Począwszy od okresu dojrzewania, a skończywszy na menopauzie, kobiety podlegają huśtawce hormonów, która wpływa na nastrój, figurę, urodę, a przede wszystkim zdrowie. Odpowiednio dobrane zioła mogą w łagodny i bezpieczny sposób przywrócić równowagę wewnętrzną, a przy okazji poprawić stan cery oraz samopoczucie. Sprawdź które zioła i jak stosować, aby przyniosły maksimum pożytku!

- Co na zaburzenia hormonalne?
- Zioła na układ trawienia i odchudzanie
- Zioła na infekcje urologiczne
- Zioła przeciwdziałające depresji
- Zioła dla urody
Co na zaburzenia hormonalne?
Wysoko w ranking typowych ziół „kobiecych” znajduje się niepokalanek pospolity (Vitex angus-castus), który bardzo efektywnie pomaga regulować cykl menstruacyjny i związane z nim symptomy. Polecany zwłaszcza w przypadku dokuczliwego zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS), okazuje się być również dobrym „kontrolerem” owulacji i panaceum na nieregularność krwawień. W okresie rozrodczym zwiększa prawdopodobieństwo zajścia w ciążę, zaś w okresie menopauzy redukuje uderzenia gorąca, zmęczenie, rozdrażnienie czy bóle stawów. Najczęściej stosuje się go w formie tabletek zawierających wysuszone ziele.
Z zaburzeniami miesiączkowymi dobrze radzi sobie również dzięgiel chiński (Angelica sinensis). Surowcem zielarskim jest tu korzeń, najczęściej sprzedawany w formie gotowych kapsułek. Suplementacja wskazana jest zwłaszcza przy bolesnych i nieregularnych miesiączkach. Skurcze menstruacyjne oraz objawy PMS łagodzi również pluskwica groniasta (Cimicifuga racemosa), która dodatkowo wydaje się ograniczać ryzyko zachorowania na nowotwór sutka. Przede wszystkim jest to jednak zioło polecane dla kobiet dojrzałych przechodzących menopauzę. Pluskwica ma redukować uderzenia gorąca, nadmierną potliwość, bezsenność, podrażnienie, a nawet dyskomfort wynikający z suchości pochwy.
Wartym uwagi, acz mało znanym ziołem przyjaznym płci pięknej jest przywrotnik pospolity (Alchemilla vulgaris), powszechnie występujący na terenie całej Polski. Ma on silne działanie rozkurczowe, dzięki czemu łagodzi dolegliwości menstruacyjne i jelitowe zarazem, a ponadto ogranicza obfitość miesiączek. Co ciekawe, przywrotnik ma również wzmacniać mięśnie i więzadła, co zapobiega poronieniom i wspomaga kontrolę nad pęcherzem moczowym. Zioło jest bezpieczne i polecane dla kobiet ciężarnych. W formie zewnętrznej może natomiast łagodzić stany zapalne skóry, w tym również trądzik!
Wreszcie, typowo żeńskie dolegliwości skutecznie łagodzi również piwonia chińska (Paeonia lactiflora), szeroko stosowana w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej. Oprócz zaburzeń menstruacyjnych ma ona łagodzić objawy endometriozy oraz zespołu policystycznych jajników. Dodatkowo polecana jest jako tonik zapobiegający starzeniu oraz działający przeciwbólowo i przeciwobrzękowo.

Zioła na układ trawienia i odchudzanie
Kobiety cierpiące z powodu nadwagi mogą wypróbować niezwykle wszechstronne ziele, jakim jest kozieradka (Trigonella foenum-graecum). Z badań naukowych wynika, że skutecznie redukuje ona apetyt, co pozwala już w przeciągu 14 dni stracić sporą część tkanki tłuszczowej. Przy okazji kozieradka obniża poziom złego cholesterolu i trójglicerydów. Na tym jednak nie koniec dobrych wiadomości. Intensywnie pachnące ziele łagodzi zaburzenia gastryczne, redukuje zgagę i poprawia ogólny metabolizm. Stosowane w okresie laktacji pomaga natomiast zwiększyć produkcję mleka, co sprzyja szybszemu przybieraniu na wadze przez niemowlę.
Kora wiązu czerwonego (Ulmus rubra) ma z kolei ochraniać śluzówkę wyściełającą układ pokarmowy i redukować obecne tam stany zapalne. Napar przyniesie ulgę w stanach nieżytu żołądka i jelit, łagodząc zarówno zaparcia, jak i biegunki. Dodatkowo, może być stosowany zewnętrznie na podrażnioną, zapaloną skórę, jak również jako prewencja przeciwko starzeniu się. Wreszcie, przy okazji niestrawności warto wspomnieć o tanim i pospolitym mniszku lekarskim (Taraxacum officinale), który redukuje wewnętrzne stany zapalne, pomaga schudnąć, zwalcza zaparcia, a przy okazji obniża poziom cukru i cholesterolu we krwi. Herbatka z mniszka ma również wpływ przeciwstarzeniowy i przeciwnowotworowy!
Zioła na infekcje urologiczne
Częstą damską przypadłością są również zapalenia dróg moczowych i pęcherza, nasilające się zwłaszcza w okresie częstego współżycia seksualnego, przyjmowania antykoncepcji hormonalnej oraz ciąży. Terapia antybiotykami na szczęście nie zawsze jest wymagana – pomóc mogą właśnie napary ziołowe.
Mącznica lekarska (Arctostaphylos uva-ursi) w wielu krajach jest już oficjalnie zatwierdzonym lekiem na zakażenia układu moczowego. Jej liście wykazują silne działanie moczopędne i bakteriobójcze, a ponadto wspomagają w leczeniu kamicy nerkowej. Mącznicę przyjmuje się w postaci herbatki lub kapsułek ze sproszkowanym ziele. Co ważne, nie powinno się jej przyjmować dłużej niż 5 dni z rzędu!
Łagodniejsze działanie ma napar z naci pietruszki (Petroselinum crispum), który sporządzić można na bazie ogrodowego warzywniaka. Polecany w terapii infekcji cewki moczowej i pęcherza moczowego, skutecznie zwalcza pałeczkę okrężnicy (E. coli), odpowiedzialną za większość zakażeń dróg moczowych, ale i pochwy. Dodatkowo pomaga również zwalczać kamienie nerkowe i choroby nerek. Jako ziele moczopędne nać pietruszki jest także skuteczna w redukowaniu obrzęków, zaś jedzona na surowo wspomaga zdrowy wygląd skóry dzięki wysokiej zawartości witaminy C oraz luteiny.
Ulgę w zakażeniach układu moczowego przynieść może również ziele jałowca (Juniperus communis) o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybicznym. Nie tylko zwalcza ono typowe infekcje kobiece, ale również wspomaga w przypadku kamicy nerkowej, a dodatkowo redukuje wzdęcia i zgagę.

Zioła przeciwdziałające depresji
Kobiety podlegają nawet dwukrotnie wyższemu ryzyku depresji niż mężczyźni. Różeniec górski (Rhodiola rosea) to ziele, którego korzenie zawierają adaptogeny pomagające organizmowi radzić sobie ze stresem. Zdaniem naukowców reguluje ono również poziom neuroprzekaźników w mózgu, a choć działa nieco słabiej niż tradycyjne leki przeciwdepresyjne, jest skuteczne, a przy tym pozbawione skutków ubocznych. Dodatkowo różeniec łagodzi objawy zmęczenia i wspomaga pamięć, często nadwyrężoną w wyniku zmian hormonalnych.
Kolejnym przeciwdepresyjnym hitem ziołowym jest dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum). Bardzo skuteczny w leczeniu łagodnej i umiarkowanej depresji jest szczególnie zalecany kobietom w okresie menopauzy, gdyż posiada też zdolność redukowania uderzeń gorąca i huśtawki nastrojów. Niemniej imponujące działanie wykazuje szafran (Crocus sativus), znany głównie jako żółta przyprawa kuchenna. W świetle badań naukowych unikalne pigmenty – krocyna i krocetyna – łagodzą nasilenie depresji, redukują apetyt wspomagając odchudzanie, a także przynoszą ulgę w przykrych symptomach PMS.
Zioła dla urody
Dzięki zasobom Matki Natury można również zaoszczędzić na drogich kremach i zabiegach. Napar z rumianku (Matricaria chamomilla) jest szczególnie bogaty w polifenole, a stosowany zewnętrznie na skórę skutecznie redukuje oznaki starzenia, łagodzi zaczerwienienia i koi nadwrażliwość.
Do legendy urósł już także skrzyp polny (Equisetum arvense), który nie tylko pomaga przy zapaleniach dróg moczowych i obfitych miesiączkach, ale skutecznie poprawia kondycję skóry, włosów i paznokci. Stosowany w formie płukanki redukuje przetłuszczanie włosów, chroni je przed niekorzystnymi warunkami zewnętrznymi i ułatwia rozczesywanie.
Na zakończenie warto również wspomnieć o koniczynie czerwonej (Trifolium pratense), którą poleca się głównie w celu łagodzenia objawów menopauzy. Bogate w izoflawony zioło łagodzi jednak również stany zapalne, poprawia krążenie i pomaga utrzymać jędrność naskórka stymulując produkcję kolagenu. Stosowana jest zarówno w formie suplementów, jak i naturalnych kosmetyków.
Bibliografia
1. “Health Issues Specific to Women’s Health” Regis College, https://online.regiscollege.edu/online-masters-degrees/online-master-science-nursing/womens-health-nurse-practitioner/resources/health-issues-specific-womens-health, 4/04/2023
2. “10 Healing Herbs For Women” Elaine Clark, https://www.ladyflow.com/blogs/news/10-healing-herbs-for-women, 4/04/2023
3. “5 Impressive Herbs That Help Balance Your Hormones” Cecylia Snyder, https://www.healthline.com/nutrition/herbs-that-balance-hormones, 4/04/2023
4. “Herbs that will give you youthful looking skin” TNN, https://timesofindia.indiatimes.com/life-style/beauty/herbs-that-will-give-you-youthful-looking-skin/articleshow/80790917.cms, 4/04/2023
5. “13 Herbs That Can Help You Lose Weight” Rachel Ajmera, https://www.healthline.com/nutrition/weight-loss-herbs, 4/04/2023
6. “Fenugreek: An Herb with Impressive Health Benefits” Rudy Mawer, https://www.healthline.com/nutrition/fenugreek, 4/04/2023