Kleszcz pospolity (Ixodes ricinus)
Występowanie
Kleszcz pospolity występuje niemal w całej Europę. Nie jest spotykany jedynie na północnych krańcach kontynentu. Zasięg występowania kleszcza pospolitego – na wschód sięga Uralu, na południowy-wschód Turcji. Zamieszkuje również północne krańce Afryki.
Budowa
Kleszcz pospolity nie posiada czułków. Brak oczu złożonych. Aparat gębowy kłująco-ssący. Głowotułów i odwłok są ze sobą połączone. Ciało składa się z gnatosomy (części gębowej) i idiosomy. Barwa ciała czerwonawo brązowa. Ciało jest owalne, spłaszczone grzbietobrzusznie. Oskórek cienki i rozciągliwy. Samica po pożywieniu się staje się mocno wypukła. Występuje 6 par odnóży. Na gnatosomie znajdują się pierwsza (szczękoczułki, wykształcone w nożycowate szczypce) i druga para odnóży (nogogłaszczki). Na idiosomie osadzone są odnóża lokomocyjne. U larw występują trzy pary odnóży.
Biologia
Kleszcza pospolitego najłatwiej spotkać w siedliskach wilgotnych: liściastych zaroślach oraz lasach liściastych i mieszanych oraz na pastwiskach i łąkach z bujną roślinnością. Unika suchych siedlisk – rzadziej jest spotykany np. w borach sosnowych. Ma dwa szczyty liczebności przepadające na kwiecień–maj oraz sierpień–wrzesień. Jest pasożytem zewnętrznym kręgowców. Żywi się krwią swojego żywiciela. Dorosłe pasożytują na zwierzętach (m.in. na zającach, jeżach, psach, kopytnych oraz na człowieku). Larwy żyją przeważnie na małych ptakach i ssakach. Ssąca samica może zwiększyć swoją masę 200 razy. Jest organizmem rozdzielnopłciowym. Zapłodnienie jest wewnętrzne. W cyklu życiowym występują: jajo, larwa, stadium nimfalne oraz postać dorosła. Samica składa do kilku tysięcy jaj. Larwa po wylęgu poszukuj żywiciela, a po najedzeniu odpada na podłoże i przekształca się w nimfę. Pełen cykl trwa kilka lat.
By WWalas (Own work) [GFDL or CC BY-SA 4.0-3.0-2.5-2.0-1.0], via Wikimedia Commons
James Lindsey at Ecology of Commanster [CC BY-SA 2.5 or CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons
By Felix Fellhauer. (Own work (Original text: Eigene Aufnahme).) [CC BY-SA 3.0 de], via Wikimedia Commons
