Znak ekologiczny – Chroniona Nazwa Pochodzenia ChNP (Protected Designation of Origin) charakteryzuje produkt rolny lub artykuł spożywczy, do opisania którego wykorzystuje się nazwę regionu, konkretnego miejsca lub w wyjątkowych przypadkach kraju.
Symbol ekologiczny ChNP istnieje od 1992 roku i jest wzorowany na systemach oznaczeń, które stosowane są we Francji i Włoszech.
Obecnie podstawą prawną funkcjonowania systemu Chronionych Nazw Pochodzenia jest rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych (Dz. U. L 343 z 14.12.2012, str. 1).
Etykieta ekologiczna Chronionej Nazwy na opakowaniu świadczy o wyjątkowości produktu. Otrzymać go mogą produkty, które spełniają określone wymagania:
- nazwa produktu powinna wykorzystywać nazwę regionu, konkretnego miejsca lub też w wyjątkowych przypadkach kraju, gdzie dany wyrób jest produkowany (np. „Wiśnia nadwiślanka”);
- pozyskiwanie produktu, jego przetwarzanie lub przygotowywanie ma miejsce na określonym obszarze geograficznym – wymagane jest, by każdy z etapów całego procesu produkcyjnego (zarówno produkcja surowców, jak i wszystkie etapy produkcji) odbywał się na obszarze, do którego nawiązuje nazwa;
- Jakość i główne cechy produktu zależą od otoczenia geograficznego (np. ukształtowanie terenu), czynników naturalnych (uprawy, rodzaj gleb, klimat) oraz ludzkich (lokalne know-how).
- produkt jest wysokiej jakości, ma ugruntowaną reputację i cieszy się uznaniem.
Kto może ubiegać się o oznaczenie ekologiczne ChNP? Wytwórcy produktów rolnych przeznaczonych do spożycia przez ludzi (płody ziemi, produkty pochodzące z hodowli, rybołówstwa oraz produkty pierwszego przetworzenia, będące w związku z tymi produktami) lub środków spożywczych (m. in. piwo, chleb, ciasto, ciastka, wyroby cukiernicze, inne wyroby piekarnicze, makarony, korek i bawełna).
Znak ten nadaje Komisja Europejska. By uzyskać etykietę Chroniona Nazwa Pochodzenia trzeba przejść przez dwuetapową procedurę, która zaczyna się na etapie krajowym, a kończy w Komisji Europejskiej. Pierwszym zadaniem jest złożenie wniosku. Wniosek składamy do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wniosek powinien zawierać dane grupy (nazw, adres), specyfikację produktu czy dokumenty potwierdzające jego wyjątkowy i tradycyjny charakter.
Opłata za dokonanie oceny wniosku o rejestrację produktu jako Chroniona Nazwa Pochodzenia, wynosi 300 zł.
Następnie Minister Rolnictwa wydaje w tej sprawie decyzję i przekazuje wniosek Komisji Europejskiej. Komisja ma 12-mcy na rozpatrzenie wniosku.
Uzyskanie znaku Chroniona Nazwa Pochodzenia jest trudne, dlatego ubiegać się o niego mogą produkty, które charakteryzują się wysoką jakością i tradycją związaną z danym regionem. Co można zyskać dzięki oznaczeniu CHnP? Dzięki logo Chronionej Nazwy Pochodzenia nazwa produktu jest unikatowa i inni producenci nie mogą nazywać swoich produktów w ten sposób. Otrzymanie znaku Chroniona Nazwa Pochodzenia umożliwia także uzyskanie środków finansowych z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Produkty, które uzyskały ChNP to m. in. bryndza podhalańska, oscypek, karp zatorski, podkarpacki miód spadziowy, wiśnia nadwiślańska.
Lista produktów, które otrzymały znak Chronionej Nazwy Pochodzenia:
https://www.minrol.gov.pl/Jakosc-zywnosci/Produkty-regionalne-i-tradycyjne/Produkty-zarejestrowane-jako-Chronione-Nazwy-Pochodzenia-Chronione-Oznaczenia-Geograficzne-oraz-Gwarantowane-Tradycyjne-Specjalnosci
Wszelkie informacje dotyczące znaku Chroniona Nazwa Pochodzenia (rozporządzenia i wzór wniosków) znajdziemy na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi:
https://www.minrol.gov.pl/Jakosc-zywnosci/Produkty-regionalne-i-tradycyjne/Formularze-wnioskow
