Geranium – właściwości, działanie i zastosowanie geranium

Pachnące cytrusami i różą geranium to jedna z najbardziej popularnych roślin doniczkowych. Geranium  ma wszechstronne właściwości. Jest jak naturalne perfumy dla domu, a do tego jego obecność podnosi jakość powietrza w pomieszczeniach i pomaga się odstresować. Nie ma to jak po męczącym dniu wrócić do domu, w którym zapach geranium wita nas od progu.



Geranium doniczkowe to wieloletnia roślina o dekoracyjnych listkach i bogatym aromacie, fot. Alina Bitta/shutterstockGeranium doniczkowe to wieloletnia roślina o dekoracyjnych listkach i bogatym aromacie, fot. Alina Bitta/shutterstock
  1. Pelargonia pachnąca – pachnidło z Afryki
  2. Anginka na anginę
  3. Uprawa geranium w domu
  4. Olejek geraniowy
  5. Hydrolat geraniowy do cery problematycznej

Pelargonia pachnąca – pachnidło z Afryki


W języku botaniki geranium to pelargonia pachnąca, zwana też szorstką. Znamy je również jako anginowca lub anginkę, tudzież bodziszkę. Pierzaste, jasnozielone listki geranium wydają bardzo aromatyczną, ożywczą woń owoców cytrusowych z wyczuwalną nutą różanego krzewu. Mają wartość dekoracyjną. Liście oraz łodyżki są pokryte drobnymi włoskami. To właśnie listki stanowią najbardziej interesującą część geranium. Roślina raczej rzadko zakwita, jeśli już to niezbyt gęsto drobnymi kwiatkami w odcieniach różu i czerwieni.

Pelargonia szorstka pochodzi z Afryki Południowej, gdzie urasta do pokaźnych rozmiarów półkrzewu i jest skutecznym orężem do walki z insektami. W takiej formie występuje też w ciepłych obszarach Rosji i w słonecznej Bułgarii. Z kolei zminiaturyzowane doniczkowe geranium to dość pospolity widok w wielu domach na świecie. Powodów popularności tej rośliny jest kilka. Przede wszystkim jest ona łatwo dostępna, bezproblemowa w pielęgnacji i tania. Ponadto roztacza wokół siebie woń, którą my odbieramy jako piękną i świeżą, nie lubią jej za to komary. Geranium ma też kilka zastosowań leczniczych, a to ze względu na właściwości bakteriobójcze, antywirusowe i przeciwgrzybicze. Medycyna ludowa uznaje geranium za skuteczny lek przeciwko wielu infekcjom. Do ich zwalczania stosuje się wywar z liści geranium, olejek geraniowy, ekstrakty czy hydrolat. Profilaktycznie i wspomagająco można popijać również nalewkę z geranium, którą z łatwością da się przyrządzić w domu. Natomiast kilka listków geranium dodanych do herbaty wzbogaci jej walory aromatyczne.


Geranium oczyści powietrze 
    
Powietrze w domu zyska z geranium nie tylko dzięki cytrusowemu aromatowi, jaki roztacza się wokół rośliny. Anginka to także jedna z tych roślin pokojowych, które pośrednio pomagają w oczyszczaniu powietrza poprzez pochłanianie pyłów zawieszonych. Pozwalają na to włoski, którymi pokryte są jej listki i łodygi. Jeśli jednak nasza anginka ma służyć właśnie do tego celu, lepiej nie wykorzystywać jej później do przyrządzania prozdrowotnych mikstur ani dodawać do herbaty.      


Anginka na anginę


Jak wskazuje nam już sama nazwa, anginkę możemy wykorzystać wspomagająco podczas leczenia anginy i innych chorób gardła oraz górnych dróg oddechowych. Najprostszym sposobem użycia geranium w walce z chorobą jest zwinięcie listka (lub kilku) w kulkę i umieszczenie go w uchu (rzecz jasna w jego zewnętrznej części, tak aby zwitek nie przedostał się do środka).

Pozwala to pozbyć się bólu i wypłoszyć drobnoustroje przy pierwszych objawach zapalenia ucha. Kurację przy infekcjach i stanach zapalnych górnych dróg oddechowych wspomogą również inhalacje oraz rozgrzewające kąpiele czy masaże z geranium lub olejkiem geraniowym.

Jak widzimy każdy sposób wykorzystania i podania geranium działa zabójczo na bakterie, wirusy i grzyby. Tak naprawdę nawet stanie nad geranium i wdychanie wydzielanych przez nie substancji lotnych przyniesie nam korzyści. Taka sesja ułatwi oddychanie i ukoi nerwy. 10 minut wdychania geraniowego aromatu pomoże nam zapaść w sen i ukoi nerwy nadwyrężone stresem czy napięciem przedmiesiączkowym. Swoje lecznicze oraz kojące właściwości geranium zawdzięcza głównie olejkom lotnym zawartym w liściach, takim jak geraniol, cytronelol, felandren, pinen, przeciwzapalne flawonoidy i garbniki, związki goryczkowe, a także kwasy organiczne, tj. elagowy, kawowy i gerulowy). Przed czasami medycyny konwencjonalnej, anginkę wykorzystywano jako lek na wrzody czy biegunkę. Służyła także do opatrywania ran i oparzeń. Świeże listki nakładano na ranę w formie działającego przeciwobrzękowo opatrunku.
Medycyna ludowa uznaje geranium za skuteczny lek przeciwko wielu infekcjom, fot. Skyprayer2005/Shutterstock
 
Uspokajający napar z geranium  
   
Trzy listki świeżego geranium zalewamy szklanką gorącej wody. Do naparu możemy dodać odrobinę cynamonu, kilka kropli cytryny, plaster pomarańczy czy goździki. Napar z geranium pomoże obniżyć ciśnienie krwi, uspokoić nerwy i ułatwi zasypianie. Najlepiej pić go wieczorową porą już po kolacji. Czysty napar może posłużyć jako płukanka przy bólu gardła. Herbatkę warto popijać częściej podczas przeziębienia czy grypy.      

Uprawa geranium w domu


Geranium jest rośliną całoroczną, dlatego dostęp do jej leczniczych właściwości mamy nie tylko wiosną i latem, kiedy może rosnąć w ogródku, ale także w miesiącach zimowych, gdy może okazać się nam najbardziej potrzebna. Uprawa geranium w doniczce to łatwizna. Roślinę zasadzamy w uniwersalnej ziemi kwiatowej, gdyż nie ma wygórowanych wymagań glebowych, i ustawiamy przy dobrze nasłonecznionym oknie.

Anginka powinna być regularnie podlewana, ale lepiej robić to z umiarem, bo inaczej narazimy ją na gnicie. Z dwojga złego, lepiej znosi kilkudniowe przesuszenie niż nie znajdującą ujścia powódź. Uprawiana w ogrodzie będzie rośliną jednoroczną – nie jest bowiem odporna na mrozy. Powinna rosnąć w glebie gliniasto-próchniczej o zasadowym odczynie.

Własną anginkę pozyskujemy z innej rośliny. Z powodu niewykształconych pylników, geranium nie rodzi nasion i może się rozmnażać tylko przez sadzonki lub wegetatywnie. Uprawę zaczynamy więc od ścięcia pędu rośliny matecznej, pod trzecim węzłem, tak aby długość wynosiła powyżej 8 cm. Ucięty pęd wkładamy do wody i już po kilku dniach możemy obserwować jak wypuszcza korzenie. To odpowiedni moment by umieścić go w doniczce, o ile nie zrobimy tego od razu, z pominięciem etapu wypuszczania korzenia w wodzie.

Olejek geraniowy


Geraniowy olejek eteryczny uzyskuje się poprzez destylację pachnących listów parą wodną. Ma on kilka ciekawych zastosowań głównie leczniczych.

Olejek geraniowy:

Olejek eteryczny można wykorzystać w kąpieli, masażu, inhalacjach i do aromatyzowania z użyciem kominków aromaterapeutycznych.
Olejek geraniowy pomaga pozbyć się cellulitu. Najlepiej wykorzystać go do masażu., fot. AmyLv/shutterstock

Hydrolat geraniowy do cery problematycznej


Pelargonia pachnąca uspokoi cerę mieszaną oraz tłustą. Właściwości bakteriobójcze i przeciwłojotokowe geranium sprawiają, że jego ekstrakty wchodzą w skład kosmetyków do cery problemowej, z tendencją do wyprysków i trądziku, która ma kłopoty z nadmiernym łojotokiem i zanieczyszczeniami gromadzącymi się wokół zaskórników.

Antytrądzikowe serum przygotujemy z kilku kropel olejku geraniowego i oliwy, kremu lub oleju. Twarz możemy również przemywać hydrolatem geraniowym. Ekstrakt z geranium stanowi także dodatek do mydeł oraz perfum.
Geranium, zwane też anginką lub bodziszkiem, to pachnący gatunek pelargonii. Pochodzi z Afryki, gdzie rośnie jako krzew, w Europie zaś występuje głównie w uprawie doniczkowej. Geranium cenione jest za właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne. Wyciągi, ekstrakty i olejki z geranium pomagają na zapalenie ucha i ból gardła, a także uspokajają i niwelują napięcia.
Ekologia.pl (Elżbieta Gwóźdź)

Bibliografia

  1. Rafie Hamidpour1, Soheila Hamidpour, Mohsen Hamidpour, Victoria Marshall and Roxanna Hamidpour; “Pelargonium graveolens (Rose Geranium) – A Novel Therapeutic Agent for Antibacterial, Antioxidant, Antifungal and Diabetics”; data dostępu:
  2. Karolina Jafernik, dr hab. Agnieszka Szopa, prof. dr hab. Halina Ekier; “Pelargonia przylądkowa (afrykańska) (Pelargonium sidoides), chrzan pospolity (Armoracia rusticana) oraz nasturcja większa (Tropaeolum majus) skład chemiczny, aktywność biologiczna oraz znaczenie w fitoterapii”; Lek w Polsce, VOL 29 NR 11/12’19 (342/343);
  3. T. Lewkowicz-Mosiej; “Egzotyczne rośliny lecznicze w domu I w ogrodzie”; Wydawnictwo M. Kraków 2013;
  4. S.T. Nameth, M.L. Daughtrey, G.W. Moorman, M. A. Sulzinski; “Bacterial Blight of Geranium: A History of Diagnostic Challenges”; “Plant Disease”, vol. 83, 3;
  5. opracowała A. Bach; “Ozdobne rośliny doniczkowe naszymi sprzymierzeńcami w walce o czyste powietrze”; broszura na potrzeby kampanii „Bądźmy razem w walce o czyste powietrze dla Krakowa”, Kraków 2017. ;
Ocena (3.5) Oceń: