Liszaj – przyczyny i naturalne metody leczenia. Jak pozbyć się liszaja?

Liszaj jest schorzeniem skórnym, które może każdego dotknąć. Choroba ta atakuje również błony śluzowe, owłosioną skórę głowy i płytki paznokciowe. Liszaj charakteryzuje się nieestetycznymi zmianami na skórze i uporczywym świądem. Najczęściej pojawia się u osób w pomiędzy 30 a 60 rokiem życia, częściej u kobiet. Czym jest i jak pozbyć się liszaja?



Choroba ta atakuje skórę, błony śluzowe, owłosioną skórę głowy i płytki paznokciowe. Źródło: Dermatology11/ShutterstockChoroba ta atakuje skórę, błony śluzowe, owłosioną skórę głowy i płytki paznokciowe. Źródło: Dermatology11/Shutterstock
  1. Liszaj – dlaczego powstaje?
  2. Czym objawia się liszaj?
  3. Jak pozbyć się liszaja?
  4. Naturalne metody leczenia liszaja

Liszaj – dlaczego powstaje?


Liszaj nie jest chorobą zakaźną, ale przyczyny powstawania tego schorzenia nie są do końca znane. Zazwyczaj zmagają się z nim osoby w średnim wieku, po przekroczeniu 30. roku życia. Problem ten częściej dotyka kobiet. Istnieją przypuszczenia, że na rozwój liszaja mają choroby autoimmulogiczne - zazwyczaj wtedy, gdy komórki układu odpornościowego wytwarzają przeciwciała, a tym samym atakują same siebie.

Bardzo często występuje u osób, które mają zdiagnozowana marskość wątroby, cukrzycę czy zapalenie wątroby. Wiąże się to z infekcją wirusem zapalenia wątroby typu C.

Przyczyna występowania liszaja może być także przyjmowanie niektórych leków, np. penicylaminy, soli złota, arsenu, metylodopyny oraz kwasu paraaminosalicylowy, które wywołują wysypkę. Innymi lekami, które mogą mieć znaczny wpływ na pojawianie się liszaja to także diuretyki stosowane podczas leczenia wysokiego ciśnienia krwi i chorób serca.

Co ciekawe, pojawienie się liszaja może mieć również podłoże psychogenne. Występowanie lub nasilenie zmian chorobowych zauważa się u osób poddanych silnemu stresowi. Wykazano, że schorzenie to związane jest z pewnymi cechami osobowości, między innymi ze zwiększoną podejrzliwością, nieufnością, skłonnością do obwiniania się, zwiększonym poczuciem lęku oraz obniżonym nastrojem. U osób, które maja skłonności do tego typu zachowań, liszaj występuje znacznie częściej. Liszaj może być również schorzeniem dziedzicznym. Liszaj, jako jednostka chorobowa, po raz  pierwszy został opisany przez Erazma Wilsona w 1869 roku.

Czym objawia się liszaj?


Zmiany skórne, które są charakterystyczne dla liszaja mogą rozwijać się w jednej konkretnej okolicy albo w wielu częściach ciała. Choroba przejawia się występowaniem czerwonych i/lub purpurowych grudek na skórze, które mogą wywoływać silny świąd.

Tak naprawdę objawy zależne są od tego, którą część ciała zaatakował liszaj:
Skóra – na ciele pojawiają się symetryczne, sinoczerwone grudki wielkości około 1-3 mm, zazwyczaj o błyszczącej powierzchni. Czasami można na nich dostrzec niewielkie białe linie, rzadziej pęcherze i bąble. Towarzyszy im charakterystyczny świąd skóry, a ulgę przynosi pocieranie skóry, a nie jej drapanie. Zmiany te często łuszczą się i zazwyczaj pojawiają się na skórze nadgarstków, w dolnej części pleców, na kostkach i łydkach.

Jama ustna – liszaj, pod postacią białej siateczki, objawia się na wewnętrznej stronie policzków. W niektórych przypadkach występuje także na języku, wargach i dziąsłach. Charakteryzuje się zaczerwienieniem, opuchlizną, łuszczeniem się błony śluzowej na dziąsłach oraz bolesnymi owrzodzeniami, które powodują uczucie palenia. Trzeba wiedzieć, że liszaj pojawiający się na tej części ciała zwiększa ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej! Uważany jest wtedy za stan przednowotworowy, ale w przypadku pojawienia się zmian na błonie śluzowej, ryzyko rozwoju zmian nowotworowych zwiększa się aż pięciokrotnie. W Takim wypadku na rozwój nowotworu jamy ustnej może mieć wpływ przewlekły stan zapalny. Szczególnie niepokojąca jest ich lokalizacja na języku oraz postać nadżerkowa.

Owłosiona skóra głowy – występuje zaczerwienienie i podrażnienie, pojawiają się niewielkie grudki, włosy zaś tracą swoja objętość lub intensywnie wypadają. W skrajnych przypadkach pojawiają się blizny prowadzące do łysienia bliznowaciejącego.

Narządy płciowe – liszaj zazwyczaj atakuje żeńskie narządy płciowe. Charakteryzuje się świądem sromu, który obecny jest przy pogrubieniu skóry w tej okolicy, a także białym grudkom.

Paznokcie – pojawiają się na nich podłużne i żółtawe bruzdy, występują ubytki w płytce paznokcia, a z czasem nawet jego stopniowe wykruszanie. Może także dojść do takiej sytuacji, że płytka paznokcia całkowicie zaniknie.
Liszaj płaski na stopie. Źródło: Dermatology11/Shutterstock

Jak pozbyć się liszaja?


Przede wszystkim trzeba udać się do dermatologa, który zdiagnozuje to schorzenie. Czasami, w celu potwierdzenia diagnozy, lekarz może zlecić dodatkowe badania, np. biopsję. W skrajnych przypadkach należy wykonać badania krwi, które wykluczą inne choroby. Liszaja jamy ustnej powinien zdiagnozować stomatolog.
Niestety nie ma żadnego uniwersalnego leku na wyleczenie liszaja. W wielu przypadkach znika samoistnie, ale w międzyczasie przysparza choremu wielu problemów, zmniejszając dyskomfort i jakość życia. Terapia zazwyczaj opiera się na stosowaniu środków miejscowych lub tabletek przyjmowanych doustnie.

W leczeniu liszaja można stosować następujące metody:
  • przyjmowanie leków przeciwhistaminowych, które łagodzą swędzenie;
  • kortykosteroidy do stosowania miejscowego, czyli wszelkiego rodzaju kremy lub maści, mające na celu wyeliminowanie opuchlizny i zaczerwienienia;
  • zażywać kortykosteroidów w postaci doustnej lub iniekcji (zastrzyków) – w ten sposób łagodzą objawy liszaja utrzymującego się przez dłuższy czas lub w sytuacjach, gdy na skórze występuje wiele grudek i inne bolesne owrzodzenia;
  • terapia PUVA, czyli zabieg rozjaśniania skóry z wykorzystaniem światła;
  • używanie kwasu retinowego – stosowany na skórze lub przyjmowany w formie tabletek w celu rozjaśnienia skóry;
  • stosowanie maści na liszaj zawierająca takrolimus lub krem zawierający pimekrolimus – można ją również używać w przypadku leczenia innych problemów skórnych, np. wyprysków.

Liszaj nie jest chorobą zakaźną, ale przyczyny powstawania tego schorzenia nie są do końca znane. Źródło: Dermatology11/Shutterstock

Naturalne metody leczenia liszaja


Leczenie liszaja domowymi metodami wiąże się w wieloma wyrzeczeniami. Powinno się wyeliminować spożywanie niektórych posiłków i płynów. Przede wszystkim należy zrezygnować z ostrych potraw, owoców cytrusowych i skoków na bazie cytrusów (pomarańczowy i grejpfrutowy). Również pomidory i dania na bazie tych warzyw, wszelkiego rodzaju sosy i keczup powinny zniknąć z codziennego jadłospisu. Chipsy i inne słone przekąski oraz napoje zawierające kofeinę (kawa, czarna herbata, cola) także powinny być ograniczone do minimum.

Gdy na skórze pojawia się nieestetyczne i uporczywe grudkowe zmiany, znaczną (chociaż chwilową) ulgę przyniesie owinięcie opatrunkiem tych obszarów. W taki sposób złagodzimy uczucie swędzenia i ograniczymy chęć drapania skóry.

W przypadku wypadania włosów oraz pogorszenia stanu paznokci niezbędna jest wizyta u dermatologa. Bez odpowiedniej diagnozy i leczenia objawy mogą się jedynie nasilić.

Jeśli zmagamy się z liszajem w jamie ustnej, który zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwór, niezwłocznie trzeba ograniczyć, a docelowo całkowicie wykluczyć palenie papierosów oraz spożywanie alkoholu. Dwa razy dziennie należy szczotkować zęby oraz stosować nic dentystyczną. Co 6-12 miesięcy powinno odwiedzać się dentystę i robić regularny przegląd stanu zębów oraz badania jamy ustnej. Jednak sprawdzonym domowym sposobem na liszaja pojawiającego się w obrębie jamy ustnej stosowanie płukanki z np. z malwy czy siemienia lnianego.
Jeśli zauważymy na ciele jakiekolwiek objawy, niezwłocznie należy udać się do lekarza specjalisty, który zdiagnozuje problem i zaleci odpowiednią kurację. Liszaj jest nie tylko nieestetycznym schorzeniem, ale przede wszystkim jest uporczywy i znacznie wpływa na nasz komfort. Dlatego jeśli wystąpią pierwsze symptomy, nie ma co czekać – trzeba zapisać się na wizytę u specjalisty.
Ekologia.pl (Klaudia Kwiatkowska)

Bibliografia

1. “Lichen planus”; data dostępu: 2019-03-12.
2. “http://budwin.net/medicology/html/book04-10.html”; data dostępu: 2019-03-12
3. Mayo Clinic; “Lichen Planus”; data dostępu: 2019-03-12
4. Ellen Ellis; “Lichen Planus”; data dostępu: 2019-03-12

Ocena (3.2) Oceń: