Piątek 24.03.2023

Pierwsza na świecie farma ośmiornic budzi kontrowersje. To jest okrucieństwo – przekonują naukowcy

Naukowcy są głęboko zaniepokojeni planami otwarcia farmy ośmiornic na Wyspach Kanaryjskich. Będzie to pierwsza intensywna hodowla tych zwierząt, a badacze zastanawiają się co z dobrostanem tych inteligentnych stworzeń.



Fot. ennar0/ShutterstockFot. ennar0/Shutterstock

Korporacja zajmująca się przetwórstwem spożywczym, Nueva Pescanova, zamierza zbudować na Gran Canarii pierwszą na świecie farmę ośmiornic. Zgodnie z poufnymi dokumentami, do których dotarło BBC, na Wyspach Kanaryjskich rocznie hodowanych będzie około miliona ośmiornic.
Wyścig w celu odkrycia tajemnicy ich hodowli w niewoli trwa od dziesięcioleci. Jest to trudne, ponieważ ośmiornice żywią się wyłącznie żywym pokarmem i potrzebują dokładnie kontrolowanego środowiska, ale Nueva Pescanova ogłosiła w 2019 r., że dokonała naukowego przełomu, który pozwoli im hodować kolejne pokolenia Octopus vulgaris.

Firma twierdzi, że hodowla ośmiornic ograniczy metody połowu, takie jak trałowanie dna morskiego, i zapewni dostawy „żywności pochodzenia morskiego”, jednocześnie „zmniejszając presję na dzikie łowiska”.

Jednak dla konsumentów nie jest prostą sprawą rozważenie kosztów i korzyści związanych ze spożywaniem ryb hodowlanych i zwierząt morskich. Kuszące jest przekonanie, że zorganizowane systemy zmniejszają ryzyko przełowienia, ale wiadomo również, że gospodarstwa rybackie i inne formy akwakultury zanieczyszczają wody przybrzeżne środkami farmaceutycznymi i odchodami.
Do tego dochodzi poważny problem moralny związany z ograniczaniem czujących stworzeń do przemysłowych systemów żywnościowych.

Naukowcy zasugerowali, że ośmiornice jako wyjątkowo inteligentne stworzenia nie nadają się do życia w niewoli i masowej produkcji. Obrońcy praw zwierząt argumentują, że hodowla ośmiornic spowoduje niepotrzebne cierpienie na niespotykaną dotąd skalę.

Naukowcy z Dartmouth College w USA badali, w jaki sposób ośmiornice doświadczają rzeczywistości w specjalistycznym laboratorium. Ich badania budzą obawy co do metod uboju zaproponowanych przez Nueva Pescanova: umieszczanie ośmiornic w lodowej zawiesinie w celu obniżenia ich temperatury do punktu śmierci. Kwestionują stosowność tego dla gatunku, który ma wyrafinowaną zdolność przetwarzania informacji, złożone ścieżki wzrokowe i, co nie mniej ważne, zdolność odczuwania bólu.

Niektóre wyniki badań sugerują, że ośmiornice mają inteligencję równoważną kotom – gatunek, który niewielu wybiera do spożycia, a większość traktuje jako sympatycznych towarzyszy życia. Dlaczego więc jemy ośmiornice, a nie koty?

Jedną z możliwości są nasze trudności w odniesieniu do ośmiornic: ich osobowości są trudne do odczytania, a ich żyjące w wodzie ciała przypominają miniaturowe potwory morskie z wieloma mackami kończyn i wyłupiastymi oczami.

Podobnie jak w przypadku wielu zwierząt morskich, charyzma ośmiornicy polega na jej nieziemskim charakterze, z wiekami mitów i legend o tych tajemniczych istotach w pieśniach i opowieściach rybaków. Na ogół nie postrzegamy mięczaków jako uroczych i trudno uznać je za towarzyskie lub przyjazne, pomimo przytłaczających dowodów naukowych na bogactwo ich repertuaru behawioralnego.

Czy to sprawia, że ośmiornice – i inne stworzenia wodne, takie jak kalmary i skorupiaki – łatwiej zjeść? Zapewne tak – przekonuje Lindsay Hamilton, profesor studiów nad organizacją zwierząt z University of York. „Jest to coś, co badacze nazwali szowinizmem gatunkowym: myślenie, które nieco arbitralnie usprawiedliwia to, jak niektóre zwierzęta są postrzegane jako zwierzęta domowe lub cenni współpracownicy, a inne po prostu jako jedzenie.” – przekonuje naukowczyni. 

Nasze kłopoty w kontaktach z tymi tajemniczymi istotami mogą być etycznym uzasadnieniem wymaganym do tego, aby jedzenie ich było akceptowalne. Podobnie jak w przypadku innych debat na temat żywności i rolnictwa, nie ma tu prostych rozwiązań ani kompromisów. Napięcia między wymaganiami konsumentów, a zdolnością rynku do ich zaspokojenia nie ustają. Przy tak wielu źródłach białka nie ma pewności, że ktokolwiek w ogóle musi jeść ośmiornice. Jednak jedzenie jest również związane z wartościami kulturowymi, towarzyskością i ideami dobrego smaku. Przynajmniej nauka może lepiej informować nas o konsekwencjach tego, co i jak jemy.
Ekologia.pl (JSz)

Bibliografia

  1. Lindsay Hamilton, The Conversation; “Octopus Farming Is Deeply Disturbing. A Professor Explains Why.”; sciencealert.com; 2023-03-24
Ocena (2.9) Oceń: