Rośliny mięsożerne pobierają składniki odżywcze z owadów, a czasem z kręgowców. Istnieje około 800 gatunków roślin mięsożernych, a ostatnia została opisana w 2012 roku. Triantha – nazywana zachodnim fałszywym asfodelem (Triantha occidentalis) – jest pierwszą od 20 lat nową rośliną mięsożerną zidentyfikowaną przez botaników. Charakteryzuje się niezwykłym sposobem, w jaki chwyta ofiarę.
Triantha occidentalis, źródło: WikimediaRoślina rośnie na torfowiskach górskich i innych ubogich w składniki odżywcze miejscach na zachodnim wybrzeżu Ameryki Północnej, od Kalifornii po Alaskę. W ramach badań naukowcy przeanalizowali okazy rosnące na górze Cypress w North Vancouver w Kolumbii Brytyjskiej.
Górna część jej kwitnącej łodygi pokryta jest małymi czerwonymi włoskami, które wydzielają migoczącą, lepką substancję. Włosy często zatrzymują muchy i małe chrząszcze w kropelkach. Ale tak samo jest z wieloma innymi rodzajami roślin, które wykorzystują te włosy jako ochronę przed szkodnikami, a nie jako źródło pożywienia. Ale kropelki są wystarczająco lepkie, aby złapać małe owady, takie jak muszki, a nie pszczoły czy inne zapylacze ‒ zapewnia współautor badania, dr Tom Givnish, botanik z University of Wisconsin w Madison.
Dr Qianshi Lin z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie wraz z zespołem naukowców postanowił zbadać sprawę. Przygotował specjalną dietę dla Trianthy: muszki owocowe karmione rzadkim w przyrodzie izotopem azotu-15, co ujawni czy rośliny pobierają składniki odżywcze z muszek. Naukowcy wyhodowali grupę 150 muszek owocowych, które zamrożono, a następnie część z nich umieszczono w kwiatostanach T. occidentalis, a część w kwiatostanach roślin, o których wiadomo, że nie są mięsożerne. Dwa tygodnie później naukowcy sprowadzili rośliny z powrotem do laboratorium. Mogli wykryć izotop azotu w łodygach, liściach i owocach Triantha, ale nie w roślinach niemięsożernych.
„To, co jest szczególnie wyjątkowe w tej mięsożernej roślinie, polega na tym, że łapie owady w pobliżu swoich zapylanych przez owady kwiatów” – powiedział dr Qianshi Lin. „Pozornie wygląda to na konflikt między mięsożernością a zapylaniem, ponieważ nie chcesz zabijać owadów, które pomagają im się rozmnażać”.
„Wierzymy, że Triantha jest w stanie zrównoważyć mięsożerność z zapylaniem, ponieważ jej włosy gruczołowe nie są zbyt lepkie i mogą łapać tylko muszki i inne małe owady, dzięki czemu znacznie większe i silniejsze pszczoły i motyle, które działają jak zapylacze, nie zostaną schwytane” ‒ dodał dr Tom Givnish.
Badanie wykazało również, że lepkie włoski na łodydze kwiatu Triantha wytwarzają fosfatazę, enzym trawienny wykorzystywany przez wiele roślin mięsożernych do pozyskiwania fosforu z ofiary.
Bliskość Triantha do głównych ośrodków miejskich w zachodniej Kanadzie i na wybrzeżu Pacyfiku w Stanach Zjednoczonych sugeruje, że inne rośliny mięsożerne – i wiele innych ekologicznych niespodzianek – nie zostały jeszcze odkryte, nawet w dobrze zbadanych ekosystemach. Ale jeśli masz ochotę zabrać Triantha do domu, aby poradzić sobie z nieznośnymi muszkami owocowymi, naukowcy ostrzegają, że roślina nie radzi sobie dobrze poza swoim środowiskiem naturalnym i radzą podziwiać jej dziwactwa z dystans.
Ekologia.pl (JSz)
Bibliografia
- “https://www.newscientist.com/article/2286576-seemingly-harmless-plant-is-a-carnivore-with-flowers-that-eat-insects/”; data dostępu: 2021-08-11
- “https://www.sciencemag.org/news/2021/08/meat-eating-plant-only-part-time-killer”; data dostępu: 2021-08-11
