Erupcja wulkanu Huaynaputina
Huaynaputina jest stratowulkanem zlokalizowanym w wulkanicznym paśmie górskim na południu Peru. 19 lutego 1600 roku nastąpiła katastrofalna erupcja wulkanu, szacowana na szósty stopień w ośmiostopniowej skali eksplozywności erupcji wulkanicznych (VEI).
Oceniana jest jako największy wybuch wulkanu w Ameryce Południowej w czasach historycznych. Wulkan wyrzucił wówczas do atmosfery od 16 mln do 32 mln ton pyłu, w szczególności dwutlenku siarki. Następstwem erupcji było zjawisko tzw. zimy wulkanicznej, czyli zjawiska obniżenia się temperatury na skutek przysłonięcia Słońca przez popiół wulkaniczny i kropelki kwasu siarkowego.
Popiół wulkaniczny zasypał okoliczne tereny docierając nawet do oddalonego o 120 km wybrzeża Pacyfiku. Według niektórych raportów fala pyłu dotarła na odległość 250-500 km na tereny południowego Peru (obecnie Chile). Gospodarka rolna regionu potrzebowała 150 lat, aby w pełni się zregenerować po skutkach kataklizmu.
Skutki wybuchu wulkanu były odczuwalne przez kolejne lata również na innych kontynentach, gdzie zaobserwowano ochłodzenie klimatu, co w konsekwencji prowadziło do klęsk nieurodzaju i fali głodu. Przykładowo w 1601 roku Rosję nawiedziła najzimniejsza od sześciu wieków zima. Ten sam rok zapoczątkował zarazem w Rosji trwającą dwa lata klęskę głodu, uważaną za jedną z najgorszych w całej historii kraju. Głód zabił 100.000 mieszkańców Moskwy i prawie jedną trzecią mieszkańców ówczesnej Rosji. Ta sama klęska głodu zabiła około połowy populacji Estonii.
Skutki odczuwalne były także na Litwie, w Szwajcarii. Kraje te nawiedziły wyjątkowo srogie zimy. We Francji i Niemczech mieszkańcy musieli zmierzyć się z klęskami nieurodzaju, podobnie było w Chinach.
Szacuje się, że w samej Rosji zginęło łącznie 2 miliony ludzi.
