Zając bielak (Lepus timidus)

Wygląd

Zając bielak, to średniej wielkości zajęczak. Ciało ma pokryte futrem. Uszy są spiczaste. Tylne kończyny są dłuższe od przednich. Ogon jest krótki, pokryty puszystym futrem. Występuje u niego dymorfizm sezonowy. Barwa futra w zimie niemal całkowicie biała (poza czarnymi pędzelkami na uszach), w lecie szarobrązowa. Uszy posiadają czarne zakończenia. Podobnym gatunkiem jest nieco większy zając szarak (Lepus europaeus) różniący się dłuższymi uszami i niejednolicie białym ogonem. Dymorfizm płciowy nie jest widoczny. Samice są nieco cięższe od samców.

Występowanie

Zając bielak zamieszkuje tajgę i tundrę w Eurazji. W Azji południowa granica zasięgu tego gatunku sięga północnych Chin, Mongolii i KazachstanuEuropie północnej Ukrainy, północno-wschodnich krańców Polski i południowej Skandynawii. Izolowane, reliktowe populacje zająca bielaka występują w Irlandii i w Alpach. Zając ten był introdukowany do Szkocji.

Tryb życia

Zając bielak zamieszkuje leśną tajgę i bezleśną tundrę. Na większości obszaru preferuje obszary porośnięte lasem lub gęstymi krzewami. W Irlandii kojarzony jest głównie z otwartymi przestrzeniami wrzosowisk. W miejscach występowania zająca szaraka ustępuje w kierunku bardziej surowego klimatu: dalej na północ, lub na wyżej położone obszary n.p.m. Prowadzi nocny tryb życia, dzień spędza w ukryciu. Buduje gniazda na powierzchni bądź w szczelinach skał, rzadko kopie nory. Porusza się skokami. Żyje pojedynczo lub w grupach (do 70 osobników). Nie zapada w sen zimowy. Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN). W naszym kraju jest gatunkiem objętym ochroną ścisłą. Naturalnymi wrogami bielaka są m.in. puchacz śnieżny (Bubo scandiacus), lis rudy (Vulpes vulpes) oraz ryś euroazjatycki (Lynx lynx).

Odżywianie

Zając bielak jest roślinożercą. W jego diecie można znaleźć trawę, liście, korzenie, korę, porosty oraz jagody.

Rozmnażanie i rozwój

Zając bielak do rozrodu przystępuje w zależności od rozmieszczenia między lutym–marcem oraz wrześniem–październikiem. W ciągu roku może mieć 2- 3 mioty. Ciąża trwa 47-55 dni. Samica rodzi od 2 do 5 młodych. Młode rodzą się owłosione z otwartymi oczami. Samica karmi młode mlekiem do 3 tygodni. Po ponad tygodniu młode już samodzielne żerują. Dojrzałość płciową osiąga między 10 a 12 miesiącem życia. Żyje maksymalnie do 9 lat.