Naramiennica srebrnica (Spatalia argentina)

Naramiennica srebrnica, Fot. HWall/Shutterstock
Naturalnym siedliskiem naramiennicy srebrnej są lasy liściaste, w szczególności dębowe. Młode osobniki zerują wyłącznie na liściach – najczęściej dębów, czasem także topól i wierzb. Występuje w Eurazji, od Półwyspu Iberyjskiego po Iran. Stosunkowo liczne populacje zaobserwowano w Niemczech, Czechach, Hiszpanii, Francji, Turcji, Iranie oraz Bośni i Hercegowinie.
  1. Wygląd
  2. Biologia
  3. Rozmnażanie i rozwój
  4. Odżywianie
  5. Systematyka
  6. Galeria zdjęć

Wygląd

Naramiennica srebrna jest średniej wielkości motylem o dużych skrzydłach. Przeciętna długość przedniego skrzydła u tego gatunku wynosi około 16-19 milimetrów, a rozpiętość skrzydeł mieści się zazwyczaj w przedziale od 33 do 40 milimetrów. Jak u wielu motyli, również u tego gatunku widać bardzo wyraźny dymorfizm płciowy, co oznacza, że przedstawiciele obu płci znacznie różnią się od siebie cechami morfologicznymi. Samce naramiennicy srebrnej mają obustronnie grzebykowate skrzydła i charakterystyczne włoski na końcu odwłoka, które przypominają budową pędzel. U obu płci tułów i odwłok są gęsto owłosione. Na środku tułowia można zauważyć wyższy, wystający czub. Skrzydła są duże w stosunku do wielkości ciała motyla. Mają rudobrązowy kolor z jasnymi żyłkami. Na środku przedniego skrzydła znajduje się trójkątna, biała plama. Ma srebrny połysk, do czego zapewne odnosi się polska nazwa gatunkowa tego motyla. Tylne skrzydło ma zaokrąglony zewnętrzny brzeg i niemal jasnobrunatny kolor z jaśniejszymi żyłkami.
Czy wiesz, że...Dorosłe osobniki naramiennicy srebrnej nie pobierają w ogóle pokarmu, żerują tylko gąsienice i poczwarki.

Biologia

W Polsce naramiennica srebrna ma status gatunku zagrożonego wyginięciem i jest prawnie chroniona. W Europie Środkowej gatunek ten jest współcześnie spotykany bardzo rzadko i pojedynczo. Na niektórych obszarach wyginął już całkowicie. Został wpisany na Czerwoną listę gatunków zagrożonych w Polsce. Największymi zagrożeniami dla jego populacji są zabiegi opryskowe prowadzone w ramach gospodarki leśnej w naszym kraju. Takie opryski mają zazwyczaj na celu zwalczanie ataków innych owadów, takich jak brudnica nieparka, ale niestety naramiennica srebrna jest również wrażliwa na używane do tego substancje. Podobnie wygląda sytuacja w sąsiadujących krajach – Czechach i Niemczech. W niektórych landach niemieckich gatunek ten wyginał całkowicie.

Rozmnażanie i rozwój

W ciągu roku występują dwa pokolenia. Samica składa maleńkie jaja o dyskowatym kształcie. Średnica jednego jaja wynosi niecały milimetr. Osłonki jajowe są białe i lekko przezroczyste. Z jaj wykluwają się niewielkie, szarobrązowe gąsienice. Na wierzchu ciała mają dwie pary krótkich wyrostków o brunatnym zabarwieniu. Pierwsze pokolenie naramiennicy srebrzystej przebywa w stadium gąsienicy od czerwca do lipca. Gąsienice spędzają ten czas na intensywnym żerowaniu. Najczęściej pożywiają się liśćmi dębów, choć czasem żerują również na wierzbach i topolach. Drugie pokolenie wykluwa się w sierpniu. Gąsienice drugiego pokolenia żerują od września do początków października. Po okresie żerowania następuje przepoczwarzenie. W tym celu gąsienice schodzą na ziemię i okrywają się oprzędem. W pełnym cyklu życiowym naramiennicy srebrzystej występują cztery stadia rozwoju. Po wykluciu i pierwszym przepoczwarzeniu następuje stadium poczwarki. Na tym etapie rozwoju naramiennica srebrzysta spędza zimę – zimują poczwarki zagrzebane w ziemi. Na wiosnę następuje ostateczne przeobrażenie w kokonie zawieszonym na drzewie. Dorosłe motyle pierwszego pokolenia wychodzą z kokonów wcześniej i latają od maja do czerwca. Motyle drugiego pokolenia przeobrażają się później, jako dorosłe osobniki latają od lipca do sierpnia. Dorosłe osobniki nie pobierają pożywienia. Są aktywne tylko nocą i spędzają ten czas na poszukiwaniu partnera. Samce umierają bezpośrednio po zapłodnieniu samicy. Samice umierają wkrótce po złożeniu jaj drugiego pokolenia.

Odżywianie

Gąsienice naramiennicy srebrnej odżywiają się liśćmi drzew. Preferują dęby, choć czasem zaobserwowano je także na wierzbach i topolach. Dorosłe osobniki w ogóle nie pobierają pokarmu.

Bibliografia

  1. J. Heintze; “Motyle Polski”; Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne; 1990
  2. James Stuart Miller; “Cladistics and classification of the Notodontidae (Lepidoptera, Noctuoidea) based on larval and adult morphology.”; Bulletin of the American Museum of Natural History; 1991
  3. “”; inaturalist.org/taxa/124777-Spatalia; 2022-10-14
  4. “https://eol.org/pages/49052”; data dostępu: 2022-10-14
  5. P. Pawlikiewicz, K. Pabis.; “ Nowe dane o występowaniu garbatek (Lepidoptera: Notodontidae) w Polsce Środkowej. ”; Wiadomości Entomologiczne; 2010
Naramiennica srebrnica, Fot. HWall/Shutterstock Naramiennica srebrnica, Fot. HWall/Shutterstock

Galeria zdjęć

Naramiennica srebrnica, Fot. HWall/ShutterstockNaramiennica srebrnica, Fot. alslutsky/Shutterstock
Naramiennica srebrnica, Fot. alslutsky/Shutterstock
Indeks nazw polskich - gromada Owady
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź