Rzekotka wschodnia (Hyla orientalis)

Niewielki płaz o zielono-brązowym, zmiennym ubarwieniu. Rzekotka wschodnia została opisana jako osobny gatunek dopiero w 2012 roku, wcześniej była uważana za podgatunek rzekotki wschodniej. Są to gatunki kryptyczne, czyli bliźniaczo do siebie podobne pod względem morfologicznym. Bardzo trudno rozróżnić je na podstawie cech wyglądu zewnętrznego lub wydawanych odgłosów, dlatego jedyną pewną metodą oznaczania rzekotki wschodniej i drzewnej są testy z wykorzystaniem odpowiednich markerów genetycznych. Nie jest objęta prawną obroną gatunkową, w przeciwieństwie do rzekotki drzewnej, co wzbudza kontrowersje wśród ekologów, ponieważ oba gatunki wydają się jednakowo zagrożone wyginięciem.

Występowanie

Rzekotka wschodnia, jak sama nazwa wskazuje, zamieszkuje Europę Wschodnią, od Polski aż krańce kontynentu graniczące z Azją. W naszym kraju granicę występowania rzekotki wschodniej stanowi Wisła, która rozdziela siedlisko tego gatunku od rzekotki drzewnej. Rzekotki potrafią jednak przekraczać tę granicę, a oba gatunki mogą się ze sobą krzyżować, więc w okolicach Wisły można spotkać mieszańce. Rzekotka wschodnia ma duże siedliska na Mazurach, Podlasiu, wschodnim Mazowszu i Lubelszczyźnie.

Biotop

Rzekotka wschodnia preferuje tereny nizinne z dużą ilością roślinności, ponieważ większość życia spędza na roślinach. Zajmuje różnorodne środowiska roślinne, zarówno lasy, tereny krzewiaste, jak i porośnięte niższą roślinnością. Rozmnaża się w różnorodnych zbiornikach wód stojących, w tym sztucznych.

Wygląd

Długość całego ciała rzekotki wschodniej wynosi około 4-6 centymetrów, tym samym stanowi jeden z najmniejszych gatunków płazów w naszym kraju. Rzekotki wschodnie są trochę mniejsze od rzekotek drzewnych, ale mają identyczne ubarwienie, które potrafi się zmieniać w zależności od otoczenia i innych czynników (jest to tak zwane ubarwienie kryptyczne, czyli maskujące w naturze). Zazwyczaj rzekotka wschodnia ma intensywnie zielony wierzch ciała, z jaśniejszym, beżowo-żółtym brzuchem. Potrafi jednak zmienić kolor na żółte, brązowe, czarne lub nawet niebieskie. Takie zmiany zachodzą pod wpływem otoczenia, temperatury, wilgotności, światła i stresu. Każdorazowo zmiana ubarwienia trwa kilkanaście minut, więc jest dość powolna. Zmiany nie obejmują jasnego brzucha. Kolejnymi cechami charakterystycznymi tego płaza są duże, wyłupiaste, złoto-brązowe oczy i ciemna pręga biegnąca po bokach ciała. Kończyny tylne są długie, a opuszki palców zwieńczone zaokrąglonymi wypustkami (przylgami), które ułatwiają wspinanie się po pionowych powierzchniach. Występuje dymorfizm płciowy między samcami a samicami. Podgardle samca jest ciemniejsze niż u samicy. Samce wyróżnia także obecność worka rezonansowego na podgardlu, który umożliwia wydawania głośnego rechotu godowego. Rzekotka wschodnia jest płazem bezogonowym.

Odżywianie

Rzekotki wschodnie są płazami drapieżnymi. Odżywiają się głównie drobnymi bezkręgowcami, takimi jak owady i pająki. Wyjątkowo upodobały sobie chrząszcze. Rzekotki mogą również zjadać jaja innych płazów, jeśli nie znajdą lepszego pożywienia. Maskujące ubarwienie ułatwia im polowanie – siadają nieruchomo na gałęzi lub w zaroślach i czekają na pojawienie się ofiary. Gdy tylko owad pojawi się w pobliżu, łapią go swoim długim, lepkim językiem. Zauważono duże zróżnicowanie diety w zależności od miesiąca, co wynika ze zmiennej dostępności pokarmu między poszczególnymi porami roku. Rzekotki wschodnie nie pobierają w ogóle pokarmu w miesiącach zimowych, kiedy to trwają w zimowym letargu zagrzebane w ziemi.

Rozmnażanie

Rozród rzekotki wschodniej odbywa się zawsze w pobliżu zbiornika wodnego, zazwyczaj w tym samym co roku. Sezon godowy rozpoczyna się zazwyczaj w maju. W ramach godów samce przebywają w wodzie i rechoczą głośno co wieczór, by zwrócić na siebie uwagę samic. Samice wybierają samców do rozrodu na podstawie głośności rechotu i kolorze worka rezonansowego (preferują ciemniejsze). Po wyborze partnera samiec przytrzymuje samicę w pozycji ampleksus za pomocą przedramion. Samica składa jaja, a samiec zapładnia je podczas ampleksusu. Skrzek ma formę żółtawych jaj w galaretowatej osłonce, które są składane w formie kłębów w wodzie. Z jaj wylęgają się larwy zwane kijankami. Żywią się roślinami wodnymi i glonami. Przeobrażają się po upływie 90 dni, jednak mogą też zimować i podlegać metamorfozie dopiero w następnym sezonie. Metamorfoza przypada zwykle na koniec lipca i sierpień. Rzekotka wschodnia osiąga dojrzałość płciową w wieku dwóch lat. Według dostępnych danych zwierzęta te mogą dożyć około sześciu lat na wolności.