Zaskakujące fakty o magnolii: co skrywa ten niesamowity kwiat?
Ekologia.pl Dom i ogród Pielęgnacja ogrodu Magnolia krzew – sadzenie, uprawa i pielęgnacja magnolii

Magnolia krzew – sadzenie, uprawa i pielęgnacja magnolii

Rozróżniamy ponad 200 gatunków magnolii – drzew i krzewów słynących z białego i różowego kwiecia pojawiającego się wczesną wiosną na nagich gałązkach. Magnolia kojarzona ze szlachetnością i kobiecą delikatnością, jest również swego rodzaju botanicznym fenomenem, który naprawdę warto mieć w przydomowym ogrodzie.

Magnolie słyną z białego i różowego kwiecia pojawiającego się wczesną wiosną na nagich gałązkach, fot. shutterstock

Magnolie słyną z białego i różowego kwiecia pojawiającego się wczesną wiosną na nagich gałązkach, fot. shutterstock
Spis treści

Naukowcy badający historię gatunków botanicznych przypuszczają, że magnolie mają już ponad 100 milionów lat! Dawniej porastały dziko Europę, Amerykę Północną i Azję, ale dziś w środowisku naturalnym występują już jedynie na południu USA oraz w południowych Chinach. Co ciekawe, jako że magnolie istniały na powierzchni Ziemi jeszcze przed pszczołami, musiały się ewolucyjnie przystosować do innego sposobu zapylania – za pomocą prostych żuczków. Nielatające owady sieją jednak zwykle spustoszenie w delikatnych kielichach kwiatów, więc aby przetrwać magnolie musiały wykształcić niespotykanie silne słupki wewnątrz kwiatostanu.

Sama nazwa magnolii pochodzi od nazwiska Pierre’a Magnola, który w XVII w. opisał niezwykłe drzewo oblekające się w pastelowe kwiaty. Konkretnie była to Magnolia virginiana  – zimozielony gatunek występujący obecnie głównie w Ameryce Północnej. W naszych ogrodach najczęściej uprawia się magnolię pośrednią (Magnolia x soulangeana), dorastającą do 5-6 metrów i dobrze znoszącą mroźne zimy, o charakterystycznych biało-różowych kielichowatych kwiatach. Drugim najpopularniejszym wyborem jest magnolia Siebolda (Magnolia sieboldii), będąca 3-metrowym krzewem o białych kwiatach z czerwonymi pylnikami.

Magnolia – wymagania glebowe

Magnolie wymagają dobrej, żyznej gleby, zawczasu przekopanej i to zarówno na głębokość, jak i wszerz – roślina charakteryzuje się bowiem szerokim, ale raczej powierzchniowym systemem korzeniowym. Ani ciężka, gliniasta ziemia, ani piaskowe, suche podłoże nie zaspokoją potrzeb krzewu, więc warto w wykopanej jamie połączyć warstwę drenażu z próchniczą ziemią zasiloną torfem. Ponadto stanowisko powinno być słoneczne i chronione przed wiatrem, ale raczej nie wyeksponowane w kierunku południa – nadmiar promieni słonecznych nie tylko niebezpiecznie wysusza glebę, ale powoduje, że pęki kwiatów otwierają się czasem przedwcześnie i marnieją, gdy tylko powróci okresowy przymrozek. W półcieniu magnolia będzie rosnąć, ale kwitnienie będzie uboższe.

Sadzenie i uprawa magnolii

Idealna pora na sadzenie magnolii to wczesna wiosnamarzec lub kwiecień. Drzewka i krzewy w kontenerach, o rozwiniętym systemie korzeniowym, można co prawda sadzić również później, w ciągu okresu wegetacyjnego, ale jest to zawsze proceder obarczony ryzykiem. Dogodne stanowisko powinno nie tylko uwzględniać zapotrzebowanie na dobrą glebę, ale także odpowiednią przestrzeń do rozwoju – magnolia nie powinna być sadzona w bliskości innych roślin.

Wykopawszy jamę minimalnie dwa razy szerszą i tak samo głęboką jak bryła korzeniowa, przygotowujemy w niej odpowiednią mieszankę ziemi. Następnie delikatnie zdejmujemy górną warstwę gleby z rośliny w donicy, tak aby odsłonić wierzch górnych korzeni. Dolną cześć korzeni rozprostowujemy, na ile to możliwe. Magnolię umieszczamy w jamie w taki sposób, aby odsłonięte górne korzenie były idealnie na powierzchni lub nawet lekko ponad nią. Dosypujemy ziemi i ubijamy, ale bez przesadnego zgniatania wrażliwych korzeni. Na koniec drzewko porządnie podlewamy i podsypujemy cienką warstwą kory mulczującej.

Jeśli chodzi o okresowe cięcie, to nie jest ono potrzebne ani wskazane u magnolii. Jeśli jednak drzewko od początku wydaje się mało regularne czy asymetryczne, we wczesnej młodości można je delikatnie skorygować, podcinając długie, nierozgałęzione pędy zaraz za pąkiem skierowanym na zewnątrz korony.

 

Magnolia virginiana, fot. shutterstock

Podlewanie i nawożenie magnolii

Zaraz po posadzeniu magnolia jest bardzo wrażliwa na ewentualną suchość podłoża i aż do jesieni należy ją podlewać 2-3 razy w tygodniu, w zależności od pogody. We wrześniu można podlewanie ograniczyć do jednego razu w tygodniu. Naturalnie, jeśli z nieba leją się litry deszczu, nawadnianie nie jest konieczne, ale wilgotność podłoża zawsze warto jest skontrolować ręką na głębokości ok. 5-10 cm. W kolejnych latach nawadnianie można nieco ograniczyć, ale w czasie suszy jest ono bezwzględną koniecznością.

W pierwszym roku należy się jednak wstrzymać całkowicie od nawożenia (ewentualnie można przymieszać niewielką dozę kompostu do ziemi podczas sadzenia). Dopiero od drugiego lub trzeciego roku eksperci zalecają odżywianie drzew i krzewów dwa razy do roku – w marcu, przed kwitnieniem oraz we wrześniu. Optymalny jest przy tym organiczny kompost lub obornik, który należy z umiarem, a wręcz oszczędnością rozrzucać wokół pnia.

Rozmnażanie magnolii

Magnolie można rozmnażać na dwa sposoby. Pierwszy wymaga pozyskania z drzewa owoców (przypominających szyszki), które zawierają w sobie twarde nasiona. Po wydzieleniu ich, należy namoczyć je w wodzie na kilka dni, a następnie oczyścić z otoczki zwanej osnówką (poprzez delikatne tarcie). Tak przygotowane nasiona umieszcza się w wilgotnym torfie na ok. 3 miesiące w chłodnym, ciemnym pomieszczeniu z temperaturą nie przekraczającą 10 stopni C. Wiosną nasiona wysiewa się bezpośrednio do gruntu, gdzie powinny wzejść przed upływem dwóch miesięcy. Niestety, taka roślinka zakwitnie dopiero po 7-10 latach.

Nieco szybszym i efektywniejszym sposobem jest rozmnażanie poprzez sadzonki półzdrewniałe odcięte z krzewu lub drzewa. I w tym przypadku na pierwsze kwiaty trzeba jednak czekać kilka lat!

Ochrona magnolii

Zdania co do zimowej ochrony magnolii są podzielone. Faktycznie, gatunki rozpowszechnione w Polsce należą do mrozoodpornych i starsze drzewa oraz krzewy przeżywają nawet srogie zimy bez szwanku. Przemarzają najwyżej same kwiaty, jeśli rozwiną się przed ustaniem przymrozków. Ale młode krzewy i drzewka przez pierwsze 2-3 lata warto okrywać na zimę. Podstawa do korowanie korzeni, które położone są bardzo płytko i nierzadko wystają nad powierzchnię ziemi. Górną część rośliny można okryć gałązkami świerkowymi lub włókniną, ale nie należy tego robić zbyt wcześnie, aby roślina się nie przegrzała i nie należy czekać zbyt długo ze zdjęciem ochrony.

Czasami na wiosnę liście magnolii brzydko żółkną – jest to spowodowane chlorozą, specyficznym stanem niedoboru żelaza w glebie. Eksperci polecają wówczas nawożenie specjalnymi organicznymi preparatami ze związkami żelaza lub odpowiednim ciekłym nawozem.

Ekologia.pl poleca

Magnolia Susan (Magnolia liliiflora x Magnolia stellata), fot. shutterstock

Magnolia w domu i ogrodzie

Od setek lat piękne drzewa magnolii były nie tylko podziwiane, ale także wykorzystywane do leczenia. Tradycyjna medycyna wykorzystywała korę oraz pączki kwiatowe do przygotowywania odwarów na alergie i bóle głowy. Zdaniem współczesnych zielarzy magnolia ma wymierny wpływ na redukowanie stanów podrażnienia nerwowego i stresu, a poza tym skutecznie zbija bakterie w jamie ustnej powodujące zapalenie dziąseł oraz próchnicę. Istnieją też niepotwierdzone dotąd teorie jakoby ekstrakt z magnolii miał działanie przeciwnowotworowe oraz hamujące rozwój choroby Parkinsona.

W ogrodzie magnolie są cenionym elementem drzewiastego tła dla zagonów, ale występują również w roli soliterów pośrodku trawnika. Mniejsze krzewy można sadzić nawet w donicach i eksponować na tarasach lub balkonach. Ukwiecone gałązki bez liści bywają również wykorzystywane do tworzenia romantycznych wiosennych bukietów, szczególnie w kompozycji z różami, bzami i piwoniami.

Magnolie wymagają dobrych warunków, ale mało późniejszej pielęgnacji, co dla większości ogrodników jest bardzo dobrą wiadomością. Odporne na choroby i szkodniki, znoszą dobrze i gorące lata i mroźne zimy, a w sezonie wegetacyjnym nie tylko cieszą oczy urodą, ale przyciągają również kolorowe ptaki migrujące. Po przekwitnięciu kwiatów, pokrywają się soczyście zielonymi liśćmi, a pod koniec lata dodatkowo zdobią się szyszkowatymi owocami. Kto lubi eksperymentować, może sięgnąć po ciekawsze kultywary znanych gatunków magnolii – np. jasnoróżnową Alexandrinę (magnolia pośrednia) sięgającą nawet 5 m wysokości czy zaskakujący żółtokwitnący Yellow Bird (magnolia Siebolda). Dużą popularnością cieszą się ostatnio także magnolie gwieździste o drobnych, ale uroczych kwiatach oraz magnolie japońskie, które osiągają nawet 10 m wysokości i zachwycają w dużych ogrodach. Do każdego ogrodu da się bowiem dobrać magnolię, która będzie ozdobą i elementem całościowej harmonii krajobrazu.

Ekologia.pl (Agata Pavlinec)
Bibliografia
  1. “https://www.caerhays.com/page.cfm?page=magnolias_2”; data dostępu: 2018-06-14;
  2. “https://www.magnoliasociety.org/MagnoliaResources”; data dostępu: 2018-06-14;
  3. “https://gardencentersofcolorado.org/pdfs/care_sheets/Magnolia.pdf”; data dostępu: 2018-06-14;
  4. “https://www.fast-growing-trees.com/blog/magnolia-trees-facts-and-care/”; data dostępu: 2018-06-14;
  5. “https://www.ireceptar.cz/zahrada/okrasna-zahrada/oslnive-krasna-magnolie-vysadba-a-pestovani-na-zahrade/”; data dostępu: 2018-06-14;
  6. “https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-188/magnolia”; data dostępu: 2018-06-14;
4.7/5 - (19 votes)
Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments