„Ochrona Środowiska 2007” – raport Głównego Urzędu Statystycznego
Poprzednie ogólnodostępne opracowania z serii „Statystyka Polski – Materiały Statystyczne” nr 3, 12 i 68 zostały wydane za lata 1980, 1981 i 1989. W 1990 r. ukazał się „Raport o stanie, zagrożeniu i ochronie środowiska” wydany w serii „Studia i Analizy Statystyczne”, w latach 1991-1992 publikacje z serii „Materiały i Opracowania Statystyczne”, a od 1993 r. – „Informacje i Opracowania Statystyczne”.
Niniejsze opracowanie zawiera uwagi metodyczne, część tabelaryczną, a także ilustracje graficzne. Układ treści oraz sposoby prezentowania danych zostały podporządkowane dążeniu do możliwie najbardziej pełnego i komunikatywnego naświetlenia złożonych i wielostronnych aspektów działalności człowieka w środowisku, a przede wszystkim przedstawienia charakterystyki skali, tendencji oraz dynamiki ilościowych i jakościowych zmian ekologicznych, a także ich przyczyn i konsekwencji.
Uwagi metodyczne, ogólne i działowe, zawierają omówienie zakresu, źródeł i zasad grupowania danych, metod badań i ich organizacji, a także ważniejsze pojęcia, definicje i interpretacje wielkości oraz wskaźników statystycznych zawartych w publikacji.
Podstawowym źródłem danych, prezentowanych w części tabelarycznej, są materiały oparte na badaniach i sprawozdawczości GUS. Ponadto, w celu możliwie wszechstronnego i obiektywnego przedstawienia wieloaspektowej problematyki ekologicznej, wykorzystano właściwą tematycznie sprawozdawczość ministerstw, ich wewnętrzne systemy informacyjne i dane administracyjne, a także – zwykle po odpowiedniej transformacji w oparciu o metody statystyczne – wyniki pomiarów, kontroli, ocen i analiz laboratoryjnych (monitoring) wykonanych w ramach działalności: Inspekcji Ochrony Środowiska, Państwowej Inspekcji Sanitarnej, służb pomiarów skażeń promieniotwórczych oraz przez specjalistyczne służby: hydrologiczno – meteorologiczne, geologiczne, geodezyjne, leśnictwa i ochrony przyrody. Dodatkowo wykorzystano szereg specjalnych źródeł danych ekologicznych, jak: ekspertyzy, raporty, „czerwone księgi i listy”, atlasy, inwentaryzacje i opracowania autorskie.
Dane z tych źródeł zgrupowano w dziesięciu działach obejmujących: komponenty środowiska (powierzchnię ziemi, gleby i kopaliny; wodę; powietrze; florę i faunę ze szczególnym uwzględnieniem środowiska leśnego i ochrony przyrody); czynniki zagrożeń – odpady przemysłowe i komunalne, hałas i promieniowanie; działalność na rzecz ochrony i kontroli stanu środowiska; ekonomiczne aspekty ochrony środowiska. Charakterystykę koncentracji i zróżnicowania skali degradacji oraz zanieczyszczeń środowiska w ujęciu przestrzennym przedstawiono głównie w układzie województw, a wybrane dane także według: regionów, podregionów, powiatów i miast o dużej skali zagrożenia środowiska.
Ponadto ujęto – w oparciu o bazę danych New Cronos EUROSTAT-u oraz publikacje i dokumenty OECD; FAO; EKG/ONZ – porównania międzynarodowe, obejmujące szeroką problematykę dotyczącą stanu zagrożenia i ochrony środowiska w Polsce w relacji do krajów członkowskich OECD i Unii Europejskiej.
Publikacja została opracowana w Departamencie Badań Regionalnych i Środowiska przez zespół pracowników Wydziału Statystyki Środowiska.
Zastępca Dyrektora
Departamentu Badań
Regionalnych i Środowiska
mgr inż. Marian Grzesiak
Warszawa, październik 2007 r.
(Ze Wstępu do „Ochrona Środowiska 2007”)
„OCHRONA ŚRODOWISKA 2007 – raport GUS”