Egzema – przyczyny i naturalne metody leczenia. Jak pozbyć się egzemy?

Egzema to słowo opisujące szereg różnych dolegliwości skórnych, objawiających się wysypką. Egzema może ona przyjmować postać bąbli, plam, strupów, grudek, pęcherzyków czy rumienia i najczęściej połączona jest z uporczywym świądem. W zależności od podłoża i nasilenia egzemy, można sobie jednak z nią radzić także naturalnymi metodami.



Egzema w zgięciach pod kolanami; źródło: pixabay.comEgzema w zgięciach pod kolanami; źródło: pixabay.com
  1. Egzema – co to takiego?
  2. Rodzaje egzemy
  3. Życie z egzemą
  4. Jak pozbyć się egzemy?
  5. Naturalne metody leczenia egzemy
  6. Egzema a dieta
  7. Co jeszcze może pomóc przy egzemie?

Egzema – co to takiego?

Egzemę w najpowszechniejszym znaczeniu wywołują alergeny, które mogą mieć zarówno charakter kontaktowy – od substancji chemicznych po sierść zwierząt – jak i wewnętrzny, np. związany z pasożytami zasiedlającymi organizm. Najczęściej mówimy jednak o tzw. atopowym zapaleniu skóry, które jest silnie sprzężone z alergiami i jest typowe dla wieku dziecięcego. Zdaniem naukowców dzieci z rodzin, gdzie występują uczulenia pyłowe i astma są szczególnie narażone na rozwinięcie egzemy.

Wyprysk pojawia się zazwyczaj najpierw w miejscach, gdzie skóra jest najbardziej wrażliwa i delikatna, a więc pod kolanami i w zgięciach łokci oraz nadgarstków. Atopowe zapalenie skóry pojawiać się może jednak także w innych partiach ciała.

Rodzaje egzemy

Oprócz wspomnianego już atopowego zapalenia skóry, które jest chorobą chroniczną i zwykle nawraca falami w zależności o obecności czynników zaostrzających, rozróżniamy następujące postacie egzemy:
  • kontaktową – objawiającą się zaczerwienieniem, swędzeniem i pęcherzykami; najczęściej wywołaną chemią, kosmetykami, wełną lub zwierzęcą sierścią;
  • dyshydrozę – pojawiającą się na dłoniach i podeszwach stóp; związaną z alergiami, nadmierną wilgocią oraz ekspozycją na metale ciężkie;
  • wyprysk pieniążkowaty – o dość dużych okrągłych zmianach przebiegających z łuszczeniem i skorelowany z ugryzieniami owadów, nadmierną suchością skóry oraz infekcjami;
  • łojotok – zmiany na skórze głowy, plecach oraz wokół nosa związane z wydzielaniem łoju i współistniejącymi mikroorganizmami - bez charakteru alergicznego;
  • wyprysk grawitacyjny - związany z zaburzeniami krążenia, objawiający się swędzącą wysypką połączoną z opuchlizną, najczęściej na kończynach dolnych.

Życie z egzemą

Egzema, bez różnicy na typ i pochodzenie, nie jest chorobą zakaźną – zaraźliwe mogą być jedynie współistniejące infekcje bakteryjne czy grzybiczne, pojawiające się na zapalonej skórze. Niestety, nie da się jej również wyleczyć całkowicie – celem leczenia jest łagodzenie objawów, na tyle, aby były one jak najmniej uciążliwe. Bo atopowe zapalenie skóry i inne postacie egzemy mogą dać się mocno we znaki.

Uporczywy świąd męczy nie tylko dzieci, ale i dorosłych, prowokując drapanie, które jeszcze pogarsza stan skóry. Zmiany skórne wyglądają też z reguły nieatrakcyjnie i bywają źródłem kompleksów i społecznego wycofania, a, jakby tego było mało, mogą również boleć i piec.

Życie z egzemą oznacza więc szukanie idealnej równowagi leków farmakologicznych, naturalnych środków i zmian w codziennym funkcjonowaniu, aby wysypki ograniczyć do minimum.

Roślinny pył może być jednym z czynników powodujących pojawienie się atopowego zapalenia skóry – współistniejącego z alergią; źródło: pixabay.com
Olej słonecznikowy – uważany za jeden z najbardziej obiecujących naturalnych surowców wspomagających skórę borykającą się z egzemą; źródła: pixabay.com

Jak pozbyć się egzemy?

Z egzemą walczyć pomaga dermatolog, często we współpracy z alergologiem. Podstawowa terapia obejmuje podanie maści z kortykosteroidami, a w poważniejszych przypadkach doustnych lub dożylnych sterydów. Poza tym, często wymagana jest kuracja antybiotykami lub lekami przeciwgrzybicznymi, jeśli wymaz skóry wskaże na obecność bakterii, drożdży czy grzybów. Do standardowego leczenia zalicza się także preparaty antyhistaminowe, łagodzące odczyn alergiczny oraz inhibitory kalcyneuryny, czyli kremy i maści obniżające reaktywność systemu odpornościowego. Dobre rezultaty przynosi także terapia światłem UV w kontrolowanych ilościach.
Dermat
olodzy zalecają też wspierającą pielęgnację, jako część walki z egzemą. Skóra powinna być regularnie i dogłębnie nawilżana, więc wskazane są preparaty odnawiające płaszcz lipidowy i wzmacniające barierę ochronną naskórka. Mowa tu przede wszystkim o hipoalergicznych kosmetykach aptecznych, bez drażniących substancji zapachowych i pochodnych alkoholu, które zawierają w swoim składzie glicerynę, lanolinę, mocznik, masło shea lub kwas hialuronowy.
Potencjalne przyczyny pojawienia się egzemy; opracowanie własne

Naturalne metody leczenia egzemy

Matka Natura wyposażyła nas bogato na wszelką ewentualność i egzema nie jest pod tym względem wyjątkiem. Wziąwszy pod uwagę, że chorzy skazani są na „leczenie” do końca życia, wybór substancji pochodzenia przyrodniczego znacząco zmniejsza obciążenie organizmu. I choć zielarskich panaceów na stany zapalne skóry są setki, tylko niektóre doczekały się naukowej weryfikacji.

