Na środkowym pasku ciemieniowym dzięcioła włochatego jest czerń, od której ciągnie się czarny pas do karku. Linia łącząca kark z wąsem przerwana. Czarny wąs stykający się z dziobem. Dziób dosyć duży, ciemny, prosty, mocny, dłutowaty. Tęczówki oczne ciemne. Brew oraz pasek policzkowy białe. Pasek oczny oraz przyżuchwowy czarne. Skrzydła czarne w białe plamki. Gardło, pierś oraz spód ciała białe. Ogon czarny, z białymi bokami, sztywny, służący jako podpora. Grzbiet biały. Brak czerwieni na brzuchu. Po cztery palce z ostrymi pazurami. Ubarwieniem głowy może przypominać dzięcioła kosmatego (Dryobates pubescens) jest jednak od niego o wiele większy. Widoczną cechą, po której można te osobniki od siebie rozróżnić jest długość dzioba. Dymorfizm płciowy widoczny. Samce mają czerwoną plamę na potylicy. U osobników młodocianych czerwień na ciemieniu.
Występowanie
Dzięcioł włochaty rozpowszechniony jest niemal w całej Ameryce Północnej. Nie spotyka się go jedynie na północnych krańcach Kanady oraz pustynnych obszarach na południu kontynentu. Południowa granica jego zasięgu znajduje się na południu Meksyku.
Dzięcioł włochaty gnieździ się w dziupli, wykutej przez samca. Jeden leg w roku, rozpoczynają w marcu-czerwcu. Samica składa od 3 do 6 (średnio 4) białych jaj. Wysiadywanie (przez oboje rodziców) trwa 11-12 dni. Do 30 dni od wyklucia młode opuszczają gniazdo. Przez następne dwa tygodnie pozostają pod opieką rodziców.