Plastikowe śmieci zabijają milion ludzi rocznie!

Rosnąca fala zanieczyszczeń z tworzyw sztucznych zabija nawet milion ludzi rocznie, a także ma niszczycielskie konsekwencje dla środowiska ‒ ostrzega sir David Attenborough w najnowszym raporcie.

Zalegające odpady komunalne to najczęściej problem w biedniejszych krajach, a ich gromadzenie się napędza rozprzestrzenianie się chorób. Według organizacji charytatywnej Tearfund od 400 000 do 1 miliona osób umiera w wyniku złej gospodarki odpadami.

Raport na temat wpływu zanieczyszczeń z tworzyw sztucznych, jest jednym z pierwszych, który dokumentuje wpływ porzuconych plastików na zdrowie najbiedniejszych ludzi na świecie.

Sir David, którego program telewizyjny Blue Planet zwrócił uwagę na problem zanieczyszczenia środowisko plastikiem, mówi, że jest to „rozwijająca się katastrofa, która była zbyt długo pomijana”.

Odpady z tworzyw sztucznych blokują drogi wodne i powodują powodzie, które z kolei wpływają na rozprzestrzenianie się chorób. Śmieci z tworzyw sztucznych stanowią pożywkę dla komarów, much i szczurów, które rozprzestrzeniają takie choroby jak malaria i denga. „Dzieci bawiące się w stertach śmieci otaczające ich domy, lub na pobliskich składowiskach, wchodzą w bezpośredni kontakt z odchodami gryzoni i są narażone na choroby biegunkowe” – wynika z raportu.

Opracowanie podkreśla również związek między odpadami z tworzyw sztucznych a zanieczyszczeniem powietrza. W wielu krajach jedynym sposobem na pozbycie się plastiku i innych odpadów jest ich spalenie, co powoduje uwolnienie toksycznych oparów do powietrza.

Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że zanieczyszczenie powietrza jest odpowiedzialne za 3,7 miliona przedwczesnych zgonów rocznie. Raport podkreśla również nieznany wpływ mikrodrobin plastiku ‒ o średnicy mniejszej niż 5 mm ‒ na ludzkie zdrowie. Obecność mikroplastycznych tworzyw sztucznych w oceanach została dobrze udokumentowana, ale nadal nie wiemy co się dzieje, kiedy tego typu zanieczyszczenia dostaną się do gleby czy do wody słodkiej. Istnieją obawy co do wpływu na ludzkie zdrowie, jeśli mikroplastiki zostaną połknięte, chociaż nie ma jeszcze wystarczających dowodów w tej dziedzinie. Wśród innych szkodliwych skutków zanieczyszczenia tworzyw sztucznych w biedniejszych krajach znajduje się spadek wydajności rybołówstwa, szkody w rolnictwie i w turystyce.

Sir David Attenborough, który jest wiceprezesem organizacji charytatywnej Fauna & Flora International, która współpracowała przy opracowywaniu raportu, wezwał do pilnych działań ze strony firm odpowiedzialnych za produkcję tworzyw sztucznych i o wsparcie dla krajów walczących z rosnącą falą zanieczyszczeń.

„Najwyższy czas, abyśmy w pełni zwrócili naszą uwagę na jeden z najbardziej palących problemów współczesnego świata ‒ uniknięcie kryzysu związanego z zanieczyszczeniem tworzywami sztucznymi – nie tylko dla zdrowia naszej planety, ale także dla dobrobytu ludzi na całym świecie” – powiedział. „Ten raport jest jednym z pierwszych, który podkreśla wpływ zanieczyszczenia z tworzyw sztucznych nie tylko na dziką przyrodę, ale także na najbiedniejsze społeczności świata”.

W ubiegłym tygodniu kraje na całym świecie ‒ ale bez USA ‒ podpisały za pośrednictwem ONZ plan ograniczenia przepływu odpadów plastikowych do krajów rozwijających się. Chociaż pojawiły się oznaki, że niektóre firmy podejmują próby rozwiązania problemu, zostały one opisane przez działaczy kampanii jako kropla w morzu potrzeb.

„Potrzebujemy przywództwa od tych, którzy są odpowiedzialni za wprowadzanie plastiku do krajów, w których nie można go odpowiednio zutylizować, i potrzebujemy działań międzynarodowych korporacji w celu wsparcia społeczności i rządów najbardziej dotkniętych kryzysem” ‒ powiedział Attenborough.

Setki tysięcy ludzi na całym świecie zarabiają na zbieraniu odpadów, zbierając puszki lub butelki, które mogą być poddane recyklingowi. Jest to niebezpieczna praca, nie tylko z powodu zanieczyszczenia, na które narażeni są ludzie, ale także z powodu ryzyka obrażeń fizycznych. Słabo zarządzane składowiska są często podatne na osuwaniem się ziemi, a nawet możliwość wystąpienia eksplozji spowodowanymi gromadzeniem się gazów.

Ruth Valerio dyrektor Tearfund, powiedziała, że organizacja wzywa cztery międzynarodowe korporacje, które produkują ogromne ilości plastikowych opakowań – Coca-Cola, Nestlé, PepsiCo i Unilever – aby wzięły odpowiedzialność za swoje produkty w całym łańcuchu dostaw i zapewniły sposoby zagospodarowania odpadów.

„Dyrektorzy generalni prowadzący te międzynarodowe korporacje nie mogą dłużej ignorować ludzkich kosztów plastiku jednorazowego użytku. Pilnie potrzebne są podstawowe zmiany w modelach biznesowych. Nie mamy czasu do stracenia”.