Jak ekologicznie zutylizować sprzęt elektroniczny?
Elektrośmieci to zmora naszych czasów. W Polsce rocznie powstaje ponad 300 tysięcy ton eletroodpadów, a liczba ta rośnie w zastraszającym tempie. Zużyte urządzenia bardzo często wyrzucane są do zwykłych śmietników, co nie pozostaje obojętne dla środowiska. Jeden wyrzucony telefon może skazić nawet metr sześcienny gleby i aż 400 litrów wody. Rozwój nowych technologii i ciągły postęp cyfryzacji sprawia, że rośnie potrzeba posiadania elektronicznych gadżetów. Niestety kupując nowe urządzenia, często zapominamy, że nasz stary sprzęt należy odpowiednio zutylizować.
Elektrośmieci to zepsute lub zużyte urządzenia elektroniczne takie jak lodówki, telewizory, komputery, czy telefony, a także żarówki, baterie i świetlówki. Zawierają one wiele szkodliwych substancji, takich jak ołów, rtęć, chrom czy kadm. Dostanie się tych substancji do gleby i wód stanowi bezpośrednie zagrożenie dla środowiska. Chociaż rośnie społeczna świadomość dotycząca konieczności segregacji śmieci, a ekologia jest modnym tematem, to wciąż za mało uwagi przywiązujemy do odpowiedniej utylizacji zużytego sprzętu elektronicznego. Nie zastanawiamy się, co stanie się ze starą lodówką czy komputerem, po tym jak wyrzucimy je na pobliski śmietnik, a liczba doniesień o nielegalnych wysypiskach śmieci w lasach lub wywozie elektroodpadów do krajów trzeciego świata nie zmniejsza się.
Konsekwencje są tragiczne – zanieczyszczone powietrze, woda i gleba, umierające rośliny i zwierzęta. Na końcu i my stajemy się ofiarami własnej bezmyślności i braku wyobraźni. Jeśli nie przestraszyła nas perspektywa katastrofy ekologicznej, to może kara finansowa przemówi bardziej do naszej wyobraźni. Za nieodpowiednie zutylizowanie sprzętu elektronicznego, np. wyrzucenie zużytego urządzenia do zwykłego kosza grozi karą grzywny do 5 tysięcy złotych .
Tymczasem zużyty sprzęt elektroniczny można jeszcze wykorzystać na wiele sposobów. Elektroodpady zawierają cenne metale, takie jak miedź i aluminium, czy nawet złoto i srebro, które po odzyskaniu można ponownie wykorzystać. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że np. aż 90 proc. starej świetlówki można wykorzystać przy produkcji nowej.
Co możemy zrobić z elektrośmieciami?
Istnieje kilka sposobów bezpiecznego pozbycia się eletroodpadów. Jednym z nich jest oddanie zużytego sprzętu do sklepu, w którym zamierzamy kupić nowe urządzenie. Każdy sprzedawca sprzętu elektronicznego i elektrycznego jest zobowiązany przyjąć od nas zużyte urządzenia. Możemy również oddać elektrośmieci do specjalnego punktu zbiórki. Na rynku pojawiają się też firmy, które specjalizują się w utylizacji sprzętu elektronicznego. Swój wkład w skuteczne i ekologiczne metody utylizacji sprzętu elektronicznego mają także polscy naukowcy. Jedną z ciekawych propozycji jest technologia LiquiDATA, która pozwala w bezpieczny sposób utylizować dyski twarde, jednocześnie gwarantując w pełni skuteczne usunięcie danych z nośników. – w ramach usługi LiquiDATA talerze dysków zmieniają się w neutralną dla środowiska, pozbawioną właściwości magnetycznych ciecz. Obudowy dysków są poddane procesowi recyclingu, dzięki czemu otrzymujemy surowce wtórne. Dzięki naszej technologii praktycznie 100 proc. dysku może być ponownie wykorzystane – mówi Janusz Iwaniec, Prezes Zarządu BOSSG & EIT+ Technologies.
Na czym polega technologia LiquiDATA? Ta metoda opiera się na chemicznym rozpuszczeniu dysków twardych. Powstałe w wyniku reakcji chemicznej produkty stają się obojętne dla środowiska – ciecz po zniszczeniu dysku może być oddana do oczyszczalni, gdzie służy jako koagulant przy oczyszczaniu innych ścieków, albo może zostać wylana do dowolnego zbiornika wodnego (jest obojętna chemicznie). Wszelkie szkodliwe gazy wydzielające się podczas całego procesu są neutralizowane. Wszystkie produkty reakcji nadają się do ponownego wykorzystania, tak samo jak wcześniej odzyskane surowce wtórne z obudowy dysków.
