Tysiące ton mikroplastików spada z nieba

Ponad 1000 ton mikroplastików, które wystarczyłyby do wyprodukowania 300 milionów butelek z wodą, jest deponowanych co roku przez wiatr i deszcz w parkach narodowych i obszarach chronionych w Stanach Zjednoczonych ‒ wynika z najnowszego badania opublikowanego na łamach Science.

Globalna produkcja tworzyw sztucznych wzrosła czterokrotnie w ciągu ostatnich czterech dekad. Według raportu, w 2017 roku świat wyprodukował 348 milionów ton plastiku, a liczba ta rośnie o 5% rocznie. Większość tego plastiku trafia na składowiska lub do oceanu i ostatecznie rozkłada się na małe cząstki, tzw. mikroplastiki. W nowym raporcie opublikowanym w czwartek w czasopiśmie Science zatytułowanym „Plastikowy deszcz w chronionych obszarach Stanów Zjednoczonych” naukowcy odkryli, że te wtórne tworzywa sztuczne znajdują się w „prawie każdym ekosystemie na planecie, od najwyższych gór po bezludne wyspy.

Chociaż naukowcy szeroko badali rolę mikroplastików w różnych środowiskach, nadal istnieje luka w naszym rozumieniu ruchu mikroplastików między lądem, oceanami i atmosferą. Ostatnie badania wykazały, że te niewielkie fragmenty plastiku są na tyle lekkie, że wraz z wiatrem mogą pokonywać spore odległości.

Janice Brahney z Utah State University wraz z kolegami spędziła ponad rok, zbierając mikroplastiki z 11 parków narodowych i obszarów dzikiej przyrody w zachodnich Stanach Zjednoczonych. Należą do nich popularne atrakcje turystyczne, takie jak Wielki Kanion i Park Narodowy Joshua Tree. Osobno zbadali cząsteczki, które osiadły w suche dni oraz te, które spadły wraz z deszczem lub śniegiem. Oprócz rzucenia światła na to, jak poruszają się mikroplastiki, wyniki opublikowane w czwartek w Science ujawniają ogromną skalę problemu: ponad 1000 ton mikroplastików spada każdego roku na tereny chronione w zachodnim regionie kraju.

Suchy i mokry plastik

W badaniu przyjrzano się źródłu i historii życia zarówno mokrego, jak i suchego osadzania mikroplastycznego. Stwierdzono, że miasta i zaludnione centra są początkowym źródłem tworzyw sztucznych związanych z osadzaniem na mokro (podczas deszczu). Tymczasem osadzanie na sucho (wraz z wiatrem) odbywało się na spore odległości.

„Tworzywa sztuczne, które osadzają się podczas deszczu, częściej pochodzą z lokalnych źródeł, takich jak pobliskie miasto. Podczas gdy tworzywa sztuczne spadające z nieba podczas okresów „suchych” wydawały się pochodzić ze znacznie większych odległości”- powiedziała Brahney dla Newsweek.

Większość tworzyw sztucznych w próbkach mokrych i suchych stanowiły mikrowłókna pozyskiwane zarówno z odzieży, jak i materiałów przemysłowych. Około 30% cząstek stanowiły mikroperełki o jasnych kolorach, ale nie te powszechnie kojarzone z produktami do higieny osobistej. Te mikrokulki były akrylowe i prawdopodobnie pochodzą od farb i powłok przemysłowych.

Jeszcze nie wiemy dokładnie jak obecne w atmosferze mikroplastiki wpływają na zdrowie, ale badanie wykazało, że cząstki mają rozmiar wystarczająco duży, aby gromadzić się w tkance płucnej i powodować problemy zdrowotne. Tworzywa sztuczne w środowisku „niosą ze sobą różnego rodzaju pestycydy, metale ciężkie i wszystkie inne chemikalia, które produkowaliśmy w miarę upływu czasu” ‒ mówi Steve Allen, badacz mikroplastów na Uniwersytecie Strathclyde w Szkocji, który nie był zaangażowany w nowe badanie.

Jednocześnie osadzanie się na obszarach naturalnych może wpływać na całe ekosystemy, zmieniając ich funkcję.

„Ta wszechobecność mikroplastików w atmosferze, a następnie osadzanie się w odległych środowiskach lądowych i wodnych budzi powszechne obawy ekologiczne i społeczne”, powiedział Brahney. „Identyfikacja kluczowych mechanizmów emisji plastiku do atmosfery jest pierwszym krokiem w opracowywaniu rozwiązań na skalę globalną.”