Adaptogeny – od wieków wykorzystywane w medycynie naturalnej
Adaptogeny w latach 40. XX wieku stały się przedmiotem badań naukowców. Nikołaj Łazariew ze swoimi współpracownikami szukał substancji, które zwiększałyby siły witalne robotników. Badania prowadzono z rozmachem, przeanalizowano aż 4000 gatunków roślin. Kilkanaście z nich posiadało właściwości adaptacyjne. Przyczyniły się one do wyodrębnienia nowej jednostki taksonomicznej. Adaptogeny nie są jednak niczym nowym, bo od wieków korzystają z nich lokalne społeczności, traktując je jako naturalne wsparcie dla zdrowia. Co warto o nich wiedzieć?
Adaptogeny stanowią wąską jednostkę taksonomiczną, którą wyodrębnili radzieccy naukowcy po tym, jak zauważyli, że niektóre rośliny posiadają właściwości normalizujące. Nie oddziałują one na jeden konkretny narząd, lecz wpływają całościowo na organizm. Przywracają równowagę tam, gdzie dochodzi do zaburzeń w funkcjonowaniu ustroju. Regulują pracę układu immunologicznego, endokrynologicznego i nerwowego. Czynią organizm bardziej odpornym na stres, gdyż podnoszą tolerancję na niekorzystne czynniki zewnętrzne. Adaptogeny przebadano szczegółowo pod kątem toksyczności, aby ich stosowanie nie szkodziło człowiekowi. Warto pamiętać, że wszystkie rośliny zawierają substancje, które mogą uczulać niektóre osoby. Reakcje alergiczne posiadają charakter indywidualny.
Zastosowanie adaptogenów w medycynie naturalnej
Medycyna naturalna od wieków korzysta z adaptogenów, ponieważ wspierają one organizm. Większość z nich występuje na terenie Syberii, Indii, Chin, Iranu i wysoko w Andach. Wspomniane rośliny wzrastają w niesprzyjających warunkach środowiska. Zmagają się z suszą, zasoleniem, mało żyzną glebą czy wiatrem. Trudne czynniki przyczyniły się do wykształcenia mechanizmów adaptacyjnych. Omawiane zioła nie przetrwałyby bez nich. Mieszkańcy Chin, Indii, Iranu i Andów od wieków zbierają adaptogeny, a następnie wykorzystują je w medycynie naturalnej. Sporo miejsca poświęca im m.in. ajurweda.
Jak adaptogeny wpływają na procesy fizjologiczne?
Mechanizm działania adaptogenów jest wciąż badany przez naukowców. Istnieją przesłanki, które wskazują na to, że wspomniane rośliny wpływają na oś podwzgórze-przysadka-nadnercza. W tych ostatnich produkowane są różne hormony, w tym także substancje odpowiedzialne za reakcje stresowe. Adaptogeny optymalizują stężenie kortyzolu, adrenaliny i noradrenaliny, przez co niwelują ich zgubny wpływ na organizm.
Dlaczego człowiek odczuwa stres?
Sytuacje stresowe powodują wzrost stężenia kortyzolu, adrenaliny i noradrenaliny. Wymienione hormony zmieniają funkcjonowanie ustroju, aby przystosować go do niekorzystnych czynników zewnętrznych. Pewne procesy przebiegają z większą intensywnością, a inne ulegają wyraźnemu spowolnieniu.
Stres sprawia, że w organizmie obserwuje się wzrost stężenia glukozy we krwi. Stanowi ona podstawowe paliwo energetyczne dla mięśni, które w obliczu zagrożenia muszą być silne, aby walczyć lub uciekać. Jednocześnie zachodzi wzrost wymiany gazowej, a serce pompuje krew z większą intensywnością. Organizm posiada ograniczone zasoby. Kiedy mocno skupia się na przetrwaniu, reakcje odpornościowe i procesy trawienne przebiegają mniej wydajnie.
Gdyby człowiek nie odczuwał stresu, gatunek Homo sapiens nie przetrwałby. Reakcja, której towarzyszy uwalnianie kortyzolu, adrenaliny i noradrenaliny, zapewnia mu wzrost sił, dzięki którym może stawić czoła przeciwnościom. Kiedyś łatwo padłby ofiarą drapieżnika, a dziś nie potrafiłby zapewnić sobie bytu.
Problemy zdrowotne, do których prowadzi przewlekły stres
Choć człowiek nieustannie zmaga się z niepokojem, to wspomniane czynniki nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla życia. Rodzą natomiast przewlekły stres, który prowadzi do wielu nieprawidłowości. Wśród nich wymienia się m.in.:
• spadek odporności;
• bezsenność;
• problemy trawienne;
• depresję;
• choroby autoimmunologiczne;
• zawał serca;
• miażdżycę;
• trądzik;
• wypadanie włosów.
Dlaczego warto stosować adaptogeny i jak wybrać odpowiednie dla siebie?
Adaptogeny przyjmowane regularnie wspierają wzrost tolerancji na stres. Choć działają nieswoiście, prowadzą do normalizacji procesów zachodzących w ustroju. Ich suplementacja wspomaga organizm m.in. w walce z chorobami autoimmunologicznymi, trądzikiem, nadmiernym wypadaniem włosów, nieregularnymi miesiączkami i PMS.
Wprawdzie wszystkie adaptogeny podnoszą nieswoistą odporność na stres i optymalizują procesy w ustroju, to poszczególne różnią się właściwościami. Np. shatavari i korzeń maca, czyli składniki wchodzące w skład Królowej od Mother`s Protect, wspierają gospodarkę hormonalną kobiet. Ich stosowanie zaleca się przy problemach z płodnością, nieregularnych miesiączkach, bolesnych menstruacjach, PMS oraz spadku libido. Ashwagandha natomiast przynosi wyciszenie i rekomenduje się ją w stanach wzmożonego napięcia nerwowego. Różeniec górski wspiera funkcje poznawcze oraz wydolność organizmu. Gotu kolę stosuje się przy stanach zapalnych skóry i silnym stresie oksydacyjnym.
art. sponsorowany
