Zwierzęta

Zwierzęta (z łac. animalia, z gr. zoa) - zróżnicowane organizmy wielokomórkowe, najczęściej tkankowce, zdolne do aktywnego poruszania się. Są organizmami cudzożywnymi. Ich królestwo liczy obecnie ponad milion gatunków. Najliczniejszą grupę zwierząt tworzą bezkręgowce. Oprócz nich do tego samego królestwa wchodzą kręgowce, do których zalicza się także człowieka. W użyciu potocznym, człowiek stanowi jednak niejako osobną kategorię, a zwierzętami określa się wszystkie aktywne, poruszające się istotny żywe, tj. ssaki, ptaki, ryby, płazy, gady itd.
 
Budowa organizmu zwierzęcego
Zwierzęta należą do domeny eukariontów (jądrowców), czyli organizmów zbudowanych z komórek posiadających jądro komórkowe oraz chromosomy, co odróżnia je od prokariontów. Komórki zwierzęce nie posiadają ścian komórkowych i zorganizowane są w tkanki, a te z kolei tworzą narządy. Grupy narządów o wyspecjalizowanych funkcjach nazywamy układami. W ciałach zwierząt można wyróżnić np. układ oddechowy, układ krwionośny, układ wydalniczy czy układ rozrodczy.

Wszystkie zwierzęta odbierają bodźce z zewnątrz za pomocą receptorów i reagują na nie określonymi odruchami. Aktywne poruszanie się wykształciło u zwierząt na drodze ewolucji powstanie narządów zmysłów, które połączone są z narządami układu nerwowego.

Ze względu na brak szczątków kopalnych pierwszych tkankowców, nie można precyzyjnie ustalić pochodzenia zwierząt. Najstarsze organizmy zaliczane do tego królestwa, należące do gąbek, pojawiły się na terenie Chin i Półwyspu Arabskiego około 600 mln lat temu, a przynajmniej na to właśnie wskazują dokonane dotychczas odkrycia.


Cechy charakterystyczne zwierząt:

Typy zwierząt
Królestwo zwierząt dzieli się na dwa podkrólestwa. Do pierwszego z nich należą te organizmy, które nie posiadają cech typowych dla tkankowców. Nazywamy je beztkankowcami lub nibytkankowcami. Do podkrólestwa tego należą gąbki. Drugie podkrólestwo (tkankowców) gromadzi wszystkie zwierzęta o cechach właściwych tkankowcom. Tkankowce są zdolne do kierunkowego poruszania się, posiadają układ nerwowy oraz mięśniowy, zbudowane są z tkanek, które tworzą narządy i całe układy.

Klasyfikacja zwierząt
Poza podziałem na beztkankowce i tkankowce oraz kręgowce i bezkręgowce, świat zwierząt ulega wielu innym podziałom naturalnym i sztucznym. Wyróżnia się np. zwierzęta wodne i lądowe (podział sztuczny). Ponadto zwierzęta dzielą się na typy.

Królestwo zwierząt obejmuje następujące typy:


W obrębie poszczególnych typów następują kolejne podziały na podtypy. Przykładowo stawonogi dzielą się na owady i skorupiaki.

Zwierzęta a grzyby
Istnieje kilka cech wspólnych dla zwierząt i grzybów, choć tworzą one inne królestwa. Po pierwsze, zwierzęta, grzyby i wiciowce kołnierzykowe tworzą razem supergrupę Opisthokonta, jedną z grup systematyzujących jądrowce. Ze zwierzętami łączy je kilka podobieństw pod względem funkcji biochemicznych i budowy (obecność chityny oraz glikogenu, cudzożywność). Uznawane są jednak za organizmy plasujące się pomiędzy światem roślin a światem zwierząt.

Kręgowce i bezkręgowce
Kręgowce stanowią najliczniejszy podtyp strunowców i obejmują ssaki, ptaki, ryby, płazy, gady i kręgouste (poza tym do strunowców zaliczane są także bezczaszkowce i osłonice). Liczba opisanych gatunków kręgowców przekracza 58 tys. Cechują się ogromną różnorodnością morfologiczną. Ich cechy charakterystyczne to z kolei dwuboczna symetria ciała, wyraźnie wyodrębniona głowa, obecność tkanki kostnej, obecność szkieletu wewnętrznego w postaci kręgosłupa i czaszki.  Bezkręgowce są grupą liczniejszą, choć uważa się ja za organizmy na niższym poziomie ewolucyjnym. Dotychczas ustalono istnienie ponad 1 miliona gatunków bezkręgowców. Wśród nich są rozmaite gatunki skorupiaków, pajęczaków, mięczaków oraz owadów.

Przykłady kręgowców: człowiek, pies, płetwal błękitny, żaba, krokodyl, papuga, karp.
Przykłady bezkręgowców: mucha, małż, tasiemiec, koralowiec, pijawka.

Indeks nazw polskich
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź