Ze względu na coraz wyższe ceny pietruszki, na niektórych straganach zamiast niej można dostać… pasternak. Nic dziwnego – te warzywa są niemal bliźniaczo podobne. Jednak czy pasternak aż tak bardzo odbiega właściwościami od swojej sławnej siostry? Okazuje się, że roślina ta potrafi zdziałać cuda w diecie redukcyjnej, poprawić stan naszych włosów, a nawet nastrój!
Pasternak, fot. shutterstock
- Jak wyhodować własny pasternak?
- Dawna sława niby-pietruszki
- Pasternak jest słodki, ale nie tuczy
- Pasternak to prosta "dieta-cud"
- W trosce o serce z pasternakiem
- Pasternak jako naturalny sposób na relaks
- Pasternak na problemy skórne
- Pasternak to recepta na gęste włosy
- Jak włączyć pasternak do menu?
Jak wyhodować własny pasternak?
Pasternak jest wykorzystywany gospodarczo głównie jako pasza dla zwierząt, chociaż sporadycznie można nabyć go również na lokalnych bazarkach i w warzywniakach. Zazwyczaj osoby, które pragną na stałe włączyć warzywo do diety zakładają własne amatorskie uprawy. Jeśli zdecydujemy się uprawiać pasternak na działce, powinniśmy pamiętać, że preferuje on gleby próchniczne o sporej wilgotności i obojętnym pH. Roślina przejawia wysoką odporność na niskie temperatury, a nawet przymrozki. Najlepiej jednak rozwija się w temperaturze oscylującej wokół 18 st. C. W celu wyhodowania okazów o drobnych korzeniach, powinniśmy zasiać ok. 6 kg nasion/ha w okresie późnej jesieni lub na początku wiosny. Kiedy nasiona zaczynają kiełkować i pojawiają się pierwsze liście, dokonuje się przerywki. W czasie upałów – od lipca do września - należy obficie nawadniać glebę, aby korzenie mogły swobodnie zwiększać swoją objętość. Zbioru dokonujemy pod koniec października lub w pierwszej połowie kwietnia. Plon można przechowywać przez około pół roku w temperaturze 0 st. C i wilgotności względnej powietrza wynoszącej 95 proc..Dawna sława niby-pietruszki
Pasternak pochodzi z Europy Wschodniej i był znany już starożytnym cywilizacjom. Grecy i Rzymianie mieli problem z odróżnieniem tego warzywa od marchewki, która w tamtych czasach miała barwę białą lub fioletową. Szybko podbił serca Europejczyków, którzy wykorzystywali go m.in. do produkcji cukru, jednak z czasem zszedł na dalszy plan, za sprawą pojawienia się marchewki i ziemniaka. W Polsce pasternak, jako rodzime warzywo, uprawiano na masową skalę od XII do XVI wieku. Stosowano go nie tylko w kuchni, lecz także w ziołolecznictwie, ze względu na cenny olejek pasternakowy. Obecnie warzywo przeznacza się głównie na paszę dla zwierząt, chociaż czasami można je dostać na lokalnych straganach.Pasternak łatwo pomylić z pietruszką, fot. shutterstock
Pasternak jest słodki, ale nie tuczy
Pasternak stanowi cenne źródło olejków eterycznych, glikozydów flawonoidowych, tłuszczów roślinnych, białka, węglowodanów, błonnika, cukrów roślinnych, witamin – witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6 i B9), witamina C, E i K oraz soli mineralnych - cynk, fosfor, magnez, potas, sód, wapń i żelazo.Uznaje się, że najwięcej wartościowych dla naszego zdrowia substancji znajduje się w nasionach tej rośliny – są one obecnie wykorzystywane w przemyśle farmaceutycznym do produkcji leków i kosmetyków. Mimo sporej zawartości węglowodanów (18 g), 100 gramów pasternaka dostarcza nam jedynie 75 kalorii.
Pasternak to prosta "dieta-cud"
Spożywanie pasternaku może być dobrym rozwiązaniem dla osób, które chcą zrzucić nieco zbędnych kilogramów. Składniki zwarte w korzeniu i nasionach tej rośliny zwiększają produkcję soków żołądkowych, usprawniając tym samym procesy trawienne. Co więcej, sam korzeń dostarcza nam sporo błonnika, który dodatkowo reguluje pracę jelit i zapewnia poczucie sytości na długo.W trosce o serce z pasternakiem
Pasternak zawiera wysoki poziom potasu, który rozszerza naczynia krwionośne i obniża ciśnienie krwi. Z kolei kwas foliowy zawarty w tej roślinie obniża poziom homocysteiny we krwi, zapobiegając tym samym wystąpieniu wielu chorób serca.Pasternak jako naturalny sposób na relaks
Jeśli szukamy naturalnego sposobu, który ukoi nasze nerwy i ułatwi zasypianie, powinniśmy sięgnąć po korzeń pasternaku. Wywar sporządzony na jego bazie, z dodatkiem bogatych w magnez nasion, pomoże nam osiągnąć uczucie relaksu i obniży ogólne napięcie.Z tego powodu, w czasie zwiększonego stresu i problemów z zasypianiem, warto sięgnąć po tę roślinę. Co ważne dla kobiet, pasternak wykazuje silne działanie rozkurczające, dlatego może okazać się pomocny w trakcie bolesnej menstruacji.
Pasternak na problemy skórne
Zawarte w nasionach pasternaku substancje – ksantotoksyna i bergapten – wpływają na produkcję melaniny – barwnika występującego w naszej skórze. Ich działanie jest wykorzystywane w terapii bielactwa. Chorym podawane są leki wyprodukowane na bazie wyciągu z nasion tego warzywa, aby pobudzić repigmentację ich wrażliwej skóry. Podobne medykamenty stosuje się w leczeniu łuszczycy.Ekologia.pl poleca
Puree z pasternaku, fot. shutterstock
Pasternak to recepta na gęste włosy
Udowodniono, że wyciągi z owoców pasternaku wpływają na poprawę ukrwienia skóry. Właściwość tę można wykorzystać w pielęgnacji osłabionych i skłonnych do wypadania włosów. Składniki zawarte w tej roślinie pobudzają włosy do wzrostu i są w stanie zahamować łysienie.Jak włączyć pasternak do menu?
Korzeń pasternaku, jako że jest słodszy od pietruszki, nadaje się do przygotowania wielu łagodnych zup. W kuchni anglosaskiej na stałe wyparł pietruszkę. Pasternak doskonale sprawdza się jako składnik surówek tudzież pasztetu. Po ugotowaniu można go dodać do różnego rodzaju potrawek, zaś smażony w towarzystwie cebulki świetnie skomponuje placki.Jedną ze smaczniejszych propozycji podania tego warzywa jest ziemniaczane puree.
Składniki (porcja dla 2 osób):
- 250 g ziemniaków
- 125 g pasternaku
- 75 ml mleka
- 1 łyżka masła
- sól, pieprz
- odrobina gałki muszkatołowej
Przygotowanie:
Obrane ziemniaki zalewamy wrzątkiem i solimy. Po odczekaniu 5 minut dorzucamy obrany i pokrojony pasternak. Po 20 minutach wszystko odcedzamy i ubijamy tłuczkiem do ziemniaków. Następnie wlewamy gorące mleko i masło, tak aby konsystencja potrawy stała się aksamitna.
Smacznego!
Ekologia.pl (Alicja Chrząszcz)
Bibliografia
- New World Encyclopaedia; “Parsnip”; data dostępu: 2019-05-31
- Texas AgriLife Extension Service ; “Two Mediterranean Root Crops”; data dostępu: 2019-05-31
- Nancy Cain i in.; “The Biology of Canadian weeds. 144. Pastinaca sativa L.”; data dostępu: 2019-05-31
- John Staughton; “20 Incredible Benefits Of Parsnips”; data dostępu: 2019-05-31
- Annie Price; “Parsnip Nutrition Benefits the Eyes, Heart & Stomach”; data dostępu: 2019-05-31