Etolog: pies opisuje świat zapachami
Najważniejszym psim zmysłem jest węch – psy mogą rozpoznać nawet pół miliona zapachów. O zmysłach psów opowiadał w rozmowie z PAP etolog – badacz zajmujący się zachowaniami zwierząt – dr Maciej Trojan z Zakładu Psychologii Zwierząt Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Jak wyjaśnił naukowiec, nabłonek węchowy, a więc część nosa, w której umieszczone są receptory zapachowe, ma u psa powierzchnię ok. 170 cm kw., a u człowieka – zaledwie 5 cm kw. Podczas gdy my mamy zaledwie 40 mln receptorów zapachów, psy – zaopatrzone w aż 2 mld takich komórek – potrafią rozróżnić nawet pół miliona różnych zapachów. „Nie jesteśmy nawet w stanie wyobrazić sobie tego, jak zróżnicowane zapachy i jak niewielkie stężenia może wyczuwać pies” – powiedział dr Trojan i dodał, że zwierzę za pomocą węchu jest w stanie np. rozróżnić próbki z nowotworem czy wyczuć zbliżający się napad epilepsji.
Oprócz nabłonka, psi narząd węchu składa się z narządu przylemieszowego (Jacobsona). Służyć on może zwierzętom do wyczuwania zapachów, które mają znaczenia dla kontaktów rozrodczych i społecznych. Kanaliki narządu przylemieszowego dochodzą w zależności od gatunku do jamy nosowej lub jamy gardłowej. Dzięki temu psy mogą odbierać również część zapachów rozpuszczonych w ślinie.
„Podobnie jak u węża – gdy pobiera próbki rozdwojonym językiem i wkłada go w kanaliki w podniebieniu. W ten sposób węszy. Inne zwierzęta, np. gryzonie, rozgryzają różne obiekty, aby wprowadzić w ślinie rozpuszczalne zapachy do narządu Jacobsona” – wytłumaczył etolog. Dodał, że pies w tym samym celu zwilża i oblizuje zewnętrzną część swojego nosa.
Ponadto psi nos zaopatrzony jest w narząd Masera – według niektórych teorii on ma inicjować węszenie – oraz umieszczony na końcu nosa zwój Gruenberga, za pomocą którego, jak sądzą naukowcy, zwierzę odbiera feromony alarmujące o niebezpieczeństwie. „Kiedy mówi się, że zwierzęta czują strach, to miałoby to polegać na odbieraniu za pomocą wyspecjalizowanych komórek feromonów alarmowych” – wyjaśnił badacz.
„Węch to zmysł, który psom opisuje świat. Psy w jakiś sposób w oparciu o zapach prowadzą swoje życie społeczne. Te dziwne zachowania psa, który biega od miejsca do miejsca i węszy, to jest pewnego rodzaju rozmowa listowna. Pies czyta z tych śladów dużo więcej niż nam się wydaje” – zaznaczył Trojan.
Pies opisuje świat zapachami, a wzrok i słuch pełnią funkcję pomocniczą. Te zmysły również różnią się od zmysłów ludzkich.
Dla nas najwrażliwszym zmysłem jest wzrok więc postrzegamy świat głównie wzrokiem, dla psów to gł. węch i słuch, więć postrzegają świat gł. węchem i słuchem:)