GIODO: Deklaracje „śmieciowe” niezgodne z prawem

Gminy na potrzeby gospodarki odpadami nie mają prawa zbierać zbyt wielu danych osobowych. – przypomina GIODO i apeluje do wojewodów, by uchylali niezgodne z prawem uchwały.

Z docierających do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych sygnałów wynika, iż niektóre gminy, określając wzór deklaracji o wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, wymagają podania w nich zbyt wielu danych osobowych, zarówno samych właścicieli nieruchomości, jak i osób wspólnie z nimi mieszkających.

Niektóre gminy żądają bowiem podania danych osobowych nie tylko właścicieli nieruchomości, do czego uprawniają je przepisy prawa, ale domagają się podania również danych o osobach zamieszkujących konkretną nieruchomość, a niekiedy nawet złożenia oświadczeń potwierdzających, że osoby zameldowane pod danym adresem przebywają np. w więzieniu lub domu opieki społecznej.

Zdarza się, że gminy od właścicieli nieruchomości żądają przekazania np. numeru telefonu kontaktowego czy adresu e-mail. Z kolei jeśli chodzi o osoby trzecie, to domagają się podania ich imion, nazwisk i numerów PESEL, a także np. zaświadczeń od ich pracodawców stwierdzających wykonywanie pracy poza miejscem zamieszkania. Co więcej, niektóre gminy domagają się nawet złożenia oświadczeń potwierdzających, że osoby zameldowane pod danym adresem przebywają np. w więzieniu, domu dziecka lub domu opieki społecznej.

Czy jest to zgodne z prawem?

– Zgodnie z art. 51 Konstytucji RP, nikt nie może być inaczej niż na podstawie ustawy zobowiązany do ujawniania informacji dotyczących jego osoby – mówił dr Wojciech Wiewiórowskie, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych (GIODO). – Powołany przepis stanowi także, że zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji określa ustawa. Dodatkowo należy wskazać, że władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzić i udostępniać innych informacji o obywatelach niż to niezbędne w demokratycznym państwie prawnym – podkreślał GIODO, wyjaśniając, że niezbędności informacji nie można mylić z ich przydatnością, a zbierania danych nie może uzasadniać ekonomią czy logiką.

Apel do wojewodów i samorządów

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, po przeanalizowaniu kilkudziesięciu pytań, pism i skarg zwrócił uwagę na konieczność przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych.

– Zwracam się do wojewodów z prośbą o to, by aktywnie zajęli się podejmowanymi przez rady gmin uchwałami, natomiast do gmin apeluję, aby rozsądnie podchodziły do pozyskiwania danych. Jeżeli okaże się, że jednak zbyt dużo danych zostało wpisanych do tzw. deklaracji śmieciowej, należy zdawać sobie sprawę z tego, że mogą rozpocząć się postępowania GIODO – mówił dr Wojciech Rafał Wiewiórowski.