Ciepłolecznictwo (termoterapia) – naturalny sposób na ból i regenerację
Ekologia.pl Zdrowie Zabiegi lecznicze Ciepłolecznictwo (termoterapia) ‒ właściwości, działanie i rodzaje

Ciepłolecznictwo (termoterapia) ‒ właściwości, działanie i rodzaje

Poza niewątpliwie przyjemnie brzmiącą nazwą – w końcu ciepłolecznictwo (termoterapia) kojarzą się jednoznacznie dobrze – ten rodzaj terapii może okazać się bardzo korzystnym uzupełnieniem leczenia. Ciepłolecznictwo, inaczej ciepłolecznictwo, może być stosowana w celu poprawy wielu problemów zdrowotnych, np. zmniejszenia lub usunięcia bólu mięśni, ale idealnie nadaje się także do… zwykłego relaksu. A to przecież jest bardzo ważna część zachowania zdrowia ciała i ducha.

Ciepłolecznictwo oznacza także np. masaż ciepłymi kamieniami. Źródło: shutterstock

Ciepłolecznictwo oznacza także np. masaż ciepłymi kamieniami. Źródło: shutterstock
Spis treści

Ciepłolecznictwo, czyli termoterapia – co to jest?

Ciepłolecznictwo polega na zastosowaniu ciepła lub zimna (wtedy mówimy o krioterapii) w celu celu złagodzenia objawów określonych stanów chorobowych. Zarówno termoterapię, jak i krioterapię, można traktować jako dodatek do leczenia różnego rodzaju urazów mięśniowo-szkieletowych czy też urazów tkanek miękkich. Stosowanie ciepła w terapii może znacząco zmniejszyć ból stawów, mięśni, a także tkanek miękkich i może mieć pozytywny wpływ na metabolizm tkanek, przepływ krwi, stany zapalne, obrzęki i rozciągliwość tkanki łącznej. Ciepłolecznictwo może się odbywać zarówno u rehabilitantów i w specjalnych placówkach, ale także w różnych formach można ją stosować w domu. Bywa niezastąpioną formą relaksu.

Właściwości ciepłolecznictwa

Celem ciepłolecznictwa, czyli ciepłolecznictwa, jest zmiana temperatury na określonym obszarze ciała. Takie zabiegi wykonuje się przede wszystkim, by ulżyć pacjentowi w przypadku ostrego lub przewlekłego bólu, zwłaszcza związanego z napięciem lub skurczem mięśni. Ciepłolecznictwo ma to do siebie, że rozszerza naczynia krwionośne, przez co zwiększa dopływ krwi do skóry. Ten proces sprawia, że mięśnie powierzchowne rozluźniają się, przestają być napięte, zmniejszają się sztywności w stawach i zmniejszają się też nieprzyjemne skurcze.

TERMOTERAPIA – NAJWAŻNIEJSZE WŁAŚCIWOŚCI
  • Rozluźnia mięśnie
  • Zmniejsza sztywność w stawach
  • Likwiduje skurcze
  • Przynosi ulgę
  • Zmniejsza ból i obrzęki mięśni
Tabela przedstawiające przykładowe i prawdopodobne właściwości prawidłowo stosowanej termoterapii. Źródło: opracowanie własne

Rodzaje ciepłolecznictwa

Ciepłolecznictwo można podzielić na dwa rodzaje – obejmuje ono ciepło wilgotne i ciepło suche.

Suche ciepło – to np. elektryczne poduszki grzewcze i niektóre sauny, np. sauna infrared, które wyciągają wilgoć z ciała.

Wilgotne ciepło – takie jak gorące kąpiele, parowane ręczniki lub wilgotne opakowania grzewcze, mogą pomóc w przenikaniu ciepła do mięśni.

Należy zawsze pamiętać, że oba rodzaje terapii powinny mieć na celu „ciepłą”, a nie “gorącą” temperaturę. Istnieje wiele różnych możliwości przeprowadzenia ciepłolecznictwa. Ogrzewanie tkanek powierzchniowych można osiągnąć między innymi za pomocą gorących okładów, kąpieli woskowych, ręczników, światła słonecznego, saun, okładów termicznych, łaźni parowych czy innych pomieszczeń. Ciepło w głębszych tkankach można również uzyskać poprzez specjalną elektroterapię, wykorzystującą np. ultradźwięki, fale uderzeniowe i promieniowanie podczerwone.

