Ashwagandha – lista właściwości, dawkowanie i wybór najlepszej

Wielu z Was mogło jeszcze nie słyszeć o ashwagandzie, ponieważ mimo, że jest ona jednym z najważniejszych ziół medycyny ajurwedyjskiej, a w krajach azjatyckich uprawiana jest niemal od zawsze, w Europie jej moc dopiero zaczyna być doceniana.



ashwagandafot. unsplash

Dlaczego jednak ashwagandha jest warta uwagi?

Wszystko ze względu na długą listę dobroczynnych właściwości, którymi charakteryzuje się roślina. Ashwagandha budzi ogromne zainteresowanie wśród naukowców, czego efektem jest ponad 200 badań przeprowadzonych w temacie korzyści zdrowotnych rośliny. Najważniejszymi z nich są działania adaptogenne, które chronią organizm przed wszelkimi czynnikami stresowymi. Oprócz nich ma szereg innych, również pomocnych działań, o których dowiesz się już za chwilę.

Ashwagandha, zwana także witanią ospałą,  należy do rodziny psiankowatych, w której znajdują się także m.in. dobrze nam znane pomidory i papryka. Roślina przybiera kształt pulchnego krzewu z owalnymi liśćmi i żółtymi kwiatami, a jej owoce są czerwone, wielkości zbliżonej do rodzynek. Jest rośliną całoroczną, a jej korzenie zbierane są jesienią, a następnie czyszczone i suszone.

Ashwagandha często określana jest także “żeń-szeniem indyjskim”. Botanicznie jest to błędne, gdyż nie są one w żaden sposób powiązane. Nazwa wzięła się podobieństwa właściwości ashwagandhy i żeń-szenia. Obie rośliny poprawiają kondycję fizyczną i psychiczną, wspomagają pamięć i koncentrację i wspomagają walkę ze stresem.

Ashwagandha wywodzi się z suchych regionów Indii, północnej Afryki i Bliskiego Wschodu. Dziś natomiast uprawiana jest również w bardziej łagodnym klimacie, w tym w Stanach Zjednoczonych.
We wspomnianych Indiach przez blisko 5000 lat stosowana jest w przypadkach, takich jak:

•    zaburzenia rozwoju u dzieci,
•    osłabienie u osób starszych,
•    bezsenność,
•    nerwica,
•    silny stres,
•    choroby stawów,
•    czy zaburzenia hormonalne.


W Ajurwedzie natomiast klasyfikowana jest jako adaptogen, czyli substancja normalizująca i ułatwiająca przystosowanie się organizmu do niekorzystnych warunków środowiskowych oraz wynikającego z nich ciągłego stresu zewnętrznego lub wewnętrznego. Teksty ajurwedyjskie tłumaczą właściwości ashwagandhy trudnymi warunkami, w których rośnie. Życie na suchych i gorących pustyniach ma dawać roślinie siłę, którą później ona przekazuje ludziom spożywającym korzeń.
Współczesna nauka przypisuje je natomiast składnikom zawartym w roślinie. Znajdują się w niej bowiem alkaloidy i laktony steroidowe, określane też witanolidami. Dodatkowo znajdziemy w niej flawonoidy, garbniki, polisacharydy, kwasy tłuszczowe, aminokwasy, cholinę i sporo żelaza

Ashwagandha – królowa adaptogenów

Termin adaptogen po raz pierwszy został użyty w 1947 r przez rosyjskiego uczonego - Lazareva, natomiast definicję rozwinął dr. Breckhman zajmujący się medycyną holistyczną. Według niego adaptogen:

