Grzbietopręgi jadowite pochodzą z wód wokół Indii, ale można je również spotkać w Morzu Arabskim i Zatoce Perskiej (Bahrajn, Iran, Irak, Kuwejt, Oman, Katar, Arabia Saudyjska i Zjednoczone Emiraty Arabskie), na południe od Seszeli i Madagaskaru, w morzach poza Azją Południową (Pakistan, Indie). (wybrzeża od Gudżaratu do Bengalu Zachodniego oraz wyspy Andaman i Nicobar), Sri Lanka i Bangladesz), a także w Azji Południowo-Wschodniej. Dawniej myślano, że zamieszkują również wody wokół Australii, ale obecnie testy genetyczne wykazały, że mieszkające tam jadowite węże to inny gatunek.
Te węże są zwykle spotykane na wybrzeżu i na przybrzeżnych wyspach Indii. Są jednymi z najczęstszych spośród dwudziestu gatunków węży morskich występujących w tym regionie.
Wygląd
Grzbietopręgi jadowite mają czarne, okrągłe oczy, głowa jest spłaszczona i nie widać bardzo wyraźnej granicy ; głową a resztą ciała. Grzbietopręg jadowity ma bardzo dobry wzrok; zwierzęta te często poruszają głową z boku na bok, aby lepiej widzieć obiekty bezpośrednio z przodu. Zęby szczęki są małe z przodu, w liczbie siedmiu lub ośmiu, za którymi znajdują się trzy bardzo duże, rowkowane kły znajdujące się pod każdym okiem. Zęby żuchwy są nierówne. Ubarwienie skóry różni się u młodocianych i dorosłych osobników. Nie widać wyraźnego dymorfizmu płciowego. Grzbietopręgi jadowite są zazwyczaj jednolicie ciemnoszare na wierzchu ciała, a boki i dolne części mają białawe. Wzdłuż całego ciała przebiega zygzakowaty, ciemniejszy wzór – stąd nazwa „grzbietopręg”, wzór wzdłuż kręgosłupa ma formę właśnie pręgi. Młode osobniki są oliwkowe lub szare z czarnymi poprzecznymi prążkami, najszerszymi pośrodku. Przeciętny dorosły grzbietopręg jadowity ma całkowitą długość około 110 centymetrów, licząc bez ogona. Sam ogon ma około 19 centymetrów. Niektóre grzbietopręgi indyjskie przekraczają 130 centymetry długości całkowitej.Biologia
Grzbietopręgi jadowite są aktywne zarówno w dzień, jak i w nocy. Stosunkowo często atakują ludzi, nie boją się ich. Są w stanie nurkować do stu metrów i pozostawać pod wodą przez maksymalnie pięć godzin przed wynurzeniem się na powierzchnię. Jak wiele innych gatunków wodnych gadów, Węże morskie są wyposażone w specjalne gruczoły, które pozwalają na eliminację nadmiaru soli znajdującej się w otaczającej je wodzie morskiej. Grzbietopręgi jadowite są, jak sama nazwa wskazuje jadowite i bardzo agresywne. Ich jad jest śmiertelny dla człowieka i innych ssaków. Szacuje się, że już około półtora miligrama jadu grzbietopręga jadowitego jest dawką śmiertelną. Jad tego gatunku składa się z bardzo silnych neurotoksyn i miotoksyn. Ten szeroko rozpowszechniony gatunek jest odpowiedzialny za zdecydowaną większość zgonów spowodowanych ukąszeniami węża morskiego (do 90% wszystkich ukąszeń węża morskiego). Wartość LD50 wynosi 0,1125 mg/kg na podstawie badań toksykologicznych. Średnia wydajność jadu na ukąszenie wynosi około 7,9-9,0 mg, podczas gdy śmiertelną dawkę dla człowieka szacuje się na 1,5 mg.Dieta i odżywianie
Grzbietopręgi jadowite to morskie zwierzęta drapieżne, mięsożerne. Ich dieta obejmuje głównie ryby średniej wielkości.Rozród
Grzbietopręgi są poligamiczne, co oznacza, że zarówno samce, jak i samice mają wielu partnerów. Rozmnażają się w grudniu i styczniu. Grzbietopręgi są jajorodne, składają jaja w płytkich wodach wokół brzegu. Nie opiekują się młodymi - po złożeniu jaj samica odchodzi i nigdy nie wraca. Jaja inkubują się przez pewien czas, a następnie młode wydostają się na świat. Młode węże mają specjalny ząb jajowy na czubku pyska, który umożliwia im przebicie skorupy jaja w tracie wykluwania. Taki ząb jest wytworem naskórka i odpada w ciągu kilku godzin po wykluciu. Młode osobniki są oliwkowe lub szare z czarnymi poprzecznymi prążkami, najszerszymi pośrodku. Dorosłe ubarwienie osiągają po kilku latach.Bibliografia
- Aleisha Daniel; “Enhydrina schistosa”; James Cook University; 2001
- W. Jaroniewski; “Węże jadowite świata”; _Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne; 1984
- “https://www.iucnredlist.org/species/176719/136258180”; data dostępu: 2022-08-11
- “https://reptile-database.reptarium.cz/species?genus=Hydrophis&species=schistosus”; data dostępu: 2022-08-11
- “https://wnus.edu.pl/ab/pl/issue/1195/article/18975/”; data dostępu: 2022-08-11