Szałwia lekarska (Salvia officinalis)

Nazywany/a też: salvia, sałwia, sałwija, sołwia, szalwjo, szalwija, szałwija, szołwija

Miejscem pochodzenia szałwii lekarskiej są rejony Morza Śródziemnego. Występuje również w innych miejscach jako gatunek rozprzestrzeniony. Jest rośliną uprawianą w wielu miejscach na świecie.

  1. Wygląd
  2. Uprawa i zbiór
  3. Właściwości lecznicze
  4. Praktyczne zastosowanie
  5. Systematyka
  6. Galeria zdjęć

Wygląd

Szałwia lekarska osiąga do 70 cm wysokości. Jest mocno rozgałęziona. Łodyga i liście są owłosione. Łodyga wznosi się do góry, drewnieje od spodu. Liście mają kształt lancetowaty lub podłużnie owalny. Są barwy szarozielonej lub srebrzystoszarej. Kwiaty mają barwę fioletowoniebieską, są zebrane w nibyokółki, przyjemnie pachną.

Czy wiesz, że...
  • Aby przechowywane suszone liście rośliny na dłużej zachowały swój aromat poleca się je zamrozić w kostkach lodu. Aromat jest znacznie bardziej intensywny niż w przypadku suszonych ziół.
  • Szałwia stosowana jest jako przyprawa w kuchni. Wykorzystuje się do jako dodatek do mięs, sałatek, ryb, masła ziołowego, ciast, deserów, potraw warzywnych - świetnie harmonizuje z cebulą i czosnkiem.

Uprawa i zbiór

Roślina ta lubi glebę bogatą w azot. Szałwię najlepiej jest posadzić przy jakiejś osłonie - ścianie lub murze. Idealne miejsce to miejsce nasłonecznione, dopuszczalna jest również niewielka ilość cienia. Rośliny nie należy zbyt obficie podlewać, ponieważ nadmiar wody spowoduje jej zwiędnięcie.

Zbiory młodych pędów przeprowadza się w okresie, gdy roślina nie wytwarza kwiatów. Pędy należy związać w pęczki i zostawić w tej formie do wysuszenia w ciepłym miejscu. Wyschnięte liście należy zgnieść i przechowywać w zamkniętym pojemniku, w zacienionym miejscu.

Właściwości lecznicze

Roślina sprawdza się w leczeniu problemów z układem trawiennym, usprawnia procesy trawiennie, leczy nieżyty pokarmowe, pomaga likwidować wzdęcia oraz biegunki i nadmierną fermentację w jelitach. Świetnie sprawdza się przy niedokwaśności. Szałwia obniża poziom zbyt wysokiego poziomu cukru we krwi, dlatego poleca się ją diabetykom i wszystkim osobom, które chcą dbać o swoje zdrowie. Roślina często polecana jest przez ginekologów, ponieważ umożliwia zmniejszenie laktacji. Wykorzystuje się ją także do leczenia samoistnego wycieku pokarmu z piersi, który związany jest z nadprodukcją mleka. Sprawdza się także w leczeniu stanów zapalnych narządów intymnych, do leczenia upławów i świądu. Posiada właściwości bakteriobójcze, przeciwzapalne i ściągające, dlatego często wykorzystuje się ją do leczenia nieżytów gardła, a także płukania jamy ustnej w przypadku występowania aft, owrzodzeń czy zapalenia dziąseł. Ma właściwości przeciwpotne, dlatego wykorzystuje się ją do leczenia nadpotliwości. Szałwia stosowana na skórę pomaga leczyć rany naskórka, czyraki, wysypki i wypryski. Pomoże także w leczeniu zwichnięć i stłuczeń, wystarczy zastosować okłady z liści szałwii. Świeże liście szałwii można żuć, dzięki temu można wzmocnić dziąsła oraz działać profilaktycznie i leczyć paradontozę.

Praktyczne zastosowanie

Napar z szałwii na problemy z układem trawiennym

Składniki:
  • 2 łyżki szałwii
  • Woda

Szałwię zalać szklanką wrzącej wody. Przecedzić. Pić 2 razy dziennie po 100-200 ml naparu.
Szałwia lekarska. Jörg Hempel [CC BY-SA 3.0 de], via Wikimedia Commons Szałwia lekarska. Jörg Hempel [CC BY-SA 3.0 de], via Wikimedia Commons

Galeria zdjęć

Liście szałwii lekarskiej. By Jonathunder (Own work) [GFDL 1.2], via Wikimedia CommonsSzałwia lekarska. Jörg Hempel [CC BY-SA 3.0 de], via Wikimedia Commons
Liście szałwii lekarskiej. By Plenuska (Own work) [CC BY-SA 4.0], via Wikimedia Commons

Systematyka

Królestwo:rośliny
Rodzina:jasnotowate
Rodzaj:szałwia
Atlas ziół - indeks nazw polskich
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź