Tasmanowal dziobogłowy (Tasmacetus shepherdi)

Chris huh, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Zasięg występowania tego gatunku nie jest dobrze poznany, ale podejrzewa się, że tasmanowale dziobogłowe żyją w strefie okołobiegunowej, w umiarkowanie ciepłych wodach półkuli południowej. Można je spotkać w Oceanie Indyjskim, Atlantyckim i Spokojnym. Wszystkie dotychczasowe obserwacje tych zwierząt dotyczyły osobników widzianych na plażach. Odnotowano ich obecność na plażach Nowej Zelandii, Australii, Brazylii, Argentyny, Chile oraz na wyspach Galapagos. Na podstawie badań i obserwacji podejrzewa się, że tasmanowale dziobogłowate żyją w strefie bentonicznej, czyli przy dnie zbiorników wodnych. Nie wiadomo, ile osobników żyje na wolności. W ciągu ostatnich dwudziestu lat zanotowano kilkadziesiąt obserwacji przedstawicieli tego gatunku w naturze.
  1. Budowa
  2. Tryb życia i odżywianie
  3. Systematyka
  4. Galeria zdjęć

Budowa

Tasmanowal dziobogłowy to zwierzę o imponujących wymiarach. Szacuje się, że może on osiągać od sześciu do siedmiu metrów długości. Przeciętna masa ciała wynosi zazwyczaj od około 5600 do nawet 6500 kg. Głowa jest niewielka i zakończona wydłużonym, smukłym dziobem - charakterystyczna cecha wyglądu, która znalazła odzwierciedlenie w polskiej nazwie gatunkowej tego ssaka. Płetwa grzbietowa znajduje się w tylnej części ciała, bliżej ogona niż głowy. Płetwa ogonowa ma prosty brzeg bez wcięcia. Płetwy boczne są niewielkie i owalne. Wierzch ciała ma jednolity, szarobrązowy kolor. Stopniowo jaśnieje on po bokach, a spodnia część ciała jest zupełnie biała. Opisy tych kolorów stanowią jednak do pewnego stopnia przypuszczenie, ponieważ nie obserwowano nigdy z bliska żywego tasmanowala dziobogłowatego w naturalnym środowisku. Opis kolorów opiera się na obserwacjach martwych osobników, które znalazły się na plaży, a kolor skóry szybko zmienia się po śmieci – zazwyczaj barwy nieco ciemnieją. Tasmanowal dziobogłowy różni się od innych przedstawicieli rodziny zyfiowatych obecnością 17-29 podłużnych zębów zarówno w dolnej, jak i w górnej szczęce. Jest to jedyny gatunek z rodziny zyfiowatych z pełnym kompletem zębów. Samce mają dwa dodatkowe zęby w dolnej szczęce. Są one większe od pozostałych zębów i oddzielone od zębów policzkowych przez diastemę długości 4 cm (diastema to przestrzeń między grupami zębów). Jak inne walenie, także tasmanowal dziobogłowy ma specyficznie zbudowaną jamę nosową – przybiera ona postać pojedynczego otworu wytryskowego na czubku głowy, który pełni funkcje oddechowe i pozwala oczyścić nos z nadmiaru wody. U tasmanowala dziobogłowego otwór ten ma księżycowaty kształt i jest zlokalizowany asymetrycznie na czubku głowy, bliżej lewej strony głowy. Za otworem wytryskowym i trochę poniżej znajdują się oczy.
Czy wiesz, że...Po raz pierwszy został naukowo opisany 1937 roku przez brytyjskiego badacza.

Tryb życia i odżywianie

Prawdopodobnie żyją one w niewielkich grupach po kilka-kilkanaście osobników. Być może są to grupy rodzinne, składające się z dorosłych osobników i potomstwa. Można je zaobserwować, gdy razem podpływają na chwilę do powierzchni wody, by zaczerpnąć powietrza. Tasmanowale dziobogłowe są rozdzielnopłciowe. Samce i samice różnią się wielkością (samice są trochę mniejsze) i budową żuchwy (samce mają dłuższą przednią część pyska i mają dwa dodatkowe zęby). Nie ma żadnych danych na temat rozrodu tych ssaków. Zwierzęta te są mięsożerne, polują w wodzie. Badania pośmiertne zawartości żołądka znalezionego na plaży osobnika pozwala przypuszczać, że w diecie tasmanowali dziobogłowych znajdują się różne gatunki ryb bentonicznych i ośmiornice.

Bibliografia

  1. D.E. Wilson & D.M. Reeder; “Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference”; Johns Hopkins University Press; 2005
  2. Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz; “Polskie nazewnictwo ssaków świata”; Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN; 2015
  3. W. Oliver; “Tasmacetus shepherdi: a new Genus and Species of Beaked Whale from New Zealand”; Proceedings of the Zoological Society of London; 1937
  4. “Animal Diversity Web”; data dostępu: 2021-05-30
  5. James G.Mead; “Shepherd’s Beaked Whale: Tasmacetus shepherdi. Encyclopedia of Marine Mammals (Third Edition)”; Academic Press; 2018
  6. “http://www.fao.org/fishery/species/18176/en”; data dostępu: 2021-05-30
Porównanie wielkości przeciętnego człowieka i Tasmacetus shepherdi Chris huh, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Galeria zdjęć

Porównanie wielkości przeciętnego człowieka i Tasmacetus shepherdi

Systematyka

Domena:Eukarionty
Królestwo:Zwierzęta
Podtyp:Kręgowce
Gromada:Ssaki
Rząd:Walenie
Rodzina:Zyfiowate
Indeks nazw polskich - gromada Ssaki
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź