Sandacz pospolity (Sander lucioperca)
![Sandacz pospolity. By Piet Spaans (Own work) [CC BY-SA 2.5], via Wikimedia Commons](https://www.ekologia.pl/wp-content/uploads/2023/03/sandacze_max.jpg)
Występowanie
Sandacz pospolity zamieszkuje żyzne jeziora i duże mętne rzeki o spokojnym nurcie. Ponadto spotykany jest w wodach słonawych przybrzeżnych jezior i ujść rzek. Występuje na terenie niemal całej Europy. Na południu kontynentu jego zasięg jest nieciągły i w wielu miejscach ryba ta nie jest spotykana. Na Wyspach Brytyjskich sandacz pospolity spotykany jest jedynie w rzekach na południowym zachodzie. Na półwyspie Skandynawskim występuje w rzekach mających ujście do Bałtyku. Ponadto zamieszkuje nizinne rzeki zachodniej Azji i Bliski Wschód
Budowa zewnętrzna
Sandacz pospolity ma oczy w miarę duże, szkliste. Pysk spiczasty, długi. Końcowo położony otwór gębowy, sięgający za oko. Pysk silnie uzębiony, na kościach zębowych i przedszczękowych duże “kły”. Dwie płetwy grzbietowe. Przednia część płetwy grzbietowej jest ciernista (typowa cecha okoniowatych). Pierwsza ma od 13 do 18 kolców, natomiast druga 1 lub 2, oraz 21-22 miękkich promieni. Płetwy brzuszne szeroko rozstawione. Na płetwach grzbietowych oraz na ogonowej ciemne plamkowanie. Ciało dosyć smukłe, wydłużone, niezbyt spłaszczone bocznie. Grzbiet szarobrązowy, brzuch biały, boki ciała srebrzyste z ciemniejszymi smugami (od 8 do 12). Brak dymorfizmu płciowego. Osiąga średnio 40-70 cm długości i do 8 kg. Długość ciała jaką maksymalnie może osiągnąć wynosi 130 cm, a masa ciała dochodzi do 20 kg.
Biologia
Sandacz pospolity przystępuje do tarła raz w roku (od kwietnia do czerwca). Samiec wykopuje gniazdo (w piaszczystym bądź kamienistym podłożu, jak również na podwodnej roślinności), do którego samica składa ikrę (od 13 tys. do 250 tys. ziaren). Młode tworzą niewielkie stada, a gdy osiągną dojrzałość prowadzą samotny życia. Dojrzałość płciową osiąga od drugiego do piątego roku życia. Dożywa 17 lat. Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN).
Odżywianie
Sandacz pospolity to ryba drapieżna, poluje na inne ryby na otwartej toni (ryba pelagiczna). Pożywia się okoniami, płociami, jazgarzami. Młode początkowo żywią się planktonem.