Na egzemę wskazane są m.in.:
  • olej słonecznikowy – zdaniem naukowców wspomaga produkcję ceramidów w skórze i tym sposobem zwiększa jej nawilżenie i łagodzi stany zapalne. Poleca się aplikować go na skórę nawet 3 razy dziennie;
  • olej kokosowy – jest nie tylko silnie natłuszczający i nawilżający, ale przede wszystkim posiada silne właściwości bakteriobójcze, zwalczając nawet gronkowca! Naukowcy uważają, że regularne stosowanie olejku kokosowego przez pacjentów z egzemą redukuje natężenie dolegliwości i chroni przed kolonizacją drobnoustrojów na skórze;
  • ocet jabłkowy – dzięki swojemu kwaśnemu odczynowi stwarza nieprzyjazne środowisko do życia nie tylko dla bakterii, ale także drożdży. Dodawany do kąpieli jest doskonałą metodą prewencji przed zaostrzaniem się stanu zapalnego;
  • płatki owsiane – w rozdrobnionej postaci płatki owsiane dodaje się do ciepłej kąpieli jako środek zmiękczający skórę i kojący wszelkie podrażnienia. Taka terapia przynosi wyraźną ulgę w zakresie uporczywego świądu;
  • wiesiołek olej z wiesiołka to nie tylko cenny suplement dietetyczny, ale także doskonałe lekarstwo na skórę. Bogaty w kwasy omega 6 oraz kwas gamma-linolowy zapobiega i zwalcza stany zapalne;
  • oczar wirginijski – pochodzący z Północnej Ameryki krzew to cenny surowiec zielarski znajdujący zastosowanie w leczeniu zapaleń skóry, większości typów egzemy, a także współistniejących infekcji grzybicznych i bakteryjnych;
  • nagietek lekarski – maść z nagietka polecana jest jako antidotum na nadmierną suchość skóry, stany zapalne oraz infekcje dermatologiczne. Jej regularne stosowanie zwiększa również krążenie krwi w tkance.
Łosoś – ważne źródło pokarmowe kwasów omega 3 łagodzących przebieg egzemy; źródło: pixabay.com

Egzema a dieta

Chociaż egzema nie jest chorobą bezpośrednio związaną z dietą, obserwacje wskazują, że zmiana jadłospisu pacjentów może przynieść wyraźną ulgę. Przede wszystkim chodzi o wykluczenie pokarmów prowokujących reakcje systemu odpornościowego i mogących natężać stan zapalny.

U poszczególnych ludzi różne produkty mogą mieć działanie zaostrzające, ale generalnie za winnych uznaje się najczęściej owoce cytrusowe, nabiał, jajka, gluten, soję, przyprawy korzenne, pomidory i orzechy. Idealnie byłoby wyeliminować wszelkie wspomniane pokarmy na okres 6 tygodni, a potem po kolei wprowadzać je z powrotem, obserwując reakcje na skórze.

Jeśli chodzi o produkty wskazane, to liderem wśród produktów anty-egzemowych są tłuste ryby o wysokiej zawartości kwasu omega 3. Poza tym poleca się wzbogacanie menu o probiotyki pod postacią jogurtów i produktów fermentowanych oraz owoców i warzyw o silnym działaniu antyutleniającym, np. jagody, brokuły, jarmuż, wiśnie, jabłka.

Co jeszcze może pomóc przy egzemie?

Ważnym czynnikiem decydującym o przebiegu egzemy jest stres, którego oczywiście nie sposób wyeliminować z życia. Ale umiejętność radzenia sobie z nerwami za pomocą medytacji, jogi, psychoterapii, sportu czy masażu relaksacyjnego to ważny atut w rękawie każdego chorego. Masaż wykonywany przy użyciu jednego z wspomnianych wyżej olejków może dodatkowo wspomóc zdrowie skóry.

Mówi się również o pozytywnym wpływie akupunktury, mineralnej terapii spa, a także chłodnych mokrych kompresów. Swoją drogę każdy musi znaleźć sam, ale na pewno warto wypróbować wszystkie naturalne sposoby, zanim oddamy się na łaskę terapii sterydowej.
Ekologia.pl (Agata Pavlinec)

Bibliografia

1. https://www.emedicinehealth.com/eczema/article_em.htm
2. https://nationaleczema.org
3. https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/guide/atopic-dermatitis-eczema#1
4. https://www.medicalnewstoday.com/articles/14417.php
5. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/atopic-dermatitis-eczema/symptoms-causes/syc-20353273
6. https://www.healthline.com/health/natural-remedies-to-reduce-eczema-symptoms

Ocena (2.8) Oceń: