Świetlik łąkowy (Euphrasia rostkoviana Hayne)

Nazywany/a też: kurzyniec, oczanka, oczka ptasie, świeczki, świecznik, świetlik pospolity, świetlik lekarski, świetnik, świtlak, świtnik

Świetlik - kwiaty. By Michael H. Lemmer (http://www.naturkamera.de Own work) [CC BY-SA 2.5], via Wikimedia Commons
Świetlik łąkowy występuje w całej Europie. W Polsce jest to roślina pospolita.

  1. Wygląd
  2. Uprawa i zbiór
  3. Właściwości lecznicze
  4. Praktyczne zastosowanie
  5. Systematyka
  6. Galeria zdjęć

Wygląd

Łodyga świetlika lekarskiego dorasta do 30 cm wysokości. Jest słabo rozgałęziona i sztywna. Liście ułożone są naprzeciwlegle i mają kształt jajowaty, są pokryte włoskami. Kwiaty są niewielkie, mają barwę białą, filetowe żyłki i żółtą plamkę ma dolnej wardze. Wargi korony nie są równe, górna warga jest mniejsza niż dolna. Owoce to nasiona, które mają kształt czółenek. Mają barwę czerwonobrunatną, są błyszczące i gładkie.  Kłącze rośliny jest krótkie.

Czy wiesz, że...
  • Nazwa rośliny, również w innych językach nawiązuje do narządu wzroku, ponieważ już w danych czasach świetlik wykorzystywany był jako skuteczny lek do leczenia chorób oczu.
  • Ziele świetlika traci swoje właściwości po około roku przechowywania.
  • Świeże ziele jest praktycznie bezzapachowe. Dopiero po wysuszeniu przybiera lekki zapach grzybów.

Uprawa i zbiór

Ziele świetlika lekarskiego należy zbierać tylko podczas suchej pogody. Ścina się je poniżej rozgałęzienia łodygi. Surowiec musi składać się z ulistnionych pędów z kwiatami. Suszenie należy przeprowadzić w warunkach naturalnych w przewiewnym miejscu, układając ziele cienką warstwą na ziemi. Jeżeli pogoda uniemożliwia takie wysuszenie surowca, wówczas suszenie należy przeprowadzić w temperaturze podwyższonej do 40 stopni Celsjusza.

Właściwości lecznicze

Ziele świetlika na oczy - to główne zastosowanie tego surowca. Świetlik sprawdza się bowiem w leczeniu stanów zapalnych spojówek i brzegów powiek oraz chorób alergicznych oczu. Krople świetlik sprawdzają się również do leczenia wielu innych schorzeń oczu. Surowiec ten działa przede wszystkim uszczelniająco na naczynia krwionośne, dzięki temu zapobiega krwawieniom, które często pojawiają się w naczyniach siatkówki. Pomaga w leczeniu nadmiernego łzawienia czy ropy z oczu. Sprawdza się doskonale do leczenia zmęczonych lub nadwrażliwych oczu. Surowiec wykorzystuje się również do poprawy funkcji wzroku. Świetlik zalecany jest również do profilaktyki oczu, powinny stosować go przede wszystkim te osoby, które narażają oczy na działanie szkodliwych pyłów czy dymów. Ziele świetlika właściwości lecznicze to także pomoc w leczeniu problemów z układem trawiennym. Działa ono bowiem pomocniczo w zaburzeniach trawiennych, zbyt małej ilości kwasów żołądkowych oraz chorobach wątroby, w tym w kolce wątrobowej. Ziele świetlika wykorzystywane jest także do leczenia kataru oraz nieżytu dróg oddechowych i oskrzeli. Odwar zalecany jest osobom ze zbyt wysokim ciśnieniem krwi. Świetlik działa również kojąco i uspokajająco na organizm, dlatego zaleca się go stosować w stanach wyczerpania nerwowego, bezsenności a nawet atakach histerii.

Praktyczne zastosowanie

Odwar ze świetlika do robienia zewnętrznych okładów na oczy

Składniki:
  • 3 g suszonego ziela
  • Woda

Ziele zalać szklanką zimnej wody i postawić na małym ogniu. Gotować przez 5 minut. Odcedzić. Zostawić do ostudzenia.
Świetlik - kwiaty. By Michael H. Lemmer (http://www.naturkamera.de Own work) [CC BY-SA 2.5], via Wikimedia Commons Świetlik - kwiaty. By Michael H. Lemmer (http://www.naturkamera.de Own work) [CC BY-SA 2.5], via Wikimedia Commons

Galeria zdjęć

Świetlik - kwiaty. By Michael H. Lemmer (http://www.naturkamera.de Own work) [CC BY-SA 2.5], via Wikimedia Commons

Systematyka

Królestwo:rośliny
Rodzina:zarazowate
Rodzaj:świetlik
Atlas ziół - indeks nazw polskich
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź