Naukowcy ostrzegają, że świat prawdopodobnie przekroczy próg klimatyczny 1,5°C do 2027 r

Naukowcy ostrzegają, że świat prawie na pewno doświadczy nowych rekordowych temperatur w ciągu najbliższych pięciu lat, a temperatury prawdopodobnie wzrosną o ponad 1,5 stopnia Celsjusza powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej.

Szanse rosną ze względu na emisje z działalności człowieka i prawdopodobny wzór pogodowy El Niño.

Osiągnięcie progu oznaczałoby, że świat jest o 1,5 stopnia cieplejszy niż w drugiej połowie XIX wieku, zanim emisje z paliw kopalnych spowodowane uprzemysłowieniem zaczęły naprawdę rosnąć.Wartość 1,5 stopnia Celsjusza stała się symbolem globalnych negocjacji w sprawie zmian klimatycznych. Kraje zgodziły się „kontynuować wysiłki” w celu ograniczenia wzrostu temperatury na świecie do 1,5°C na mocy porozumienia paryskiego z 2015 r.

Przekroczenie 1,5 stopnia Celsjusza rocznie przez dekadę lub dwie spowodowałoby znacznie większe skutki ocieplenia, takie jak dłuższe fale upałów, intensywniejsze burze i pożary. Naukowcy twierdzą, że wciąż jest czas, aby ograniczyć globalne ocieplenie poprzez gwałtowne ograniczenie emisji.

Od 2020 roku Światowa Organizacja Meteorologiczna szacuje szanse na przekroczenie przez świat progu 1,5 stopnia Celsjusza w dowolnym roku. Wtedy przewidywała, że istnieje mniej niż 20% szans na przekroczenie 1,5 stopnia Celsjusza w ciągu nadchodzących pięciu latach. Do zeszłego roku odsetek ten wzrósł do 50%, a teraz skoczył do 66%.

Co oznacza przekroczenie 1,5°C? Liczba ta nie jest bezpośrednią miarą temperatury na świecie, ale wskaźnikiem tego, jak bardzo lub jak mało Ziemia ociepliła się lub ochłodziła w porównaniu z długoterminową średnią globalną.

„Ten raport nie oznacza, że na stałe przekroczymy poziom 1,5 stopnia Celsjusza określony w porozumieniu paryskim, który odnosi się do długoterminowego ocieplenia na przestrzeni wielu lat” – powiedział sekretarz generalny WMO prof. Petteri Taalas.

„Jednak WMO alarmuje, że będziemy tymczasowo przekraczać poziom 1,5 stopnia Celsjusza z rosnącą częstotliwością” – powiedział. Jaki wpływ ma na to El Niño? Istnieją dwa kluczowe elementy – pierwszy to utrzymujące się wysokie poziomy emisji dwutlenku węgla z działalności człowieka. Drugą, krytyczną częścią jest prawdopodobne pojawienie się El Niño, zjawiska pogodowego o globalnych implikacjach.

El Niño jest częścią oscylującego systemu pogodowego, który rozwija się na Pacyfiku. Przez ostatnie trzy lata świat znajdował się w przeciwstawnej fazie, znanej jako La Niña, która miała hamujący wpływ na wzrost temperatury na całym świecie. Naukowcy stwierdzili, że kiedy La Niña się kończy i pojawia się nowe El Niño, istnieje 98% prawdopodobieństwo, że co najmniej jeden z następnych pięciu lat będzie najgorętszy w historii.

„Oczekuje się, że w nadchodzących miesiącach nastąpi ocieplenie El Niño, które połączy się z wywołanymi przez człowieka zmianami klimatycznymi, co popchnie globalne temperatury na niezbadane terytorium. Będzie to miało daleko idące konsekwencje dla zdrowia, bezpieczeństwa żywnościowego, gospodarki wodnej i środowiska” – powiedział Taalas.

Według raportu w tym roku spodziewać się możemy mniejszej ilości opadów w Amazonii, Ameryce Środkowej, Australii i Indonezji. To szczególnie zła wiadomość dla Amazonii, gdzie naukowcy coraz bardziej obawiają się, że błędne koło ogrzewania i wylesiania może zmienić region z lasów deszczowych w warunki przypominające sawannę.

Poważne susze mogą wystąpić w Australii, Indonezji i niektórych częściach południowej Azji podczas cyklu El Niño. Może to mieć katastrofalne konsekwencje dla planety, która polega na lasach deszczowych jako ogromnych pochłaniaczach węgla.

Według raportu w ciągu najbliższych pięciu lat w północnej Europie, na Alasce i północnej Syberii oraz w Sahelu prawdopodobnie wystąpią ponadprzeciętne opady deszczu. Przewiduje się, że w każdym roku od 2023 do 2027 globalna temperatura przy powierzchni będzie o 1,1°C do 1,8°C wyższa od średniej z okresu przedindustrialnego z lat 1850–1900.

W listopadzie tego roku rządy spotkają się na szczycie klimatycznym ONZ Cop28, na którym ocenią postępy w realizacji celów porozumienia paryskiego. Ta ocena, znana jako „globalna inwentaryzacja”, prawdopodobnie pokaże, że świat jest daleko na drodze do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o 43% w tej dekadzie, co jest wymagane, aby mieć duże szanse na ograniczenie wzrostu temperatury do 1,5°C.

Bibliografia