Rekordowo niski poziom lodu doprowadził do śmierci około 10 tys. piskląt pingwinów
Na Antarktydzie zaobserwowano katastrofalne wymieranie pingwinów cesarskich. Satelity wskazują, że bezprecedensowa utrata lodu morskiego była prawdopodobnie przyczyną śmierci około 10 tys. piskląt. Lód morski stopił się i rozpadł, zanim młode pingwiny zdążyły wytworzyć wodoodporne pióra potrzebne do pływania w oceanie. Ptaki najprawdopodobniej utonęły lub zamarzły.
Do zdarzenia doszło pod koniec 2022 roku, na zachodzie kontynentu, na obszarze położonym naprzeciwko Morza Bellingshausena.
Ta katastrofa jest elementem szerszego trendu. Przewiduje się, że ponad 90% kolonii pingwinów cesarskich do końca stulecia wyginie w wyniku zanikania sezonowego lodu morskiego.
„Cykl lęgowy pingwinów cesarskich zależy od lodu morskiego; to stabilna platforma, na której wychowują swoje młode. Jeśli jednak lód nie jest tak rozległy, jak powinien lub topi się szybciej niż powinien, ptaki te mają kłopoty” – powiedział Doktor Peter Fretwell z British Antarctic Survey (BAS) BBC News.
Doktor Fretwell i współpracownicy poinformowali o wymieraniu gatunków w czasopiśmie Communications Earth & Environment. Naukowcy wyśledzili pięć kolonii w sektorze Morza Bellingshausen – na wyspie Rothschild, w zatoce Verdi, na wyspie Smyley, na półwyspie Bryana i na Pfrogner Point. Korzystając z satelitów Sentinel-2, byli w stanie obserwować aktywność pingwinów na podstawie odchodów, które pozostawiły na białym lodzie morskim.
Dorosłe ptaki wyskakują na lód morski około marca, gdy zbliża się zima na półkuli południowej. Żyją według cyklu: zaloty, kopulacja, składanie jaj, wysiadywanie, karmienie i wychowywanie piskląt przez kolejne miesiące, aż nadejdzie czas, aby młode wyruszyły w świat. By hodowla zakończyła się sukcesem, platforma lodowa musi być stabilna przez osiem do dziewięciu miesięcy, czyli do grudnia–stycznia.
Zespół badawczy obserwował jednak fragmentację lodu morskiego wcześniej, bo już w listopadzie, zanim tysiące piskląt zdążyło wykształcić gładkie pióra potrzebne do pływania. W rezultacie cztery z pięciu kolonii poniosły całkowitą porażkę w rozrodzie. Jedynie najbardziej wysunięte na północ miejsce, na wyspie Rothschild, zachowało swoją stabilność, dzięki czemu lęgi zakończyły się sukcesem.
Od 2016 r. poziom lodu morskiego Antarktyki w lecie gwałtownie się zmniejsza, a całkowita powierzchnia zamarzniętej wody wokół kontynentu spadła do rekordowo niskiego poziomu. Co więcej, powolne powstawanie kry w ostatnich miesiącach oznacza, że rodziny pingwinów nie będą w stanie odchować piskląt przez co najmniej kolejny rok.
Dr Fretwell i współpracownicy stwierdzili, że pingwiny cesarskie już odczuły skutki tej zmiany. W latach 2018–2022 mniej więcej jedna trzecia z ponad 60 znanych kolonii pingwinów cesarskich ucierpiała w jakiś sposób ze względu na zmniejszenie się zasięgu lodu morskiego.
Na drugim końcu planety, w Arktyce, warstwa lodu morskiego od dziesięcioleci stale się zmniejsza. Dla kontrastu Antarktyka wydawała się solidniejsza. Do 2016 r. z roku na rok był on nieco bardziej rozbudowany.
Dr Caroline Holmes z BAS, która jest ekspertem w dziedzinie lodu morskiego na Antarktydzie, łączy przyczyny obecnego spadku z nienormalnie ciepłą wodą oceaniczną wokół kontynentu i szczególnym układem wiatrów, który w przypadku Bellingshausen zepchnął lód z powrotem w stronę wybrzeża.
To były niezwykłe czasy – stwierdziła. „To, co teraz widzimy, znacznie odbiega od tego, co obserwowaliśmy wcześniej. Spodziewaliśmy się zmian, ale nie spodziewaliśmy się tak dużych zmian w tak krótkim czasie” – powiedziała BBC News.
„Badania w Arktyce sugerują, że gdybyśmy mogli w jakiś sposób odwrócić ocieplenie klimatu, lód morski na polarnej północy odrodziłby się. Nie wiemy, czy mogłoby to mieć zastosowanie również na Antarktydzie. Istnieją jednak wszelkie powody, aby sądzić, że jeśli zrobiło się wystarczająco zimno, lód morski się zreformuje.”
- Climate change: Thousands of penguins die in Antarctic ice breakup; Jonathan Amos; https://www.bbc.com/news/science-environment-66492767; data dostępu: 29-08-2023;