Anturium (kitnia) roślina – sadzenie, uprawa i pielęgnacja anturium

Nie ma drugiego takiego gatunku, który równie często rodziłby wątpliwość, czy to aby nie sztuczny kwiat. Niezwykła uroda anturium (kitnia) czyni z niego unikalną ozdobę wnętrz i przedmiot uwielbienia wielu botaników. Podpowiadamy w jakich warunkach uprawiać anturium, aby w pełni cieszyć się jego urodą.

1. Anturium - wymagania glebowe
2. Sadzenie i uprawa anturium
3. Podlewanie i nawożenie anturium
4. Rozmnażanie anturium
5. Ochrona anturium
6. Zastosowanie anturium
7. Najciekawsze gatunki i odmiany anturium

Na świecie istnieje ok. tysiąca gatunków anturium (kitnia), rodzaju botanicznego zaliczanego do rodziny obrazkowatych. Wszystkie pochodzą z tropikalnych strefy Ameryki – od Meksyku po północną Argentynę. Mogą być uprawiane w ogrodzie, ale wyłącznie w ciepłym klimacie. W Polsce anturium występuje wyłącznie jako importowane kwiaty cięte oraz rośliny doniczkowe.

W domowej uprawie najczęściej spotyka się anturium Andrego (Anthurium andreanum). Gatunek ten odznacza się sercowatymi liśćmi oraz charakterystycznymi pędami kwiatowymi. Paradoksalnie, to, co laicy uważają za kwiat anturium, jest w rzeczywistości pochwą kwiatostanu wyrastającą skośnie z wierzchołka pędu. Jej zadaniem jest ochrona faktycznego kwiatu, czyli długiego, kolbiastego „ogona” wyrastającego ponad pochwę.

Tutaj warto wyjaśnić zagadkę dość egzotycznej nazwy gatunku. Otóż jest ona zlepkiem dwóch greckich słów „anthos” czyli kwiat oraz „oura” czyli ogon. W języku angielskim anturium potocznie nazywa się również „flamingiem”, a także „chłopięcym kwiatem” – to drugie skojarzenie dość łatwo sobie wyobrazić.

Błyszczące pochwy okwiatu są bez wątpienia największą atrakcją rośliny. Anturium Andrego jest żywo czerwone, ale wśród innych gatunków i kultywarów znaleźć można całą paletę atrakcyjnych odcieni. To o tyle istotne, że podczas gdy pojedyncze kwiatostany z pochwą utrzymują się pędzie około 6-8 tygodni, po okresie 3-miesięcznego spoczynku roślina produkuje nowe!

Uwaga: Soki anturium zawierają kryształki szczawianu wapnia i są toksyczne. W kontakcie ze skórą i oczami powodują silne podrażnienie, więc podczas zabiegów pielęgnacyjnych warto mieć założone rękawiczki.

Anturium - wymagania glebowe

W środowisku naturalnym anturium, podobnie jak orchidee, funkcjonuje jako epifit, roślina żyjąca na drzewach lasów tropikalnych, ale samodzielnie się odżywiająca. Gnieździ się w zagłębieniach konarów, gdzie dochodzi jedynie przefiltrowane światło, jest spora wilgotność i ciepło. I takie warunki warto by jej stworzyć w domu.

Idealnym pomieszczeniem dla anturium będzie więc łazienka, pracownia czy ciepły salon, gdzie nie grożą przeciągi, a naświetlenie jest wysokie, ale nie bezpośrednie. Donice z roślinami ustawiamy więc raczej pod ścianą niż pod oknem. Ważne, aby temperatura w pomieszczeniu utrzymywała się w przedziale 20-27 stopni C. Bardzo istotne dla długiego kwitnienia jest także stosowne nawilżenie powietrza (optymalnie ok. 80%), które można osiągnąć za pomocą regularnego spryskiwania lub korzystania z elektronicznego nawilżacza. Eksperci polecają również stawiać donice na tacach z mokrymi kamieniami ozdobnymi lub grupować więcej okazów razem – zawsze jednak z dala od wysuszającego kaloryfera.

Sadzenie i uprawa anturium

Anturium wymaga dość specyficznego podłoża. Najlepiej w tej roli sprawdza się wysokiej jakości kompost lub gotowe podłoże do orchidei. Niektóre źródła polecają dodać do niego nieco piasku oraz torfu. Sadząc należy zwracać szczególną uwagę, aby wierzchołek bryły korzeniowej wystawał ponad powierzchnię.

Pielęgnacja anturium nie jest przesadnie skomplikowana ani pracochłonna. Zeschłe kwiaty warto jest delikatnie usunąć, a raz na 2-3 tygodnie wszystkie liście przetrzeć wilgotną ściereczką. Co dwa lub trzy lata roślinę należy przesadzić do nieco większej donicy (o 2-3 centymetry, nie więcej!). Sygnałem, że nadszedł już czas, jest wyraźne przepełnienie pojemnika lub pojawienie się korzeni powietrznych. Przesadzamy przy tym tylko i wyłącznie na wiosnę! Ponadto, wyższe odmiany mogą wymagać podpórki.

Podlewanie i nawożenie anturium

W okresie wiosny i lata anturium podlewamy, gdy tylko gdy wierzchnie kilka centymetrów podłoża wyschnie. W tym celu najlepiej jest plastikową osłonkę z dziurkowanym dnem wstawić do wanny, roślinę podlać, a następnie pozwolić nadmiarowi wody odpłynąć. Dopiero wówczas przekładamy anturium z powrotem do dekoracyjnej donicy. Stanie w wodzie, niestety, jest bardzo niekorzystne!

Jesienią i zimą podlewanie warto jest zredukować, dbając jednak o nawilżenie powietrza. W tym okresie całkowicie zaprzestajemy też nawożenia, które w sezonie letnim prowadzi się nawet co tydzień. Optymalne są przy tym preparaty o wysokiej ilości potasu, takie jak nawóz do pomidorów, ale w rozcieńczonej (1:4) dawce.

Rozmnażanie anturium

Anturium można z powodzeniem rozmnażać przez podział, co jest doskonałą wiadomością dla wszystkich miłośników tej egzotycznej rośliny – w ciągu kilkunastu lat można doczekać się imponującej kolekcji rodem z dżungli! Najlepszą okazją do propagacji jest wspomniane wyżej okresowe przesadzanie.

Wyjąwszy roślinę z pojemnika kładziemy ją na folii i delikatnie rozdzielany palcami na dwie lub trzy części. Każdą z nich sadzimy do oddzielnej, stosownie małej donicy. Alternatywnie z anturium można odciąć łodygę długą na co najmniej 10 centymetrów i posiadającą 2-3 liście. Taką sadzonkę umieszczamy w lekko wilgotnym kompoście i czekamy na ukorzenienie. Można też zastosować odwrotne podejście, czyli odciąć od rośliny matki powietrzny korzeń, zanurzyć go w ukorzeniaczu oraz posadzić w kompoście czekając aż wzejdą pędy.

Każdy ze wspomnianych wyżej sposobów jest wysoce efektywny i pozwala łatwo rozszerzać domową uprawę!

Ochrona anturium

Jest sprawą bardzo istotną, aby anturium zapewnić optymalne warunki uprawy. Niedopatrzenia w tym zakresie skutkować mogą widocznym pogorszeniem kondycji rośliny. Brązowe plamy na liściach, w tym również wysychanie ich wierzchołków, bywają objawem poparzenia słonecznego lub nadmiernej suchości, zarówno podłoża, jak i powietrza wokół. Jeśli natomiast kwiaty zielenieją, to najprawdopodobniej oznaka niedostatku światła lub zbyt niskiej temperatury w pomieszczeniu. Pojedyncze żółknące liście są zjawiskiem normalnym – jedne więdną, aby mogły pojawić się nowe. Jeśli jest ich jednak więcej, to roślina najpewniej cierpi na nadmiar wody, słońca lub nawozu. Umiarkowanie będzie wówczas najlepszym lekarstwem.

Co, jeśli roślina nie kwitnie jak powinna? Najczęstszymi przyczynami są zbyt mokre podłoże, niedostateczna ilość światła, jak również zbyt mała donica, w której korzenie są już mocno splątane.

Niestety, na anturium pojawiają się również szkodniki. Małe, białe wypustki na spodniej stronie liści to wełnowce . Można się ich pozbyć przecierając listowie ściereczką namoczoną w oleistym roztworze insektycydu lub olejku neem. Ten sam sposób powinien zadziałać również na przędziorki, które z kolei można rozpoznać po pajęczynie na liściach i łodygach. Dodatkowo przy oględzinach pod lupą na spodzie liści widoczne są jajeczka i larwy.

Nie należy natomiast w ogóle martwić się korzeniami powietrznymi pnącymi się uparcie w górę. To pozostałość po naturalnym trybie tropikalnej egzystencji w dżungli. Można je z powodzeniem obciąć lub wcisnąć do podłoża – oba rozwiązania nie przyniosą roślinie żadnej szkody.

Zastosowanie anturium

Anturium jest piękną tropikalną rośliną o unikalnym designie. Jak to taka doskonale pasuje do nowoczesnych wnętrz, jak i aranżacji etnicznych, inspirowanych egzotycznymi trendami. Niektórzy postrzegają ją również jako niezwykle elegancką ozdobę stołu jadalnego czy ekskluzywnej łazienki.

Jako kwiaty darowane w prezencie anturium symbolizują szczęście i gościnność, więc są doskonałym dodatkiem do nowego domu czy mieszkania. Ponadto wszystkie czerwone odmiany kojarzone są z miłością, a nawet pożądaniem i seksualnością – stąd też ich walentynkowa popularność.

Najciekawsze gatunki i odmiany anturium

Anturium Andrego występuje dziś w mnogości odmian, w których pochwa okwiatu przyjmuje odcienie od śnieżnej bieli, zielenie aż po fiolet. Szczególnie ceniona jest pastelowo-różowa odmiana „Pink Champion”, „Champion Zizou” o liliowych wąskich pochwach kwiatostanu oraz  spektakularna odmiana „Black Love” w kolorze ciemnego burgundu. Bardzo podobnym gatunkiem jest anturium Scherzera (A. scherzianum), z tym, że pochwa jest u niego mniej błyszcząca, a kwiatostan wyraźnie skręcony, na kształt prosięcego ogonka.

Nie wszystkie anturium uprawia się jednak z uwagi na kwiaty. Gatunek Anthurium crystallinum posiada wyjątkowo zdobne zielone liście z jasnym unerwieniem, a bardzo podobne do niego choć wolniej rosnące Anthurium clarinervium ma listowie jeszcze ciemniejsze i jeszcze szersze. Bardzo spektakularnym kultywarem anturium jest również sięgające 90 cm wysokości A. ellipticum „Jungle King”. Uprawia się ją przede wszystkim dla niezwykle dużych i długich liści o lancetowatym kształcie i soczystym zielonym odcieniu z czerwonym unerwieniem.

Bibliografia