Własne obserwacje, doświadczenia, eksperymenty i projekcje filmów przyrodniczych – w takiej formie dzieci najlepiej przyswajają wiedzę o naturze i środowisku. Takie wnioski płynął z ankiety dotyczącej edukacji przyrodniczej, którą przeprowadziło Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków wśród nauczycieli wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej.
Już od najmłodszych lat należy wprowadzać dzieci w świat przyrody, jej piękna oraz budzić szacunek do jej różnorodnych form życia. Dlatego tak ważna jest edukacja w tym zakresie. Co na to pedagodzy?
Ponad 70 proc. uznało edukację przyrodniczą za ważną lub bardzo ważną w programie nauczania. Według oceny nauczycieli do dzieci najbardziej przemawia to, czego się dowiadują za pośrednictwem wszystkich zmysłów, kiedy prowadzą własne obserwacje przyrody, wykonują doświadczenia, oglądają filmy przyrodnicze i eksponaty oraz biorą udział w konkursach i grach zespołowych.
Ponad 50% badanych nauczycieli podało, że chętnie prowadzi zajęcia przyrodnicze w plenerze. W czasie tych zajęć dzieci częściej jednak spacerują niż np. wykonują nawet proste pomiary. Ponad 10% pedagogów przyznaje, że zajęcia w plenerze prowadzi rzadko lub wcale.
W ankiecie nauczyciele mogli także określić jakie materiały metodyczne byłyby dla nich najlepsze. Najbardziej oczekiwane są serie scenariuszy lekcji dostosowane do pór roku oraz propozycje aktywności dla uczniów, które nauczyciele mogliby samodzielnie wkomponowywać w zajęcia. Pedagodzy wskazali również, że najmniej pewnie czują się we wdrażaniu własnych projektów z edukacją przyrodniczą oraz prowadzeniu własnych długoterminowych obserwacji przyrodniczych. Wysoko ocenili zaś swoje kompetencje w obszarze włączania elementów edukacji przyrodniczej do zajęć o innej tematyce, np. matematycznych lub ortograficznych oraz samodzielnym pozyskiwaniu brakującej wiedzy.
W badaniu wzięło udział blisko 300 polskich pedagogów. Ankieta została zrealizowana w ramach projektu „Żyjemy w zgodzie z naturą. Program edukacyjny dla nauczycieli wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej” finansowanego z programu Erasmus+, który OTOP prowadzi wraz z zagranicznymi partnerami oraz Uniwersytetem Gdańskim. W ramach projektu powstaną m.in. nowe materiały edukacyjne.
Efektem projektu „Żyjemy w zgodzie z naturą. Program edukacyjny dla nauczycieli wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej” będą nowoczesne programy nauczania o ptakach i przyrodzie dostępne dla wszystkich nauczycieli z Polski, Słowacji, Czech, Irlandii, Macedonii i Hiszpanii oraz przeszkolenie wybranych nauczycieli z tych państw.
