Oregano przyprawa (Origanum vulgare)

Nazywany/a też: lebiodka pospolita

Oregano (Origanum vulgare) By Isidre blanc (Own work) [CC BY-SA 4.0], via Wikimedia Commons
Oregano rośnie w Afryce Północnej, Azji oraz Europie. W Polsce roślina ta występuje na całym terytorium kraju i jest bardzo pospolita.

  1. Wygląd
  2. Uprawa
  3. Zbiór
  4. Właściwości lecznicze
  5. Praktyczne zastosowanie
  6. Systematyka
  7. Galeria zdjęć

Wygląd

Łodyga wznosi się do góry, dorasta do 80 cm wysokości. Jest owłosiona na całej długości. Liście mają kształt jajowaty, są ułożone naprzeciwlegle. Na liściach znaleźć można malutkie punkciki. Są to wytwarzające olejki eteryczne gruczoły. Kwiaty są jedno lub obupłciowe, mają barwę różowoliliową. Owoc to rozłupnia składająca się z 4 brunatnych rozłupek. Cała roślina wydaje aromatyczny zapach.

Czy wiesz, że...
  • Oregano znane jest wszystkim, jednak nie wszyscy wiedzą, że prawdziwa nazwa tej rośliny to lebiodka pospolita.
  • Ta roślina przyprawowa znajduje zastosowanie niemalże w każdej polskiej kuchni. Ma bardzo charakterystyczny, lekko gorzkawy smak, dlatego świetnie nadaje się do przyprawiania wielu potraw. Używa się jej do pizzy, sałatek, mięsa, spaghetti, sosów, ryb, zup i wielu innych dań. Do przyprawiania potraw najlepiej sprawdzają się świeże listki oregano.
  • Oregano to składnik popularnej przyprawy, jaką są zioła prowansalskie.
  • Lebiodka jest składnikiem wielu leków dla zwierząt oraz suplementów diety, które poprawiają na przykład procesy trawienne czy jakość mleka u krów.
  • Roślina używana jest do przyprawiania wyrobów alkoholowych. Dodaje się ją do wódki, likierów i wina.
  • Oregano było doskonałym zamiennikiem herbaty oraz tytoniu w okresie średniowiecza.
  • Nazwa rośliny pochodzi od greckich słów "oros" i "ganos", które oznaczają kolejno góra i radość.

Uprawa

Oregano można bez problemu uprawiać w przydomowym ogródku, w domu na parapecie i na balkonie. Oregano preferuje suche i dobrze nasłonecznione siedliska. Nasiona można bezpośrednio wysiać do ziemi w doniczkach lub gruntu. Oregano wschodzi szybko, pierwsze kiełki pojawiają się już po około 7 dniach, a pierwsze listki można już zrywać po około 2 miesiącach od rozpoczęcia uprawy. 

Zbiór

Ziele zbiera się w okresie kwitnienia. Suszenie należy przeprowadzić w przewiewnym miejscu, związując surowiec w pęczki.

Właściwości lecznicze

Roślina ma działanie wykrztuśne. Wzmaga wydzielanie żółci, potu oraz moczu. Dzięki temu, że powoduje większe pocenie się, polecana jest przede wszystkim podczas różnych infekcji organizmu. Stosuje się ją podczas zapalenia zatok czy gardła. Oregano wykorzystywane jest przede wszystkim do leczenia schorzeń układu pokarmowego, ponieważ wzmaga produkcję soków trawiennych,  jest pomocne w nadmiernej fermentacji jelitowej, pobudza apetyt, leczy niestrawność i pomaga zwalczać towarzyszące im wzdęcia brzucha. Oregano działa również moczopędnie. Dzięki temu, że działa odtruwająco poleca się je stosować w chorobach takich jak gościec czy skaza moczanowa – do oczyszczenia organizmu. Surowiec używany jest również w formie zewnętrznej, najczęściej w formie olejku, stosuje się go na rany skórne, świąd, do kąpieli czy płukania gardła. Stosowany jest również w aromatoterapii, działa wówczas pomocniczo w leczeniu oskrzeli.  Nie wszyscy wiedzą również, że oregano pobudza laktację oraz miesiączkowanie. Ma również słabe działanie uspokajające. Olejek z oregano jest popularnym środkiem leczniczym.

Praktyczne zastosowanie

Odwar na lepsze trawienie, problemy żołądkowe, polecany przy infekcjach

Składniki:
  • 1 łyżka suszonego ziela oregano
  • Woda

Ziele zalać szklanką wody i doprowadzić do wrzenia. Odstawić. Zostawić pod przykryciem na około kwadrans do naciągnięcia. Przecedzić. Pić pół szklanki odwaru 2-3 razy dziennie.
Oregano (Origanum vulgare) By Isidre blanc (Own work) [CC BY-SA 4.0], via Wikimedia Commons Oregano (Origanum vulgare) By Isidre blanc (Own work) [CC BY-SA 4.0], via Wikimedia Commons

Galeria zdjęć

Oregano. By Thomas Then (selber fotografiert - own work) [GFDL or CC BY 3.0], via Wikimedia Commons
Oregano (Origanum vulgare) By Isidre blanc (Own work) [CC BY-SA 4.0], via Wikimedia Commons

Systematyka

Królestwo:rośliny
Rodzina:jasnotowate
Rodzaj:oregano
Atlas ziół - indeks nazw polskich
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź