Dieta płodności - opis i zasady. Jadłospis w diecie płodności

Niemożność zajścia w ciążę może być spowodowana nie tylko przyczynami natury medycznej ze strony jednego lub obojga partnerów. Powodem niepłodności bywa często nieodpowiedni styl życia i niezdrowa dieta. Co jeść, by poprawić płodność i wspomóc zajście w ciążę?

1. Dieta płodności - mniej alkoholu
2. Dieta płodności - więcej ryb
3. Dieta płodności - witamina C ma znaczenie
4. Dieta płodności - męski problem

Szacuje się, że co piąta para w Polsce w wieku rozrodczym ma problem z poczęciem dziecka. Z czego to wynika? Co wpływa na zdrowie komórek jajowych i plemników? Dlaczego dieta płodności jest taka istotna podczas starań o dziecko?

Odpowiednia dieta u kobiet może nawet w 80 proc. zmniejszyć ryzyko zaburzeń owulacji i cykli miesiączkowych. Obserwując kobiety szukające pomocy w londyńskich klinikach ginekologicznych stwierdzono, że połowa z nich próbowała się odchudzać, stosują diety pozbawione podstawowych składników odżywczych. Kobietom trudno jest utrzymać optymalny poziom tłuszczu w organizmie – co najmniej 18 procent masy ciała. Jeśli poziom ten obniża się, może wystąpić nierównowaga hormonalna prowadząca do zaniku jajeczkowania, a po jakimś czasie do bezpłodności. Znaczna otyłość również może być powodem zmniejszenia szans kobiety na zajście w ciążę. Dlatego każda kobieta, ma w planach macierzyństwo, powinna kontrolować codzienną dietę. Na co szczególnie powinna zwracać uwagę?

Codziennie menu powinno zawierać produkty dostarczające odpowiednich ilości cynku, magnezu, żelaza, kwasu foliowego, witaminy C oraz niezbędnych kwasów tłuszczowych.

Niektóre kobiety stosujące przez kilka lat doustnie środki antykoncepcyjne mogą być bezpłodne przez kilka miesięcy po zakończeniu kuracji. Dlatego powinny one spożywać więcej produktów bogatych w mangan (owies, zarodki pszenne, kasztany, chleb żytni i groszek), które podwyższają działanie estrogenu. W diecie przyszłej mamy nie powinno zabraknąć produktów zawierających witaminę B6 (pełne ziarna oraz zielono listne warzywa) niezbędnej w metabolizmie estrogenu. Zarówno mężczyźni, jak i kobiety, powinny zrezygnować z produktów wysoko oczyszczonych, na przykład z białej mąki i cukru, ponieważ zawierają one zbyt mało niezbędnych składników odżywczych.

Dieta płodności - mniej alkoholu

Picie zbyt dużych ilości alkoholu może przeszkadzać w przyswajaniu witamin z grupy B i takich soli mineralnych, jak cynk i żelazo, a z kolei spożywanie zbyt dużej ilości czarnej herbaty – utrudnia wchłanianie żelaza przez organizm.

Dieta płodności - więcej ryb

Pary mające kłopoty z płodnością powinni zwracać uwagę na większe spożycie niezbędnych kwasów tłuszczowych, znajdujących się w tłustych rybach i większości olejów. Nie jesteśmy w stanie wytworzyć ich w naszym organizmie, więc powinniśmy je codziennie dostarczać. W męskiej diecie powinny znaleźć się także witaminy A, witaminy z grupy B, C i E oraz cynk i selenu. Wymienione składniki odżywcze odgrywają rolę przy wytwarzaniu zdrowego nasienia.

Dieta płodności - witamina C ma znaczenie

Wiele badań wykazało, że zdrowa sperma zależy od poziomu przyswajalnego cynku, którego duże ilości nagromadzone są w męskich gruczołach płciowych. Udowodniono, że wysokie dawki witaminy C mogą zlikwidować częsty powód męskiej bezpłodności – aglutynację spermy (zlepianie się plemników).

Na uniwersytecie w Teksasie przez miesiąc podawano dwa razy dziennie 500 mg witaminy C grupie mężczyzn cierpiących na bezpłodność. U wszystkich spożycie witaminy C było początkowo bardzo niskie. Po trzech tygodniach u badanych nastąpił procentowy spadek gęstości spermy, średnio z 37 procent do około 11 procent, co jest charakterystyczne u mężczyzn płodnych.

W przypadku kobiet dieta powinna obfitować w owoce, warzywa i produkty wielozbożowe i pełnoziarniste. Z kolei unikać należy kwasów tłuszczowych trans, które znajdują się w bardzo wielu produktach przetworzonych, np. w margarynach twardych, produktach w proszku, fast foodach, słodyczach czy tortach. Unikać należy także żywności przetworzonej. Zawiera ona niewiele składników odżywczych, a dużo soli lub cukru rafinowanego. Także spożywanie dużych ilości białka zwierzęcego może mieć negatywny wpływ na płodność. Warto białko zwierzęce zamienić na te pochodzące od roślin m.in. z fasoli, soi, ciecierzycy czy z orzechów.

Jedz dużo: skorupiaków, nasion słonecznika i sezamu oraz orzechów, mleka, produktów mlecznych, nasion roślin strączkowych – ze względu na cynk owoców cytrusowych – ze względu na witaminę C mięsa, podrobów, buraków, pietruszki, suszonych moreli, orzechów – ze względu na żelazo ryżu brunatnego, zarodków pszennych, nasion roślin strączkowych, tłustych ryb, owsa i świeżych orzechów – ze względu na witaminy z grupy B zielonych warzyw liściastych (szpinak, sałata), owoców cytrusowych, produktów zbożowych z pełnego przemiału, nasiona roślin strączkowych – ze względu na kwas foliowy soi, migdałów i chleba pełnoziarnistego – ze względu na magnez olei roślinnych, orzechów laskowych, jaj, warzyw liściastych – ze względu na witaminę E Zrezygnuj z: alkoholu i mocnej herbaty tłuszczów trans produktów przetworzonych i wysoko oczyszczonych

Dieta płodności - męski problem

Z europejskich badań populacji mężczyzn wynika, że przez ponad 50 ostatnich lat z różnych powodów znacznie zmniejszyła się ilość wytwarzanej spermy w ich organizmach. Wśród prawdopodobnych przyczyn tego stanu rzeczy wymienia się alkohol, stres oraz zwiększone chemiczne zanieczyszczenie środowiska.

Brytyjskie Ministerstwo Rolnictwa, Rybołówstwa i Żywności bada działanie zanieczyszczeń estrogenopochodnych (występujących w wodach rzek i plastikowych opakowaniach żywności), które mogą odgrywać taką samą rolę jak żeński hormon estrogen.

Składniki, które sprawiają, że plastik jest bardziej giętki, wyjątkowo łatwo przenikają do produktów zawierających tłuszcz, takich jak frytki, czekolada, a nawet mleko. Czasem znajduje się je także w farbach i kosmetykach, z których po pewnym czasie odparowują. Naukowcy wskazują na niekorzystne działanie tych składników chemicznych zanieczyszczających środowisko na nie narodzone dzieci płci męskiej, które w wieku dojrzałym będą prawdopodobnie niezdolne do wytwarzania zdrowej spermy.Niepłodność to temat społeczny i choroba cywilizacyjna, która zatacza coraz szersze kręgi. Wiąże się m.in. ze stylem życia i dietą, ale jej przyczyny mogą być zdecydowanie bardziej poważne. U kobiet może być ona spowodowana skutkami przebytych infekcji, zamknięciem jajowodów, nierównowagą hormonalną lub nawet alergią na spermę partnera. Mężczyźni mogą być bezpłodni na skutek impotencji, nieprawidłowego składu lub właściwości spermy, chorób prostaty lub na skutek takich przebytych chorób, jak świnka czy stany zapalne jąder.

Bibliografia

1. “Fertility and diet: Is there a connection?”; data dostępu: 2019-05-20
2. Neelima Panth, Adam Gavarkovs, Martha Tamez, and Josiemer Mattei; “The Influence of Diet on Fertility and the Implications for Public Health Nutrition in the United States”; Front Public Health. 2018; 6: 211. ;
3. Can a 'fertility diet' really help you conceive? In some cases, yes; “https://edition.cnn.com/2019/03/13/health/fertility-diet-food-drayer/index.html”; data dostępu: 2019-05-20
4. “The Fertility Diet Was Created to Help Women Get Pregnant. Here's Why It Could Also Help You Lose Weight”; data dostępu: 2019-05-20