Bąkojad czerwonodzioby (Buphagus erythrorynchus)

Jeden z dwóch (poza bąkojadem żółtodziobym – Buphagus africanus) przedstawicieli rodzaju Buphagus należącego do monotypowej rodziny bąkojadów. Wcześniej klasyfikowany był do rodziny szpaków (Sturninae). Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN). Liczebność jego populacji w ostatnich latach spada, przyczyną są stosowane środki chemiczne do ochrony bydła domowego.

Ptak wielkości szpaka (Sturnus vulgaris). Tęczówka oczna czerwona z żółtą obwódką. Dziób krótki i czerwony. Wierzch, podgardle, skrzydła oraz ogon oliwkowobrązowe lub szarobrązowe. Brzuch jasny. Nogi szare i krótkie. Stopy wyposażone w krótkie i ostre pazury. Osobniki młodociane mają ciemne dzioby i oczy.

Zamieszkuje wschodnią i południową Afrykę. Porozrywany obszar występowania bąkojadów rozciąga się od Erytrei i Etiopii, przez m.in. Somalię, Kenię, Tanzanię, Zambię, Zimbabwe, po Botswanę i RPA.

Występuje na otwartych obszarach sawanny. Spotykany wszędzie tam, gdzie występują duże ssaki kopytne. Spotykany na obszarach rolniczych – pastwiskach. Towarzyski, żyjący w dużych stadach poza sezonem rozrodczym.

Odbywa gody na grzbietach ssaków. Gnieździ się w dziuplach drzew, szczelinach skalnych. Gniazdo wyścielone jest sierścią oraz trawą. Samica składa od 2 do 5 (zwykle 3) jasnych, plamkowanych jaj. Czas wysiadywania wynosi ok. dwóch tygodni. Jaja wysiadywane są zarówno przez rodziców jak i przez pomocników. Młode opuszczają gniazdo po ok. 25-30 dniach. Pozostając jeszcze pod opieką rodziców przez kolejny miesiąc.

Pożywienie zdobywa na roślinożernych ssakach (m.in. na żyrafach, słoniach, bawołach, hipopotamach, zebrach, nosorożcach, antylopach oraz na bydle domowym). Żywi się bezkręgowcami pasożytującymi na skórze ssaków (kleszczami, pchłami, wszami, larwami muchówek), ponadto zjada tkankę oraz spija krew z ran gospodarza.