Podkowiec duży (Rhinolophus ferrumequinum)

Wygląd

Podkowiec duży ma dookoła nozdrzy płat skórny w kształcie podkowy. Uszy są spiczaste i szerokie, bez koziołka. Wierzch ciała jest brązowy lub szarobrązowy, z żółtawym lub czerwonawym nalotem. Spód ciała białoszary lub żółtobiały. Zwisa głową w dół, prawie całkowicie lub częściowo otulony skrzydłami. Młode osobniki są szarawe.

Występowanie

Podkowiec duży najliczniej zamieszkuje otoczenie basenu Morza Śródziemnego. Na północ jego zasięg sięga południa Wysp Brytyjskich, północnej Francji, Czech i Słowacji. Ponadto występuje na Bliskim i Dalekim Wschodzie, przez Himalaje w centralnej Azji, po Chiny i Japonię. Do naszego kraju zalatuje rzadko. Pojedyncze stwierdzenia tego nietoperza pochodzą z południowej Polski.

Tryb życia

Podkowiec duży zasiedla głównie mozaikę obszarów otwartych z zaroślami i terenami porośniętymi lasem. Spotykany częściej na ciepłych wyżynach i w górach. Chętnie przebywa w pobliżu pastwisk bydła. Zwierzę o aktywności nocnej. Prowadzi głównie osiadły tryb życia. Tworzy duże kolonie, wraz z innymi gatunkami. Kolonie rozrodcze liczą od 20 do 1000 osobników w zależności od rozmieszczenia geograficznego. Kolonie rozrodcze znajdują w jaskiniach, sztolniach, rzadziej w budynkach. Hibernuje w jaskiniach i kamieniołomach (od października do kwietnia). Zimuje w grupach (30-500) lub pojedynczo, w jaskiniach bądź kamieniołomach. Może hibernować wraz z innymi gatunkami. Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN). Wpisany jest do Konwencji Berneńskiej i Konwencji Bońskiej. W Polsce jest rzadki, objęty ochroną ścisłą. Zagrożenie dla niego stanowią utrata siedlisk oraz stosowanie pestycydów i środków konserwujących drewno w leśnictwie i rolnictwie.

Odżywianie

Podkowiec duży odżywia się w głównej mierze owadami (muchówkami, chrząszczami, ćmami), na które poluje nisko nad ziemią lub wśród roślinności. Potrafi także polować z zasadzki. Swoje ofiary lokalizuje za pomocą echolokacji, wydając dźwięki przez nozdrza.

Rozmnażanie i rozwój

Gody podkowca dużego odbywają się na jesień i zimą. W lecie tworzą kolonie rozrodcze. Młode przychodzą na świat między czerwcem a lipcem. Ciąża trwa ok. 90 dni. Samica rodzi jedno młode. Młode rodzą się ślepe, po tygodniu otwierają oczy. Ich waga po urodzeniu wynosi 5-6 g. Po 3-4 tygodniach zyskują zdolność lotu. Po 7-8 tygodniach stają się samodzielne. Dojrzałość płciową osiąga między drugim a czwartym rokiem życia. Żyje maksymalnie do 30 lat.