Jelec pospolity (Leuciscus leuciscus)

Występowanie

Występuje w niemal całej Europie. Nie spotyka jej się w rzekach zachodniej Francji, Hiszpanii, Portugalii, Włoch, Bałkanów i na północy Skandynawii. Wschodnią granicą zasięgu jelca jest Ural.

Budowa zewnętrzna

Głowa dwubocznie spłaszczona. Oczy osadzone blisko siebie. Tęczówka żółtawa lub pomarańczowo żółtawa, z ciemniejszym pigmentem nad źrenicą. Otwór gębowy dolny lub półdolny, mały w kształcie półksiężyca. Zęby dwuszeregowe, haczykowate, stożkowate. Ciało wydłużone, z lekkim spłaszczeniem. Ubarwienie grzbietu stalowoszare z metalicznym połyskiem, boki ciała srebrzyste, podbrzusze jasnoszare, brzuch biały lub nieco szarawy. Łuski drobne, cykloidalne. Płetwa grzbietowa oraz ogonowa ciemnoszare. Pozostałe płetwy w żółtej tonacji. Płetwa grzbietowa równo ścięta bądź nieznacznie wygięta. Płetwa odbytowa z wklęsłą krawędzią. Płetwa ogonowa mocno wcięta. Dymorfizm jest nieznaczny. Płetwy piersiowe i brzuszne są u samców dłuższe. W okresie rozrodu u samców pojawia się wysypka perłowa (na ciele i płetwach parzystych).

Biologia

Zwierzę towarzyskie. Zamieszkuje czyste rzeki o kamienistym, żwirowym lub piaszczystym dnie. Unika zarośniętych odcinków. Czasem toleruje zanieczyszczenia. Do tarła przystępuje w zależności od rozmieszczenia, od lutego do czerwca, przy temperaturze wody 10-12 stopni Celsjusza. Rozród odbywa się w miejscu o żwirowym lub kamienistym podłożu, jaja mogą być złożone także na roślinność. Samica składa od 3 tys. do 30 tys. ziaren ikry. Ikra składana jest w jednej porcji. Ich średnica wynosi około 2 mm. Wylęg następuje po 29-31 dniach. Larwa po wykluciu mierzy około 8,6 mm. Dojrzałość płciową ryba ta osiąga między trzecim a czwartym rokiem życia. Dożywa do ponad 10 lat. Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN). Żywi się bezkręgowcami (owadami, ich larwami, mięczakami, skorupiakami), ikrą innych ryb, a także roślinnością.