•    jest substancją pochodzenia głównie naturalnego
•    jest nieszkodliwy
•    działa niespecyficznie
•    ma właściwości normalizujące
Mechanizm oddziaływania adaptogenów na organizm nie jest w 100% jasny. Z pewnością wpływa na niego poprzez zmiany morfologiczne, biochemiczne, fizjologiczne i hormonalne.
Działają zatem poprzez:
•    zwiększanie odporności organizmu na bodźce fizyczne i biologiczne
•    normalizację procesów fizjologicznych organizmu, poprzez wpływ na system neuroendokrynny i immunologiczny
•    wpływ jedynie na procesy, w których konieczne jest wsparcie, bez oddziaływania na prawidłowo przebiegające funkcje
zbieranie ziół
fot. unsplash
Właściwości lecznicze ashwagandhy

Wspomaga walkę ze stresem
Poprawia odporność na stres, obniża biomarkery stresu (podwyższony poziom kortyzolu) i poprawia ogólną, ocenianą przez ludzi jakość życia

Zmniejsza niepokój i lęki
Stanowi naturalny lek uspokajający, o działaniu porównywalnym do środków farmaceutycznych. Przy tym nie wykazuje skutków ubocznych, bardzo często towarzyszących farmakoterapii.

Wspomaga walkę z depresją
Badania, w których porównano stosowanie ashwagandhy do imipraminy - leku przeciwdepresyjnego pokazały, że efekty obu środków były porównywalne, a ashwagandha może być stosowana jako stabilizator nastroju.

Usprawnia procesy umysłowe
Ashwagandha poprzez naśladowanie neuroprzekaźników GABA poprawia koncentrację oraz usprawnia procesy zapamiętywania. Zmniejsza degenerację komórek nerwowych i stymuluje wzrost nowych neuronów, dzięki czemu zapobiega występowaniu chorób neurodegeneracyjnych.

Wspomaga funkcje tarczycy
Ashwagandha wspiera spowolnioną tarczycę u osób, u których zdiagnozowano chorobę Hashimoto lub niedoczynność tarczycy. Odkryto, że Ashwagandha podwyższyła poziom hormonu tyreotropowego (TSH) i tyroksyny (T4) w porównaniu do placebo. Może zatem być korzystna dla normalizacji poziomu tarczycy u pacjentów z niedoczynnością tarczycy

Wspiera układ odpornościowy
Poprawia pracę układu odpornościowego i zmniejsza stan zapalny w organizmie. Badania wykazały, że ashwagandha może zwiększyć produkcję immunoglobulin i promować środowisko przeciwzapalne poprzez hamowanie prozapalnych cytokin. W ten sposób może być narzędziem w zapobieganiu i leczeniu szeregu chorób, także nowotworowych.

Stabilizuje poziom cukru we krwi
Ze względu na obecności związków fenolowych, ashwagandha działa hipoglikemicznie. Jej stosowanie może być pomocne zarówno w leczeniu cukrzycy, jak i zapobieganiu nadmiernym wyrzutom insuliny, insulinooporności i wiążącego się z nimi stanu zapalnego.

Inne właściwości:
•    wspomaga zasypianie
•    zwiększa potencję seksualną
•    działa przeciwbólowo i przeciwskurczowo
•    obniża cholesterol
•    działa antyoksydacyjnie
•    wzmacnia, zwiększa wydolność i siłę mięśni
•    usprawnia pracę nadnerczy


Przeciwwskazania

Jak dotąd nie stwierdzono drastycznych efektów ubocznych, czy toksyczności wynikającej ze spożycia ashwagandhy. W pojedynczych przypadkach może powodować rozstrój żołądka, wymioty lub biegunkę.
Mimo to istnieją pewne przeciwwskazania do stosowania ashwagandhy:
•    ciąża - istnieją przesłanki, że może zwiększyć ryzyko poronień
•    karmienie piersią - brak danych o bezpieczeństwie stosowania w czasie laktacji
•    przyjmowanie leków modulujących ciśnienie krwi, nasennych, znieczulających, przeciwpadaczkowych, przeciwcukrzycowych i hamujących układ odpornośiowy - konieczna konsultacja ze specjalistą
•    nadczynność tarczycy, choroba Gravesa-Basedowa - dodatkowy wzrost czynności tarczycy, konieczna konsultacja ze specjalistą


W jakiej formie przyjmować ashwagandhę?

Najpopularniejszą formą suplementacji ashwagandhy jest przyjmowanie ekstraktu zamkniętego w kapsułkach lub w kroplach.
Dostępne są preparaty standaryzowane lub nie. Które w tym przypadku będą korzystniejsze?
Standaryzacja to proces sztucznej izolacji jednego składnika (tzw. „aktywnego”) kosztem innych (tzw. „pobocznych”). W praktyce proces ten niesie ze sobą więcej szkody aniżeli pożytku, gdyż w trakcie standaryzacji używa się wysoce toksycznych i często rakotwórczych substancji, które w niewielkich ilościach odnajduje się w produktach końcowych.
Po drugie, nikt nie ma pewności co do tego, który składnik jest tym „aktywnym”. Zielarze i naturopaci są zgodni, że aby adaptogeny (w tym ashwagandha) działały prawidłowo, muszą się one charakteryzować pełną gamą składników, w które zaopatrzyła roślinę Matka Natura.

Niestety, większość dostępnych w Polsce preparatów z Ashwagandhą to ekstrakty standaryzowane. Jedynym producentem, który nie ucieka się do stosowania w praktyce tego procesu i oferuje w pełni naturalny produkt jest Mother’s Protect. Co ciekawe jest to Polska firma, która wnosi duży wkład w popularyzację adaptogenów dobrej jakości. Z ręką na sercu możemy zatem polecić ich Ashwagandhę (https://mothersprotect.com/produkt/ashwagandha/?v=9b7d173b068d), jak i również inne dostępne na oficjalnym sklepie adaptogeny.

Jeśli chodzi o dawkowanie różni się ono w zależności od preparatu, dlatego należy przestrzegać zaleceń przekazanych przez producenta. W każdym przypadku ważne jest natomiast, by przyjmować ashwagandhę regularnie. Spożywanie jednorazowo dawek przekraczających zalecenia nie wpłynie na poprawę działania adaptogenu, a może wiązać się z nieprzyjemnościami ze strony układu pokarmowego.


Źródła:
Sharma AK, Basu I, Singh S, Efficacy and Safety of Ashwagandha Root Extract in Subclinical Hypothyroid Patients: A Double-Blind, Randomized Placebo-Controlled Trial. J Altern Complement Med. 2018 Mar

Kieran Cooley, Orest Szczurko, Dan Perri,Naturopathic Care for Anxiety: A Randomized Controlled Trial, University of Toronto, Canada

Yamada K, Hung P, Park TK, A comparison of the immunostimulatory effects of the medicinal herbs Echinacea, Ashwagandha and Brahmi, J Ethnopharmacol. 2011 Sep

Mahendra Kumar Trivedi, Sambhu Charan Mondal, Mayank Gangwar, Effect of a Novel Ashwagandha-based Herbomineral Formulation on Pro-inflammatory Cytokines Expression in Mouse Splenocyte Cells: A Potential Immunomodulator, Pharmacogn Mag. 2017 Jan

Agarwal R, Diwanay S, Patki P, Studies on immunomodulatory activity of Withania somnifera (Ashwagandha) extracts in experimental immune inflammation, J Ethnopharmacol. 1999 Oct

Rajangam Udayakumar, Sampath Kasthurirengan, Thankaraj Salammal Mariashibu, Hypoglycaemic and Hypolipidaemic Effects of Withania somnifera Root and Leaf Extracts on Alloxan-Induced Diabetic Rats, Int J Mol Sci. 2009 May

Zahra Samadi Noshahr, Mohammad Reza Shahraki, Hassan Ahmadvand, Protective effects of Withania somnifera root on inflammatory markers and insulin resistance in fructose-fed rats, Rep Biochem Mol Biol. 2015 Apr



art. sponsorowany
Ocena (3.0) Oceń: