Ponoć na świecie nie ma dwóch identycznych płatków kukurydzianych. Jest to fakt o tyle imponujący, że sama tylko marka Kellogg’s, której zawdzięczamy pomysł na chrupiące żółte śniadanie, produkuje w swojej angielskiej fabryce w Old Trafford 34 miliony kilogramów płatków rocznie! A to zaledwie jedna z wielu firm, które dostarczają płatki kukurydziane do supermarketów całego świata.
Miseczka płatków kukurydzianych, fot. shutterstock- Płatki kukurydziane ‒ co to takiego?
- Jak powstają płatki kukurydziane?
- Nie tylko kukurydza!
- Płatki kukurydziane są zdrowe czy wręcz przeciwnie?
- Marniejące widoki na przyszłość
- Płatki kukurydziane w kuchni
Płatki kukurydziane ‒ co to takiego?
W 1894 r. dwóch braci Kellogg prowadziło wspólnie sanatorium w mieście Battle Creek, w amerykańskim stanie Michigan. Pierwszy z nich, Dr John Harvey Kellogg był lekarzem i kierownikiem zakładu, drugi, Will Keith Kellogg, pełnił funkcję księgowego. Sanatorium oferowało pacjentom klasyczne procedury fizjoterapeutyczne, zdrową dietę oraz wsparcie moralne – obaj bracia byli bowiem zagorzałymi wyznawcami Adwentyzmu Dnia Siódmego, czyli dość radykalnej grupy religijnej zamierzonej na utrzymywanie czystości ciała, jako świątyni duszy. Kofeina, nikotyna i alkohol były surowo zakazane.Sanatoryjna kuchnia eksperymentowała z podawaniem pacjentom różnego rodzaju chrupkiego chleba własnej produkcji. Traf chciał, że pewnego dnia zapomniano o ugotowanej masie pszenicznej i, gdy zmielono ją na drugi dzień, efektem były fascynujące kruche płatki. Ten sam proces powtórzono później z kukurydzą i tak powstały słynne płatki Kellogg’s, które najpierw były specjalnym, uzdrawiającym daniem dla kuracjuszy. John Kellogg uważał, że chrupanie doskonale odwraca uwagę grzesznego mózgu od innych spraw i może tym samym zredukować ochotę na masturbację, uważaną za grzech i marnotrawstwo energii chrześcijanina. Po opatentowaniu płatków i ideologicznym rozłamie między braćmi, kapitalista WK Kellogg odkupił prawa majątkowe do chrupiącego produktu i rozpoczął wielką karierę – w 1930 r. marka Kellogg była już największym producentem płatków śniadaniowych na świecie!
Jak powstają płatki kukurydziane?
Największa w Europie fabryka płatków śniadaniowych w angielskim Old Trafford jest dziś otwarta dla zwiedzających. Na miejscu można zobaczyć jak przerabia się 2 250 ton kukurydzianego grysu dowożonego tu co tydzień. Skomplikowanym systemem wielkich rur kawałki żółtego ziarna transportowane są do ogrzewanych zbiorników, gdzie obróbka cieplna w temperaturze 90 stopni C powoduje ich zmięknięcie. Dopiero wówczas kukurydzę da się odpowiednio rozwałkować, co jest kluczowe dla procesu mielenia na płatki.Aby produkt był apetycznie kruchy, poddaje się go jeszcze pieczeniu, które usuwa nadmiar wilgoci - tak, aby jej ogólny poziom nie przekraczał 10% procent. Następnie płatki kukurydziane pasami produkcyjnym przemieszczane są do strefy wzbogacania o witaminy i minerały (zwykle za pomocą specjalnych spryskiwaczy). W rezultacie korzyść odżywcza dla konsumenta jest znacząco wyższa!
Alternatywnie płatki przygotowuje się również z mąki kukurydzianej, która łączona jest z wodą, suszona i mielona.
Płatki kukurydziane z kakao; fot. shutterstock
Nie tylko kukurydza!
Niestety, wbrew racjonalnym oczekiwaniom, mało które płatki kukurydziane wyprodukowane są w 100% z kukurydzy. Tak ambitnego zadania podejmują się bowiem zwykle tylko producenci zdrowej, ekologicznej żywności, którzy liczą na to, że klienci czytają etykiety i są w stanie zapłacić więcej za lepszą jakość, nawet kosztem walorów smakowych. Do komercyjnych płatków kukurydzianych dodaje się bowiem przede wszystkim cukier, który sprawia, że są one przyjemniejsze na języku i bardziej chrupkie. Ponoć właśnie ów dodatek do receptury poróżnił braci Kellogg.Poza tym w produktach różnych marek znaleźć można również takie ulepszenia receptury jak sól, glukoza, syrop cukru inwertowanego, melasa, ekstrakt słodowy jęczmienny, syrop glukozowy, a także regulatory kwasowości (np. fosforany sodu), emulgatory oraz barwniki. Z drugiej strony, dla poprawy profilu odżywczego płatki kukurydziane często są również wzbogacane witaminami z grupy B, witaminą D i E czy żelazem.
Płatki kukurydziane są zdrowe czy wręcz przeciwnie?
Płatki kukurydziane prezentują się jako bardzo kuszący wybór śniadaniowy – niezwykle łatwy i szybki w przygotowaniu, lekki, a jednocześnie przyjemnie zaspokajający głód i naturalną dla człowieka potrzebę chrupania. Jedzone z zimnym mlekiem lub jogurtem pomagają przemycić do codziennej strawy białko i wapń, a dzięki wspomnianej wyżej fortyfikacji dostarczają organizmowi także pokaźnych ilości witamin B1, B2, B3, B6, B12, często także kwasu foliowego oraz witamin A, D lub E. Bardzo korzystny jest również dodatek żelaza – pierwiastka, które niedobory są dość częste i groźne, zwłaszcza dla niejadków.Niestety, płatki kukurydziane nie są doskonałe i niosą ze sobą również ryzyko problemów zdrowotnych, m.in.:
- wzrostu ogólnego poziomu cukru we krwi,
- rozwoju otyłości związanej z wysokim poziomem węglowodanów prostych oraz atakami głodu reakcji insuliny na szybkie skoki glukozy,
- niedobór błonnika spożywczego i związane z nim zaparcia.
Ogólnie rzecz biorąc, szeroka zakrojone studia porównujące wpływ śniadania złożonego z płatków kukurydzianych z innymi opcjami, sugerują, iż owsianka i niesłodzone Muesli są zdecydowanie lepszym wyborem. Z drugiej strony, płatki kukurydziane w zakresie wpływu na nasze samopoczucie, zdrowie serca i wagę ciała prezentują się znacznie lepiej niż słodzone zapiekane Muesli typu „Crunchy”, słodzone i smakowe płatki kukurydziane oraz inne zbożowe produkty nadziewane słodkimi kremami i czekoladą. Idealnie jest przy tym spożywać je wraz z dodatkiem owoców i orzechów.
Diagram przedstawiający wartości odżywcze płatków kukurydzianych w 100 g produktu; opracowanie własne na podst. https://nutritiondata.self.com/facts/breakfast-cereals/1527/2
Marniejące widoki na przyszłość
Choć może się wydawać, że wszyscy wszędzie znają i podjadają płatki kukurydziane, analitycy ostrzegają producentów, że nadchodzi okres bessy. Wszystkie zbożowe płatki śniadaniowe od kilku lat doświadczają regularnego spadku popytu, a sprzedaż kukurydzianych obniżyła się w 2016 r. aż o 5.6% w stosunku do roku poprzedniego. Nawet spożycie mleka odzwierciedla ową tendencję spadkową. Trend ten związany jest blisko ze zmianą stylu życia – coraz więcej ludzi spożywa śniadanie „po drodze”, posilając się kawą ze sobą i przekąskami oferowanymi przez kawiarnie. Zdaniem ekspertów marki spożywcze muszą zareagować na zmianę sytuacji i zaproponować konsumentom pomysł na płatki do ręki, np. w formie batoników czy ciastek.Ekologia.pl poleca
Panierka do kurczaka z płatków kukurydzianych; fot. shutterstock
Płatki kukurydziane w kuchni
Kurczak w kukurydzianej panierceSkładniki:
- 7 szklanek płatków kukurydzianych
- 1 jajko
- 1 szklanka mleka krowiego
- 1 szklanka mąki
- ½ łyżeczki soli morskiej
- ¼ łyżeczki pieprzu
- ok. 1400 g mięsa z kurczaka bez kości
- 3 łyżki masła
Przygotowanie:
Płatki kukurydziane kruszymy. W misce ubijamy jajko z mlekiem. Dodajemy mąkę, sól i pieprz i mieszamy aż ciasto będzie gładkie. Umyte i osuszone kawałki kurczaka zanurzamy w cieście, a następnie obtaczamy dokładnie w płatkach kukurydzianych. Pojedyncze kawałki układamy w żaroodpornym naczyniu posmarowanym olejem – całość polewamy stopionym masłem. Pieczemy bez przykrycia ok. godziny i podajemy natychmiast.
Ciasteczka z płatków kukurydzianych
Składniki:
- 115 g miękkiego masła
- 90 g cukru brązowego
- 1 łyżeczka esencji waniliowej
- 1 jajko
- 210 g mąki
- ½ łyżeczki sody
- 75 g posypki czekoladowej
- 45 g płatków kukurydzianych
Przygotowanie:
Masło ubijamy mikserem wraz z cukrem. Dodajemy jajko i wanilię i dalej miksujemy. Następnie dosypujemy przesianą mąkę i sodę. Po wymieszaniu dodajemy posypkę czekoladową i jeszcze raz delikatnie mieszamy. Płatki kukurydziane kruszymy na drobniejsze i wykładamy na talerz. Z ciast formujemy kulki – każdą spłaszczamy i obtaczamy dokładnie w płatkach. Ciastka pieczemy na blasze wyłożonej papierem do pieczenia w temp. 180 stopni C przez 12-13 minut. Podajemy po ostygnięciu.
Ekologia.pl (Agata Pavlinec)
Bibliografia
- Dan Myers ; “Things You Didn't Know About Kellogg's Corn Flakes”; data dostępu: 2020-01-30
- Statista; “U.S. population: How many portions of Kellogg's Corn Flakes cold breakfast cereal have you eaten in the last 7 days?”; data dostępu: 2020-01-30
- Nicola Harley; “Death of the breakfast cereal as figures reveal more of us are eating snacks from coffee shops”; ; 2020-01-30
- Andrew P. Smith; “CORNFLAKES, WELL-BEING AND COGNITION”; data dostępu: 2020-01-30
- Consumer Voice; “Cornflakes – Your Morning Friend or Foe?”; data dostępu: 2020-01-30
- Lenny Flank; “The Strange History of Corn Flakes”; data dostępu: 2020-01-30
