CZŁOWIEK. Definicja pojęcia - człowiek
Ekologia.pl Wiedza Encyklopedia człowiek
Definicja pojęcia:

człowiek

Człowiek — Człowiek (Homo) – gatunek wysoko uorganizowanego ssaka, tym samym przedstawiciel podtypu kręgowców, a szerzej strunowców. Należy do ssaków naczelnych i jest jedynym wśród nich przedstawicielem, który w pełni rozwinął dwunożność. Człowiek żyje na wszystkich kontynentach i jest jedynym współcześnie żyjącym rodzajem Homo (człowiek rozumny – Homo sapiens). Światowa populacja ludzi szacowana jest obecnie na około 7,5 miliarda osobników i stale rośnie.

Człowiek rozumny (Homo sapiens) w systematyce:

Miastowy styl życia Homo sapiens, fo. Foter.com CC0

Człowieka zaliczymy do rodziny człowiekowatych (Hominidae), która skupia największe i najwyżej rozwinięte gatunki wśród ssaków naczelnych. Dzieli się ona na dwie podrodziny – Ponginae i Homininae. Do Ponginae (orangowatych) należą orangutany oraz kilka gatunków wymarłych. Niegdyś zaliczano do nich również szympansy i goryle, które ostatecznie jednak znalazły się w drugiej podrodzinie, razem z człowiekiem.


Do podrodziny Homininae należą zatem następujące gatunki:

Możemy tu więc mówić o trzech rodzajach: Gorilla, Pan i Homo.

Rodzina człowiekowatych to grupa dużych ssaków lądowych. Największe osobniki rodzą się u goryli zachodnich i mogą osiągać nawet 275 kg wagi. Charakteryzują się skłonnością do przyjmowania postawy pionowej wyprostowanej, poruszają się na dwóch nogach, przechodzą długotrwały rozwój osobniczy oraz mają silnie rozwinięty mózg. Wszystkie te cechy odróżniają przedstawicieli tej rodziny od innych gatunków człekokształtnych (które wchodzą w skład rodziny gibonowatych).

Człowiek jako istota społeczna unsplash-logoLoren Joseph

Charakterystyka gatunku człowiek rozumny (Homo sapiens):


Wśród wszystkich żyjących zwierząt człowiek ma mózg najlepiej przystosowany do myślenia abstrakcyjnego. Żyje w grupach rodzinnych i grupach o skomplikowanej
strukturze społecznej. Jedną z najważniejszych cech odróżniających człowieka od innych małp jest dwunożność (kończyny górne człowieka nie spełniają funkcji lokomocyjnych, cechują się za to rozwiniętymi zdolnościami manipulacyjnymi).

Człowiek a małpy

Człowiek znacząco różni się od pozostałych przedstawicieli człekokształtnych (małp wąskonosych człekokształtnych). Zajmuje jednak z nimi wspólną pozycję w systematyce ze względu na zespół charakterystycznych cech łączących. Małpy wąskonose człekokształtne wyróżniają się wąską przegrodą nosową, blisko osadzonymi nozdrzami, uzębieniem składającym się z 32 zębów, pięciopalczastymi kończynami z pierwszym palcem przeciwstawnym oraz płaskimi paznokciami, będącymi zakończeniem palców. U małp wąskonosych człekokształtnych nie występuje ogon. Człekokształtne wyróżnia również powiększony w stosunku do masy ciała mózg.

Homo sapiens jako jedyny gatunek rozwinął zaawansowaną umiejętność myślenia abstrakcyjnego unsplash-logoŠtefan Štefančík

Za kulminacyjny moment wyodrębniania się gatunku Homo sapiens przyjmuje się najczęściej przejście na dwunożny chód z postawą wyprostowaną, a także następujący wraz z rozwojem mózgu rozwój inteligencji, który pozwolił na wykształcenie się myślenia abstrakcyjnego oraz możliwość szybkiego przyswajania wiedzy, zdolność do rozwiązywania problemów i wybiegania myślami w przyszłość. Drogę rozwojową człowieka nazywamy antropogenezą. Teoria ta szereguje kolejno wszystkie procesy rodowe i biologiczne, które doprowadziły do powstania i ukształtowania dzisiejszego Homo sapiens. Zasadza się ona na teorii ewolucji i czerpie z nauk antropologicznych oraz filogenetyki. Antropogeneza pozostaje jednak niekompletna – nie powstała bowiem jak dotąd żadna teoria, która w sposób pełny przedstawiałaby ewolucję człowieka. Jedna z bardziej znanych teorii mówi o tym, że początek dzisiejszemu Homo sapiens dał Homo habilis, czyli człowiek zręczny, z którego następnie wykształcił się Homo erectus (człowiek wyprostowany). Zgodnie z tą teorią człowiek wywodzi się z Afryki. Znane są również teorie poligeniczne, których zwolennicy obstają przy tym, że Homo sapiens kształtował się niezależnie w różnych miejscach świata, również w Europie i w Azji. Nie do końca wyjaśnione pozostaje też pochodzenie człowieka neandertalskiego, znanego z plejstocenu. Trwają dociekania, czy jest on podgatunkiem człowieka rozumnego czy też osobnym gatunkiem Homo.


Rodzinę człowiekowatych w taksonie małp człekokształtnych umieścił Karol Linneusz, który bardzo blisko siebie stawiał przede wszystkim człowieka i szympansa.

Goryl – gatunek z rodziny człowiekowatych
Indeks nazw
Szukaj lub wybierz według alfabetu
A B C D E F G H I J K L Ł M N O P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż
Znaki ekologiczne
CCOF
CCOF
Subscribe
Powiadom o
3 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

I to jest prawidłowa definicja słowa człowiek.Człowiek to nazwa gatunku a nie etapu rozwoju człowieka, jak chciałyby dla własnych interesów feministki.Zygota i zarodek też człowiek, bo z gatunku ludzkiego.Z całym szacunkiem dla poglądów aborcyjnych ale nie niszczmy biologii.

naprawdę nie słyszałem nigdy o człowieku ciekawe zwierze cheh

Zapraszam do zapoznania się z moją definicją człowieka, która uwzględnia również znaczenie słów z ich etymologią, a więc istnieje ścisły związek nazw z tematyczną istotą rzeczy; nie ma w niej rozbieżności, w których np. na ptaki mówi się ludzie, a na lwa król, który może być królikiem, biorąc pod uwagę pokrewność wyrażeń.
Definicja dostępna jest w moich blogach wydawnictwa National Geographic/Ryszard Czyż przez Google albo:
http://www.national-geographic.pl/blogi/porady/czlowiek