Dokumenty, do których należy się odwoływać w przypadku tego zagadnienia to:
- Ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 roku,
- Ustawa o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie z dnia 13 kwietnia 2007 roku (tak zwana ustawa „szkodowa”),
- oraz nowelizacja Ustawy Prawo ochrony środowiska, uchwalona w sierpniu 2014 roku.

fot. pixabay.com
Ustawa „szkodowa” natomiast określa szkodę środowiskową jako „negatywną, mierzalną zmianę stanu lub funkcji elementów przyrodniczych, ocenioną w stosunku do stanu początkowego, która została spowodowana bezpośrednio lub pośrednio przez działalność prowadzoną przez podmiot korzystający ze środowiska”. Podmiotami korzystającymi są zaś te podmioty, które prowadzą działalność stwarzającą ryzyko zaszkodzenia środowisku, np. przedsiębiorcy krajowi i zagraniczni, osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie, jednostki kulturalne oraz oświatowe itd. Do spowodowania szkody w środowisku może dojść w wyniku różnych działań, między innymi związanych z przetwarzaniem odpadów, transportowaniem substancji toksycznych, poborem i odprowadzaniem wód czy wprowadzaniem ścieków do wody lub gleby.

fot. pixabay.com
Remediacja ma na celu przywrócić przyrodzie równowagę zaburzoną na skutek działań człowieka. Jednocześnie ma też służyć człowiekowi poprzez usuwanie czynników ryzyka, zagrażających zdrowiu ludzi, zamieszkujących skażony teren. Wreszcie, ma zwiększać potencjał ekologiczny oraz podwyższać walory krajobrazowe określonych obszarów, z korzyścią tak dla człowieka, jak i środowiska naturalnego. Remediacja to ponadto także zapobieganie rozprzestrzenianiu się czynnika toksycznego, w szczególności poprzez wyeliminowanie lub maksymalne ograniczenie jego emisji.

fot. pixabay.com
Bioremediację zaleca się w szczególności na obszarach skażonych poprzez ekspozycję na działanie metali ciężkich, na składowiskach odpadów, na terenie oczyszczalni ścieków, fabryk, hut, jak również na obszarach, na których testowano broń atomową. Bioremediacja może być procesem inicjowanym i sterowanym przez człowieka. Mówimy wówczas o bioremediacji inżynieryjnej. Zachodzi ona jednak również samoistnie, co nazywamy bioremediacją naturalną. Formą bioremediacji jest fitoremediacja, która wykorzystuje zdolność roślin do akumulowania związków metali ciężkich.
system oczyszczania ścieków z wykorzystaniem wetiweri pachnącej. By Wikyhelper (Own work) [CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons
Bibliografia
- Zdzisława Otałęga (red. nacz.); “Encyklopedia biologiczna T. IX”; Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, Kraków 1999;
- George F. Vandegrift; “Environmental Remediation”; American Chemical Society, 1992;
- Roman Buczkowski, Igor Kondzielski, Tomasz Szymański; “Metody remediacji gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi”; Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń 2002;
- Mieczysław K. Błaszczyk; “Mikroorganizmy w ochronie środowiska”; Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007;