Mak nie tylko od święta
Mak polny dziko porasta pobocza drogi, upiększając w maju polski krajobraz. Dawniej był powszechnie wykorzystywany w zielarstwie i lecznictwie. Pełnił też rolę naturalnego barwnika do win i napojów owocowych. Płatki maku wykorzystywane były jako surowiec kosmetyczny. Ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne wyciągi z tego kwiatu wykorzystywano w okładach i naparach do skóry wrażliwej. A dodatek kwasu cytrynowego lub migdałowego dodatkowo odplamiał i rozjaśniał przebarwienia.
Ze względu na zawartość śluzów wykorzystywany jako remedium na choroby górnych dróg oddechowych. Napary z płatków maku polnego były też stosowane przy nadpobudliwości i kłopotach z zasypianiem.
Zresztą kwiat ten pojawiał się już w mitologii greckiej. Persefona, słynna bogini kiełkującego zboża, córka Zeusa, gdy opuszczała mroczne podziemia Hadesu i wracała na ziemię, nastawała wówczas wiosna. Jednym z jej atrybutów był właśnie mak.
Istnieje blisko 100 odmian maku. Najbardziej znane są mak polny i mak lekarski, który zasłynął przede wszystkim jako roślina lecznicza (wytwarza się z niego opium, które stanowi bazę do leków, takich jak morfina czy kodeina). Natomiast niebieski mak, a właściwie jego ziarna, zyskały stałe miejsce w sztuce kulinarnej.
Olej z ziaren maku
Słodka makowa tradycja
W tradycyjnej polskiej kuchni mak kojarzony jest oczywiście z wigilijnymi deserami. Ponadto stał się także nieodłącznym składnikiem innej tradycyjnej słodkości mocno związanej z konkretnym regionem Polski. 11 listopada to szczególny dzień dla Poznania i całej Wielkopolski. Oprócz Święta Niepodległości wówczas obchodzony jest także dzień Św. Marcina, którego festynowy rodowód sięga jeszcze średniowiecza. Tego dnia wypiekany jest zgodnie z tradycyjną recepturą rogalik świętomarciński. Jego podstawą jest właśnie mak, ale jego szczególna, rzadsza odmiana – biały mak. Bowiem żeby poznański rogal otrzymał zaszczytne miano „świętomarcińskiego”, musi spełniać kilka podstawowych kryteriów. Oprócz specyficznego kształtu oraz ciasta półfrancuskiego istotna jest baza masy – biały mak. Dodatkami do niej powinny być m.in. cukier, margaryna, masa jajowa, orzechy, rodzynki, kandyzowane owoce.
Mak w kuchni azjatyckiej
Osobom mocno przywiązanym do tradycyjnej polskiej kuchni trudno będzie sobie wyobrazić mak w innym daniu niż w deserze lub jako dodatek na wierzchu świeżego pieczywa. Jednak w kuchni azjatyckiej często pojawia się jako jeden ze składników słonych potraw, szczególnie w daniach indyjskich. Ma naturalne właściwości pobudzające apetyt, dlatego mak można spotkać w przystawkach albo w roli zagęstnika sosu.
Nowe oblicze maku
Może czasem warto spróbować przełamać kulinarne konwenanse?
Sałatka ziemniaczana z makiem:
Czas przygotowania: 30 minut
Ilość porcji: 4
Poziom trudności: łatwy
- 8 sztuk młodych ziemniaków
- 1 pęczek cebuli dymki
- pół pęczka natki pietruszki
- 1 czerwona papryka
- 1 limonka
- 15 g maku
- 3 łyżki majonezu
- 1 łyżka musztardy
- ząbek czosnku
Sposób przygotowania:
1. Umyj dokładnie ziemniaki i ugotuj je w mundurkach.
2. Po ugotowaniu przekrój je na poł i przełóż do miski.
3. Posiekaj cebulę, a paprykę pokrój w kostkę. Tak przygotowane składniki dodaj do ziemniaków.
4. Wymieszaj majonez, musztardę i starty czosnek
5. Pomieszaj sos z warzywami i przełóż sałatkę na talerz.
6. Na wierzchu udekoruj ją ziarnami maku, startą skórką limonki oraz listkami natki pietruszki.
co można ugotować z maku, żeby było niebanalnie a jednocześnie dietetycznie?zamiast typowego makowca na święta?
Ktoś ma jakieś pomysły?