Bardzo ciekawą formą ciepłolecznictwa, czyli termoterapii, mogą być ćwiczenia w ciepłej wodzie, zwane zwykle również hydroterapią lub balneoterapią. To coraz popularniejsza i uznawana za skuteczną metoda leczenia. Jest ona polecana przede wszystkim pacjentom z uszkodzeniami narządów ruchu lub problemami neurologicznymi. Ciepła woda przynosi ulgę, pobudza receptory termiczne i tzw. mechanoreceptory. W ten sposób wpływa na mechanizmy segmentowe kręgosłupa. Ciepło może także w naturalny sposób poprawić przepływ krwi i rozluźnić zmęczone lub obolałe mięśnie.

Jeśli zabiegowi mają być poddane stawy stóp lub dłoni, ciekawym rozwiązaniem jest zabieg woskiem podgrzewanym. To bardzo szybko działający sposób. Małe kąpiele parafinowe można kupić do domu w drogerii, są też dostępne w wielu salonach kosmetycznych.

Podczas stosowania terapii cieplnej należy bardzo uważać, aby uniknąć oparzeń. Umieść izolację między źródłem ciepła a skórą i upewnij się, że monitorujesz czas stosowania (unikaj zasypiania podczas terapii ciepłem w kontakcie ze skórą).

Istnieje wiele rodzajów ciepłolecznictwa. Źródło: shutterstock

Jak działa ciepłolecznictwo?

Terapia cieplna działa w prosty sposób. Dzięki podwyższonej temperaturze poprawia się krążenie w ciele, przez podwyższoną temperaturę następuje również szybszy przepływ krwi do określonego obszaru. Co ważne, już nawet nieznaczne podwyższenie temperatury dotkniętego obszaru może złagodzić odczuwany dyskomfort, a także zwiększyć elastyczność mięśni. Terapia cieplna jest szczególnie korzystna, jeśli mięśnie są spięte i bolesne. Dłuższe sesje terapii ciepłem, takie jak np. po prostu ciepła kąpiel w domu, trwające od 30 minut do nawet dwóch godzin, mogą pomóc w zminimalizowaniu umiarkowanego do nawet silnego bólu. Warto wiedzieć, że terapia cieplna (ciepłolecznictwo) jest najbardziej korzystna, gdy jest stosowana przez dłuższy czas, w przeciwieństwie na przykład do terapii zimnem, która musi być ograniczona lub krótka.

Ciepłolecznictwo – wskazania

Ciepło pełni funkcję przeciwną do terapii zimnem, ale często instynktownie wiemy i czujemy, kiedy ono jest nam potrzebne i na jaki rodzaj urazów. Ciepło pomaga również usunąć nagromadzony kwas mlekowy z przeciążonych mięśni, co pozwala się im „rozluźnić”. Jest również idealnym rozwiązaniem, jeśli potrzebne jest leczenie ciągłe lub leczenie przewlekłego bólu i urazów starszych niż kilka dni, w przeciwieństwie do zimnych okładów, które stosowane są raczej jako „pierwsza pomoc” na urazy.

Kiedy jeszcze warto stosować ciepłolecznictwo?

