by nacieszyć się smakiem tych owoców!

Drzewko czereśniowe, należy do najstarszych drzew na świecie. Badania archeologiczne wskazują, że czereśniami zajadali się już nasi przodkowie żyjący w okresie paleolitu. Z kolei zapiski rzymskiego pisarza Pilniusza Starszego z ok. 50 r. n.e. sugerują, że pierwsze czereśniowe drzewko sprowadził do Rzymu z miasta Cerasus (obecna Turcja) Lukullus, słynny rzymski wódz znany z organizacji wystawnych uczt, na których objadano się tymi pysznymi owocami. Stało się to około 70 r. p.n.e. Potwierdzeniem tej teorii ma być łacińska nazwa czereśni − Cerasus avium – która wywodzi się od nazwy miasta Cerasus.

Ciemne, czarne po jasnożółte − od tego momentu mamy około 500 odmian czereśni, które uprawiane są w Ameryce Północnej, Europie, Azji Zachodniej i na Kaukazie. Także w naszym kraju cieszą się dużą popularnością. Wiśnia ptasia, czereśnia, trześnia – z takimi określeniami może spotkać się w polskiej nomenklaturze. Dlaczego wiśnia ptasia? Smakoszem tego owocu są szpaki i wróble, stanowiąc poważną konkurencję dla ludzi.

Czereśnie na zdrowie

Cóż takiego dobrego jest w czereśniach? Czereśnia, rosnąca w umiarkowanym, polskim klimacie posiada – tłuszcze, białko, węglowodany, błonnik, cukry, kwasów organicznych, minerałów i witamin.

Owoc jest bogatym źródłem soli mineralnych – chlor, cynk, fosfor, magnez, miedź, siarka, sód, wapń i żelazo. W czereśniach znajdziemy aż 225 mg potasu, dlatego owoce te korzystnie wpływają na układ krążenia oraz nerki. Porcja czereśni dostarcza nam też dużej dawki jodu – zalecanego przy problemach z tarczycą − którego jest więcej niż w niektórych rybach morskich. Jest również bogata w witaminy – witaminy A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B5, B6, B9 i  B12), witamina C, E i K.

Jedzenie czereśni zmniejsza ilość kwasu moczowego w organizmie, więc powinny je jeść osoby z dną moczową. Poza tym, ze względu na swój zasadowy charakter, czereśnie odkwaszają organizm, poprawiając równowagę kwasowo-zasadową. Z kolei garbniki roślinne zawarte w tych owocach hamują procesy zapalne w śluzówkach układu pokarmowego. W Stanach Zjednoczonych w latach 80. niektóre kliniki zapoczątkowały nawet specjalne czereśniowe diety dla pacjentów cierpiących na artretyzm i gościec.

Najzdrowsze są te czereśnie o krwistoczerwonej, wręcz bordowej barwie. Takie owoce mają najwięcej antocyjanów – związków, które działają korzystnie na komórki nerwowe powodując zmniejszenie stresu tlenowego wywołanego przez wolne rodniki, dzięki czemu mogą chronić komórki nerwowe przed uszkodzeniem. W 100 g jest aż 250 mg tego barwnika, a dla porównania – w truskawkach tylko 35 mg.

Co ciekawe, uważa się, że czereśnie maja także działanie przeciwbólowe, a 20 czereśni działa jak 2 aspiryny.

Czereśnie na regenerację po ćwiczeniach

Badania pokazują, że związki przeciwzapalne i przeciwutleniające zawarte w czereśniach mogą pomóc złagodzić ból mięśni, uszkodzenia i stany zapalne wywołane wysiłkiem fizycznym. Stwierdzono, że sok i koncentrat z czereśni przyspieszają regenerację mięśni, zmniejszają ich ból wywołany wysiłkiem fizycznym i zapobiegają utracie siły u elitarnych sportowców, takich jak rowerzyści i maratończycy. Ponadto niektóre dowody sugerują, że produkty z czereśni mogą poprawiać wydajność ćwiczeń.

Badanie z udziałem 27 biegaczy wytrzymałościowych wykazało, że ci, którzy spożywali 480 mg sproszkowanych czereśni dziennie przez 10 dni przed półmaratonem, mieli średnio o 13% lepsze czasy i odczuwali mniejszy ból mięśni niż grupa placebo (Kyle Levers i in., 2016). Chociaż większość badań dotyczyła profesjonalnych sportowców, cierpki sok czereśniowy może przynieść korzyści również osobom nie trenującym zawodowo. Badanie przeprowadzone na 20 aktywnych kobietach wykazało, że te, które wypijały 60 ml cierpkiego soku dwa razy dziennie przez 8 dni, szybciej wracały do zdrowia i miały mniej uszkodzeń mięśni i bolesności po wykonaniu powtarzających się ćwiczeń sprinterskich, w porównaniu z grupą placebo (Meghan A Brown, Emma J Stevenson, Glyn Howatson, 2018). Według naukowców czereśnie zawdzięczają swoje właściwości przeciwzapalne obecności antocyjanów, przeciwutleniaczy, które również nadają owocom czerwoną barwę. Choć obiecujące odkrycia dotyczą skoncentrowanych produktów czereśniowych, takich jak sok i proszek, nie jest jasne, ile świeżych owoców należałoby zjeść, aby uzyskać podobne wyniki.

Czereśnie w pielęgnacji urody

Kiedy kochanka króla Francji Ludwika XV, hrabina du Barry w wieku 50 lat została stracona na gilotynie, nadal wyglądała pięknie i młodo. Jak donoszą historyczne źródła tajemnicą jej urody były właśnie czereśnie. Nic w tym dziwnego, bowiem owoce te mają zbawienny wpływ na naszą skórę.

Zawartość kwasów owocowych oraz witamin A i C wpływa na organizm oczyszczająco, co odbija się korzystnie na stanie i wyglądzie skóry. Dzięki obecności bioflawonoidów czereśnie są zaliczane do przeciwutleniaczy, które zwalczają wolne rodniki i spowalniają procesy starzenia się skóry.  By zauważyć korzystny wpływ na naszą skórę dietetycy zalecają, by spożywać ok. 25 gram tych owoców.

Czereśnie można również stosować zewnętrznie, w postaci maseczek z rozgniecionych owoców.

Czy czereśnie odchudzają?

Czereśnie w 80 proc. składają się z wody i mają niewiele, bo zaledwie ok. 55 kalorii w 100 g. Ponad¬to czereśnie są idealnym środkiem oczyszczającym i odtruwającym organizm. Ze względu na właściwości moczopędne, owoce te regulują procesy przemiany materii i pomagają w wydalaniu szkodliwych substancji. Pomimo swojej słodyczy czereśnie mają niski indeks glikemiczny.Zawierają głównie fruktozę i glukozę, przy niewielkiej ilości sacharozy, dlatego bez obawy można włączyć czereśnie do diety cukrzyków. Co ciekawe dietetyczne są nie tyko owoce, ale i czereśniowe ogonki. Można z nich przyrządzić dietetyczną herbatkę odchudzającą.

Przeciwwskazania przy spożywaniu czereśni

Dietetycy ostrzegają, by nie spożywać czereśni bezpośrednio przed mięsnym posiłkiem, gdyż białko zawarte w mięsie gorzej się trawi. Osobom zmagającym się z dolegliwościami żołądka zaleca się spożywanie owoców przetworzonych np. kompot z czereśnie, ponieważ pod wpływem gotowania dochodzi do obniżenia się aktywności kwasów organicznych. Poza tym czereśni nie należy jeść na pusty żołądek i nie należy popijać ich wodą i mlekiem, gdyż może to spowodować biegunkę – o czym niejeden spośród nas mógł przekonać się w dzieciństwie.

Czereśnie w kuchni

Czereśnie są wszechstronne i niesamowicie pyszne. Zarówno słodkie, jak i cierpkie odmiany dobrze komponują się z wieloma potrawami. Jednak w okresie letnim warto połączyć czereśnie ze świeżymi, sezonowymi składnikami. Polecamy letnią sałatkę ze świeżymi i słodkimi czereśniami.

Letnia sałatka z czereśniami:

Składniki

• 2 szklanki kulek arbuzowych
• 2 szklanki świeżych czereśni (połówki bez pestek)
• 1 szklanka świeżych borówek
• 1/2 szklanki pokrojonego w kostkę zielonego ogórka
• 1/2 szklanki mieszanki sałat
• 1/2 szklanki pokruszonego sera feta
• świeże listki mięty
• 1/4 szklanki miodu
• 1 łyżka soku z cytryny
• 1 łyżeczka startej skórki z cytryny

Wykonanie:
Wrzuć wszystkie warzywa i owoce do jednej miski i delikatnie wymieszaj, posyp pokruszoną fetą, dodaj listki mięty. Wymieszaj miód, sok z cytryny i skórkę cytrynową i tak powstałą miksturą polej sałatkę.

Czereśnie – zdrowy wybór

Niezależnie od tego, czy lubisz je słodkie, czy kwaśne, te ciemnoczerwone owoce dają nam zdrowy zastrzyk energii. Są niskokaloryczne i pełne błonnika, witamin, minerałów i innych korzystnych dla Ciebie składników odżywczych. Czerwone owoce dostarczą nam witamin C, A i K, jak również potasu, magnezu i wapnia. Są również źródłem cennych przeciwutleniaczy, takich jak beta-karoten i czy cholina. Sezon na czereśnie trwa krótko, więc korzystajmy z ich smaku i wartości odżywczych.