„Plastikoza” to nowa choroba powodowana przez tworzywa sztuczne, która atakuje ptaki morskie

Plastik jest wszędzie i stał się tak powszechny, że wpływa na zdrowie zwierząt i ludzi. Nowe badania pokazują teraz, że ptaki morskie cierpią na wywołaną przez tworzywa sztuczne chorobę zwaną „plastykozą”, która powoduje blizny w przewodzie pokarmowym.
 

Nowe odkrycia sugerują, że ostre plastikowe fragmenty mogą dosłownie rozerwać niektóre ptaki morskie od środka.

„Badanie wyraźnie pokazuje zdolność plastiku do bezpośredniego wywoływania ciężkiego tworzenia się tkanki bliznowatej w całym narządzie u dzikich, wolno żyjących zwierząt, co może być szkodliwe dla zdrowia i przeżycia jednostek” – piszą naukowcy.

„Ponieważ zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi staje się coraz bardziej powszechne we wszystkich środowiskach na całym świecie, prawdopodobne jest, że narażenie wszystkich organizmów na tworzywa sztuczne jest nieuniknione” – przewidują.

Uważa się, że zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi dotyka ponad 1200 gatunków morskich na niemal każdym poziomie sieci pokarmowej, a jednak naukowcy wciąż nie wiedzą, jaki wpływ mają połknięte lub wdychane włókna syntetyczne i ich fragmenty na zdrowie zwierząt.

Jeśli chodzi o szkody fizyczne spowodowane połkniętym plastikiem, burzyk bladodzioby (Ardenna carneipes) jest kanarkiem w kopalni węgla.

Te ciemnobrązowe ptaki z różowymi łapami gnieżdżą się na wyspie Lord Howe, około 600 kilometrów od wybrzeży wschodniej Australii. Pomimo ogromnej odległości od ludzkiej cywilizacji, wiele piskląt wyklutych na Lord Howe choruje i umiera powolną śmiercią, która wydaje się być wyłącznie naszą winą. Każdej jesieni zdechłe ptaki zaśmiecają plaże wyspy, a naukowcy od lat próbują dowiedzieć się, dlaczego tak wiele z nich choruje i umiera.

Kiedy australijscy naukowcy wraz z zespołem z londyńskiego National History Museum (NHM) zbadali zwłoki dziesiątek martwych ptaków z Lord Howe, odkryli nadmierne ślady tkanki bliznowatej w ich żołądkach.

Rozległe wewnętrzne blizny są najprawdopodobniej spowodowane drobnymi kawałkami ostrego plastiku wbijającymi się w wewnętrzną wyściółkę ptaka.

W zeszłym roku, kiedy dziennikarka Australian Geographic, Karen McGhee, dołączyła do sekcji zwłok burzyka, opisała, że żołądek ptaka był tak wypełniony plastikiem, że „wybrzuszał się… prawie pękał”. Naukowcy przeprowadzający sekcję zwłok naliczyli łącznie 202 kawałki plastiku.

Trudno to uznać za wyjątkową okoliczność. Około 90 procent ptaków poddanych sekcji zwłok na wyspie Lord Howe zawierało plastik w żołądkach.

Ciągłe bliznowacenie i przewlekły stan zapalny obserwowane w żołądkach ptaków morskich wypełnionych plastikiem sprawiają, że naukowcy sądzą, że jest to specyficzna choroba zwłóknieniowa.

Nazwali ją „plastykozą”, aby zachować zgodność z innymi chorobami zwłóknieniowymi, takimi jak krzemica i pylica azbestowa, które również charakteryzują się uszkodzeniem tkanek przez zanieczyszczenia. Z tą różnicą, że w tych przypadkach uszkodzenie występuje w płucach.

Badanie wśród burzyków jest pierwszym, które wykazało „plastykozę” występującą wśród dzikich zwierząt.

W stwardniałym i nieelastycznym żołądku burzyka wypełnionego plastikiem miejsce na nowy pokarm jest ograniczone, a trawienie wydaje się poważnie zaburzone. Naukowcy sądzą, że przy tak dużej ilości tkanki bliznowatej wyściółka narządu wewnętrznego nie jest w stanie wydzielać enzymów trawiennych lub wchłaniać składników odżywczych.

Wynikająca z tego utrata pożywienia może być kluczowym powodem, dla którego tak wiele burzyków na Lord Howe ma niedowagę. Od 2010 roku ich średnia masa ciała gwałtownie spadła.

Konsekwencje spożycia plastiku mogą nie być takie same dla żołądków wszystkich ptaków morskich, a nawet żołądków wszystkich zwierząt, ale biorąc pod uwagę wszechobecność tworzyw sztucznych w morskiej sieci pokarmowej, istnieją powody do obaw o skutki zdrowotne. Dotyczy to również naszego gatunku.

„Spożycie plastiku ma daleko idące i poważne konsekwencje, z których wiele dopiero zaczynamy w pełni dokumentować i rozumieć” – ostrzegają autorzy tego badania. Plastyoza może być pierwszą chorobą dzikich zwierząt związaną z tworzywami sztucznymi, ale może nie być ostatnią.

Badanie zostało opublikowane w Journal of Hazardous Materials.