  • Po treningu – aby ukoić obolałe mięśnie: po treningu można użyć np. plastra ciepła lub termofora, jeśli boli konkretny obszar. Ponadto warto wziąć także kąpiel w wannie z hydromasażem lub skorzystać z sauny, ponieważ są to sposoby pomocne w przypadku wszystkich bólów, które mogą wystąpić po uprawianiu sportu, ale też np. po całodziennym staniu na nogach. Wiele osób lubi stosować hydroterapię w przypadku bólu mięśni stóp!
  • Przy leczeniu skurczów mięśni: skurcz to inaczej seria nagłych, mimowolnych ruchów mięśnia lub mięśni. Skurcze są ostrzeżeniem dla ciała, że dane miejsce jest zbyt obciążone. Przy poważnych, długich skurczach, warto najpierw zastosować krioterapię, a następnie użyć terapii ciepłem, aby rozluźnić napięte mięśnie i przyspieszyć gojenie. Zalecane jest wilgotne ciepło (kąpiel lub np. ciepła szmatka).
  • Przy sztywności i bólach w dole pleców: osoby cierpiące na przewlekły ból krzyża i sztywności, mogą poczuć ulgę po zastosowaniu terapii cieplnej na plecy. Termoterapia rozgrzewa mięśnie i ścięgna dolnej części pleców i ułatwia ich bezpieczne rozciąganie, a ponadto ciepło sprawia, że mięśnie są bardziej elastyczne. W takim przypadku sprawdzą się miejscowe okłady termiczne, kąpiele i wanny z hydromasażem.
  • Przy rwie kulczowej: osoby, które cierpią na rwę kulszową, doskonale wiedzą, jak przeszywający to ból (przypomina porażenie prądem). Termoterapia może być uzupełnieniem terapii. Poleca się najpierw zacząć krioterapię (przez pierwsze 3 do 5 dni), nakładając zimne opatrunki na dolną część pleców. Później można nałożyć okłady termiczne. Pomocna może być też wanna z hydromasażem.
  • W trakcie leczenia objawów przewlekłego zapalenia stawów: oprócz terapii zimnej, można stosować miejscowe okłady termiczne, zabiegi w postaci ciepłego wosku parafinowego, kremów lub żeli z kapsaicyną lub rękawiczek do terapii termicznej. Może to pomóc złagodzić ból i sztywność stawów. Warto podkreślić, że termoterapia nie jest w tym przypadku lekarstwem na tę chorobę, ale raczej sposobem na łagodzenie dyskomfortu, który jest z nią związany.

Terapia ciepłem ma wiele zalet i jest odpowiednia niemal dla wszystkich. Źródło: shutterstock

Ciepłolecznictwo – przeciwwskazania

Oczywiście żadna terapia nie pozostaje bez wad. Należy pamiętać, że w niektórych przypadkach nie należy używać ciepła w terapii. Dzieje się tak przykładowo wtedy, gdy chora część ciała jest szczególnie opuchnięta lub posiniaczona. Pacjenci koniecznie powinni skonsultować się z lekarzem, jeśli mają choroby serca lub nadciśnienie. Nakładanie ciepła nie jest również wskazane przy zapaleniu skóry, zakrzepicy żył głębokich, cukrzycy, chorobie naczyń obwodowych, otwartych ranach, a także przy poważnych uszkodzeniach funkcji poznawczych. Ponadto osoby w ciąży powinny skonsultować się z lekarzem przed skorzystaniem z ciepłej sauny lub wanny z hydromasażem.

Należy zapamiętać, by nigdy nie przykładać bardzo gorących szmatek, termoforów lub poduszek grzewczych bezpośrednio na skórę. Źródła ciepła muszą i powinny być ciepłe lub nawet bardzo ciepłe, ale nigdy na tyle gorące, aby nie mogły spowodować poparzenia lub powstanie nieprzyjemnych pęcherzy.

Podczas niektórych zabiegów termoterapii należy zachować także nawodnienie organizmu – zwłaszcza podczas kąpieli w ciepłej wannie, seansów w saunie lub w łaźni parowej. Chociaż istnieją przeciwwskazania do stosowania ciepłolecznictwa, tak naprawdę istnieje dużo więcej jego plusów. Jest to terapia łatwo dostępna, oferuje także wiele różnych możliwości i z powodzeniem można ją stosować przez dłuższy czas, obserwując u siebie pozytywne efekty.

 

Bibliografia
  1. https://www.physio-pedia.com/Thermotherapy; 2021-04-02;
  2. https://www.physioactive.sg/our-services/treatments/thermotherapy-cryotherapy/; 2021-04-02;
  3. https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/heat-therapy; 2021-04-02;
  4. https://www.spine-health.com/treatment/heat-therapy-cold-therapy/how-apply-heat-therapy; 2021-04-02;
  5. https://www.healthline.com/health/chronic-pain/treating-pain-with-heat-and-cold; 2021-04-02;
  6. https://www.coastalorthoteam.com/blog/5-occasions-to-use-heat-therapy; 2021-04-02;
  7. https://www.painscale.com/article/6-techniques-for-heat-therapy; 2021-04-02;
  8. https://www.spadreams.com/healing-holidays/healing-therapies/thermotherapy/; 2021-04-02;
4.8/5 - (20 votes)
Post Banner Post Banner
Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments