Chutney - Indyjskie smaki w staropolskiej kuchni

Fot. Miansari66/Wikipedia CCFot. Miansari66/Wikipedia CC

Pierwsze przepisy na ten gęsty i aromatyczny sos pojawiły się w Polsce już w XVII w. W kuchni staropolskiej funkcjonował pod nazwą gąszcze. Chutney ma swoje korzenie w kuchni indyjskiej, gdzie do dzisiaj jest używany jako dodatek do dań mięsnych i wegetariańskich. Pikantny, lekko kwaskowy lub słodki smak chutney, przyrządzony z warzyw lub owoców stanowi wspaniały dodatek do każdego dania.



Aromat na talerzu

Kuchnia indyjska jest niezwykle aromatyczna. Idealnie połączone słodkie i pikantne składniki, a także bogactwo ziół to jej główny wyróżnik. Jednym z podstawowych dodatków do dań indyjskich jest chutney, równie charakterystyczny w smaku i zapachu. Ten gęsty sos idealnie nadaje się także do mięsnych lub rybnych dań polskich, jak i do potraw wegeteriańskich. O ile tradycjonaliści nie byliby zadowoleni z takich niecodziennych połączeń smakowych, o tyle poszukujący nowych rozwiązań w kuchni będą zachwyceni smakiem chutney. Słodki smak sosu łagodzi pikantnie przyprawione mięsa, a nieco ostrzejszy, uwydatnia łagodny smak ryb i warzyw.
pixabay.com
Domowy chutney

Pierwsze przepisy na ten gęsty i aromatyczny sos pojawiły się w Polsce już w XVII w. W kuchni staropolskiej funkcjonował pod nazwą gąszcze. Bazę polskiego sosu stanowiło wino zagęszczone ugotowaną i przetartą bułką, jabłkiem i cebulą. Na smak gąszczu składały się ostre przyprawy, takie jak: pieprz, imbir, szafran i kardamon. Całość była wzbogacana cukrem utłuczonym drobno wraz z cynamonem. Stanisław Czerniecki, pierwszy kuchmistrz Rzeczypospolitej, radził, by gąszcz przygotowywać z fig lub rodzynek rozrzedzonych winem, rozcieranego topinamburu albo marchwi, ewentualnie z gotowanej i rozcieranej na sicie cebuli.

Obecnie w sklepach z żywnością pochodzącą z różnych zakątków świata możemy kupić gotowy chutney, ale o wiele zdrowiej jest go przyrządzić samodzielnie w domu. Potrzebujemy do tego warzyw lub owoców, kilku aromatycznych ziół takich jak kumin, pieprz seczuański, kurkuma, imbir oraz cebula i czosnek. Smak można urozmaicić dodatkiem rodzynek, czosnku, cebuli, musztardy, octu itp.
fot. ukanda/Wikipedia CC
Przepis na chutney śliwkowy
  • kilogram dojrzałych śliwek – oczyszczonych i pokrojonych
  • średnia czerwona cebula – drobno posiekana
  • 1 łyżeczka gorczycy
  • 1 łyżka oliwy
  • 2-3 łyżeczki przyprawy chińskiej „pięć smaków”
  • 1 łyżeczka soli
  • pół szklanki octu (można zastosować ocet winny)
  • 3-4 łyżeczki brązowego cukru
  • szczypta pieprzu cayenne
  • szczypta cynamonu
Na rozgrzanym oleju uprażyć gorczycę, dodać cebulę i smażyć do momentu, aż cebula się zeszkli. Dodać pokrojone śliwki, przyprawy, ocet i cukier  i dusić na wolnym ogniu do momentu, aż owoce zmiękną i powstanie gęsty sos o konsystencji pasty. Gotowy chutney można zjeść od razu, jedna warto dać mu parę dni, by wszystkie smaki zdążyły się przegryźć. Gorący chutney można przełożyć do wyparzonych lub wypieczonych słoików, dobrze zakręcić i zapasteryzować.

Chutney  pasuje do dań z ryb, pieczeni na zimno, krótko podsmażanego mięsa oraz do sera. Chutney idealnie komponuje się z grillowanym tempeh dodając mu niepowtarzalnego smaku i aromatu

Smacznego!

Przepis na chutney śliwkowy pochodzi ze strony: www.vegalicious.org
„Polskie smaki Stanisława Prażmowskiego” Marta Sikorska, http://www.wilanow-palac.pl
Ocena (4.1) Oceń: