Sok z aceroli nie jest może powszechnie znany, ale wśród naukowców cieszy się wyjątkową reputacją jako najbardziej zasobny w witaminę C sok owocowy na świecie! Jego spożywanie można przyrównać do intensywnej suplementacji, której efekty mają dalekosiężny wpływ na ludzkie zdrowie. Przekonaj się czy i dlaczego powinieneś również sięgnąć po sok z aceroli.

- Przetwórstwo aceroli
- Produkcja soku z aceroli
- Wartości odżywcze w soku z aceroli
- Właściwości prozdrowotne soku z aceroli
- Czy sok z aceroli może szkodzić?
- Dla kogo sok z aceroli?
Przetwórstwo aceroli
Malpigia granatolistna zyskała sławę dopiero w 1946 r., kiedy pochodzący z Portoryko naukowcy, Asenjo i de Guzman, zwrócili uwagę świata na niezwykle wysoką zawartość kwasu askorbinowego w owocach. Środowisko naukowe z entuzjazmem zareagowało na acerolę, która w przeciągu dekad urosła do rangi cennej żywności funkcjonalnej. W Brazylii, jako kraju o największej powierzchni plantacji i najwyższej rocznej produkcji owoców, szybko zaczął rozwijać się przemysł przetwórczy, który miał na celu rozpropagowanie aceroli na całym świecie. Tak powstały mrożonki, koncentraty, dżemy, marmolady, puree, a przede wszystkim soki z aceroli, które cieszą się ogromnym zainteresowaniem wśród zwolenników zdrowej żywności. Naturalnie, nie brakuje również suplementów oferujących walory odżywcze aceroli w bardzo skoncentrowanej formie proszku lub tabletek.Produkcja soku z aceroli
Owoce aceroli nie są żadnym specjałem. Mięsiste i soczyste zarazem, w smak przyrównywane są do cierpkich jabłek z wyraźną, choć umiarkowaną nutą kwaśności. Dojrzewają na drzewach około miesiąca, zmieniając w tym czasie barwę z zielonej, na żywo czerwoną. W stanie dojrzałości nie są niestety trwałe – do konsumpcji nadają się jedynie przez okres 2-3 dni. Łatwo zrozumieć, dlaczego utrwalenie ich w postaci pasteryzowanych produktów stało się tak ważne dla krajów produkujących malpigię.Soki z aceroli bywają tłoczone na zimno i pasteryzowane, ale produkowane są również w oparciu o koncentrat. Najpopularniejsze techniki wykorzystywane w procesie przetwórczym obejmują filtrację zapewniającą lepszą klarowność soku, sonizację i ultradźwięki, zwiększające uzysk oraz poziom czynnych składników biologicznych oraz koncentrację. Końcowy produkt bywa często zagęszczany i suszony w celu otrzymania proszku, który następnie oferuje się konsumentom do samodzielnego rozrzedzania z wodą. Jego zaletą jest niezwykle długi okres przydatności do spożycia, a także przyjemny smak i wysoka zawartość witaminy C.
Coraz częściej spotyka się również mieszanki cennych pod względem zdrowotnych soków, które cechują się ciekawszym smakiem i skumulowanym działaniem. Do najpopularniejszych połączeń należy acerola z rokitnikiem, gujawą, marakują czy goji. Pojawiają się nawet mieszanki aceroli z kofeiną czy serwatką, a najciekawsze eksperymenty obejmują fermentację soku z aceroli, tak, aby dało się z niego przygotować np. lody (Favaro-Trindade, 2006) czy nawet wino! (Almeida, 2010).

Owoce acerola, czyli Malphigia emarginata. Źródło: shutterstock
Wartości odżywcze w soku z aceroli
Sok z aceroli jest stosunkowo ubogi w kalorie oraz cukry – przynajmniej w porównaniu z innymi sokami owocowymi. Najważniejszą jego charakterystyką jest jednak wspomniana już niezwykle wysoka zawartość kwasu askorbinowego, czyli inaczej witaminy C.Poza witaminą C sok z malpigii graniastolistnej jest umiarkowanie zasobny w witaminę A oraz miedź, a ponadto zawiera mniejsze ilości witamin B2 i B12, a także żelaza, magnezu i potasu. Na uwagę zasługują jednak także związki fenolowe, czyli antyoksydanty obecne szeroko w owocach aceroli, a częściowo również w soku z niej. Konkretnie mowa o kwasach fenolowych, flawonoidach i antocyjaninach. Dla przykładu obecność cennego dla zdrowia kwasu gallusowego w wyciskanych z aceroli sokach wynosi 973 – 1060 mg na 100 g (Mezadri, 2008). Szacuje się przy tym, że sok z aceroli jest bogatszy w fenole niż soki z ananasa czy mango, ale uboższy w antocyjany niż sok z truskawek czy czerwonych pomarańczy. Z grupy antyoksydantów w soku z wiśni z Barbados można także znaleźć umiarkowane ilości karotenoidów, w tym beta-karotenu i luteiny (Rosso, 2005).
Diagram przedstawiający wartości odżywcze w 1 szklance świeżego soku z aceroli; źródło: https://nutritiondata.self.com/facts/fruits-and-fruit-juices/1808/2
Właściwości prozdrowotne soku z aceroli
Konsumpcja soku z aceroli ma przede wszystkim olbrzymie znaczenie dla organizmu w kontekście walki z wolnym rodnikami. Zdaniem naukowców (Mezadri, 2008) obecne w nim antyoksydanty działają na zasadzie synergicznej, wzmacniając nawzajem swój potencjał, przede wszystkim dzięki wysokiej zawartości przeciwutleniającego kwasu askorbinowego. Przekłada się on na działanie antybakteryjne, przeciwgrzybiczne, a nawet przeciwwirusowe. Co więcej, acerola posiada właściwości cytotoksyczne hamując rozwój komórek guzów nowotworowych! (Motohashi, 2004). Wykorzystanie soku z aceroli jako składnika ograniczającego rozwój odpornych na ciepło i kwasy bakterii zostało już nawet opatentowane! (Tanada, 2004).Podsumowując przeprowadzone dotychczas studia naukowe, uważa się, że sok z aceroli ma działanie ochronne dla wątroby, przeciwrakowe i przeciwcukrzycowe, zwalczając przy tym takie drobnoustroje jak gronkowiec złocisty (Delva, 2013) czy odpowiedzialny za rozwój wrzodów żołądka Helicobacter pylori (Motohashi, 2004). W badaniach prowadzonych na szczurach z cukrzycą sok z aceroli okazał się skutecznie obniżać poziom glukozy oraz lipidów we krwi!
W jednym z badań przeprowadzonych na myszach (Leffa, 2016) zasugerowano również, że suplementacja sokiem z aceroli ma bardzo korzystny wpływ na mózg, a zwłaszcza jego metabolizm. Uważa się, że może on pozytywnie stymulować podwzgórze, redukując efekty szkodliwej oksydacji.
Czy sok z aceroli może szkodzić?
Sok z aceroli jest bardzo dobrze tolerowany przez większość osób. Nieznane są dotychczas żadne przeciwwskazania do jego stosowania w celach leczniczych, ale jednocześnie brakuje studiów potwierdzających jego bezpieczeństwo dla ciężarnych i matek karmiących. Nie ma również na dzień dzisiejszy żadnych oficjalnych norm spożycia. Wiemy jedynie, że w bardzo wysokich dawkach sok z aceroli może negatywnie wpływać na obciążenie glikemiczne organizmu, a także przyczyniać się do rozwoju kamieni nerkowych. Umiar jest więc, jak zawsze, wskazany!Ekologia.pl poleca

Sok przyrządza się często ze zmrożonych owoców acerola. Źródło: shutterstock
Dla kogo sok z aceroli?
Zdrowotne właściwości sok z aceroli wydają się nie do przecenienia w kontekście wszystkich grup społecznych. W latach 50-tych ubiegłego stulecia prowadzono nawet studia (Norman, 1956) polegające na podawaniu niemowlętom w wieku 3-7 tygodni sok z aceroli jako głównego źródła kwasu askorbinowego. Choć praktyka pojenia niemowląt napojami innymi niż mleko matki lub mleko modyfikowane nie jest zgodna z zaleceniami współczesnej pediatrii, wyniki eksperymentu były bardzo optymistyczne – pojona sokiem z aceroli grupa maluszków wykazała lepszy przyrost wagi i poziom rozwoju w porównaniu z rówieśnikami. Nie zaobserwowano przy tym żadnych skutków ubocznych.{lead}
Konsumpcję sok z aceroli w dzisiejszych realiach można szczególnie polecić osobom otyłym, odżywiającym się niezdrowo i zagrożonym lub cierpiącym na syndrom metaboliczny. Suplementacja może zasadniczo ograniczyć zniszczenia DNA wywołane niekorzystną dietą, a także zredukować związane z nią procesy zapalne. Skorzystają na pewno również osoby niedożywione, konsumujące małe ilości owoców i warzyw, a także borykające się z obniżoną odpornością. Wreszcie, suplementację można polecić sportowcom, u których procesy odnowy tkanek wymagają dużych ilości witaminy C.
Zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, kiedy podaż witaminy C jest w naturalny sposób ograniczona, a infekcje wirusowe dotykają ogromną część społeczeństwa, regularne spożywanie soku z aceroli – choćby w ilości 50 ml dziennie, wydaje się być racjonalne i bardzo korzystne dla zdrowia!
Ekologia.pl (Agata Pavlinec)
Bibliografia
- Anand Prakash i in.; “Acerola, an untapped functional superfruit: a review on latest frontiers”; data dostępu: 2020-11-19
- M.D. Norman i in.; “Acerola juice, the richest known source of vitamin C; a clinical study in infants”; data dostępu: 2020-11-19
- Dimer Leffa i in.; “Effects of Supplemental Acerola Juice on the Mineral Concentrations in Liver and Kidney Tissue Samples of Mice Fed with Cafeteria Diet” Daniela”; data dostępu: 2020-11-19
- Eliane Rodrigues dos Santos Gomes i in.; “Evaluation of the acerola juice concentrated by reverse osmosis”; data dostępu: 2020-11-19
- M. Mohammed; “Acerola (Malpighia emarginata DC.) ”; Postharvest Biology and Technology of Tropical and Subtropical Fruits: Açai to Citrus, Elsevier 2011;