Cytrynowe i bananowe, ale często podstępne – żółte zwierzęta świata
Kolor w królestwie fauny nigdy nie jest przypadkiem. Żółte zwierzęta potrzebują swej słonecznej szaty aby przypodobać się partnerom, odstraszyć drapieżniki albo skryć się w otoczeniu. Pośród nich są perfidni zabójcy, śpiewający kochankowie oraz mistrzowie kamuflażu. Poznaj najciekawsze żółte gatunki zwierząt na świecie.
Żółte piórka
Najintensywniejszymi odcieniami żółci mogą pochwalić się ptaki. Afrokulczyk żółtgłowy (Crithagra flaviventris), zwany również kanarkiem mozambickim, zawdzięcza swój atrakcyjny kolor obecności karotenoidowych pigmentów w piórach. Szatę ową posiadają wyłącznie samce i służy ona przyciąganiu uwagi partnerek. Dokładnie ten sam trik wykorzystują męscy przedstawiciele wilgi zwyczajnej (Oriolus oriolus), choć w ich przypadku żółto-czarne umaszczenie zaskakująco dobrze stapia się z koronami drzew. To wyjaśnia, dlaczego nieśmiałe wilgi tak rzadko widujemy, mimo że są w Polsce powszechne.
Północnoamerykańskie czyże złotawe (Spinus tristis) w intensywnie żółte piórka oblekają się wyłącznie w sezonie godowym – podtekst seksualny jest tutaj oczywisty. Zimą samce preferują bardziej praktyczną szatę oliwkową i są wówczas podobne żółtawobrązowym samicom.
Samiec wilgi karmiący młode, źródło: WildMediaSK/envato
Kolor trucizny
„Nie jedz mnie” – to dosłowne znaczenie żółtej barwy u niektórych gatunków zwierząt. Ostrzeżenia warto posłuchać. Liściołaz żółty (Phyllobates terribilis) to najbardziej trujący płaz na świecie. Zaledwie jedna mierząca 5 cm żaba ma w sobie tyle toksyny, że mogłaby zabić dziesięciu dorosłych mężczyzn. Rdzenne plemiona z Kolumbii od wieków wykorzystują ją do zatruwania swych strzałek.
Odstraszające żółte ubarwienie wykorzystuje również ropuchowaty gatunek Atelopus zeteki z Panamy. W jego skórze wykryto cały szereg silnych toksyn, z których jedna jest doskonale rozpuszczalna w wodzie i poraża układ nerwowo każdego, kto przyjdzie z nią do styczności. Badania prowadzone na myszach sugerują zgon w ciągu 20-30 minut. Niestety, nawet tak potężna broń nie zdołała ochronić gatunku przed niszczycielską działalnością człowieka – A. zeteki jest krytycznie zagrożony wyginięciem, a możliwe, że już wymarły w środowisku naturalnym.
Nienajlepsze doświadczenia wywołuje również kontakt z niektórymi żółtymi rybami. Kostera gruzełkowata (Ostracion cubicum) to gatunek spotykany wśród raf koralowych Oceanu Spokojnego i Indyjskiego. Ze względu na piękne żółte umaszczenie z kontrastowymi cętkami jest chętnie hodowana w akwariach, ale nie bez ryzyka. W poczuciu zagrożenia kostera wydziela z siebie śluz, który zawiera silną neurotoksynę i zabija okoliczne stworzenia morskie.
Młoda kostera gruzełkowata; źródło Norbert Potensky, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Gatunki inspirowane… bananem
Żararaka rogata (Bothriechis schlegelii) to jedna z najszerzej rozpowszechnionych nadrzewnych żmii na świecie. Można ją spotkać w wilgotnych lasach tropikalnych od Meksyku po Peru i Wenezuelę. Ten trujący gad ma wiele odmian kolorystycznych, a każda ściśle odzwierciedla rodzaj siedlisko. Żółte żararaki spotykane są oczywiście w koronach bananowców, gdzie czyhają przede wszystkim na żywiące się owocami nietoperze. Zaskoczone mogą ugryźć również człowieka, a skutki są opłakane – hemotoksyna w ślinie atakuje układ nerwowy i może zatrzymać akcję serca.
Całkiem niegroźne dla ludzi są natomiast pacyficzne ślimaki bananowe (Ariolimax), które dzięki podłużnemu kształtowi i zgaszonej żółtej barwie faktycznie do złudzenia przypominają banany – warto dodać, że są to drugie największe ślimaki na świecie, o długości nawet 25 cm. Ich ciała pokrywa dość nietypowy gęsty śluz, który pomaga w przemieszczaniu się, rozmnażaniu i pełni funkcję ochronną. Na języku drapieżników dodatkowo wywołuje efekt drętwienia, który odstręcza od konsumpcji.
Pacyficzny ślimak bananowy, źródło: By Andy.goryachev at English Wikipedia – Transferred from en.wikipedia to Commons by Adam Cuerden., Public Domain, Link
Owady, które walczą ze stereotypami
Czarne kropki na czerwonym tle? Niekoniecznie. Biedronka mączniakówka (Psyllobora vigintiduopunctata) to owad pospolity w całej Europie, który na swoich intensywnie żółtych skrzydłach ma aż 22 plamki. Mączniakówka jest też wyjątkowa pod innym względem – w przeciwieństwie do wszystkich innych biedronek, które są drapieżnikami, żywi się ona pleśnią porastającą rodziny. Niestety, przy okazji często też roznosi zarodniki niekorzystnych dla upraw grzybów.
Wrogiem stereotypów jest również mszyca oleandrowa (Aphis nerii), która w przeciwieństwie do swoich zielonych kuzynek jest słonecznie żółta. Zgodnie z nazwą żeruje głównie na oleandrach, a dodatkowo również trojeściach i barwinku. Ta egzotyczna mszyca, którą niestety można spotkać również na polskich oleandrach, rodzi żywe larwy i to bez pomocy samców – każde młode jest genetycznym klonem matki.
Biedronka mączniakówka; źródło: Gilles San Martin from Namur, Belgium, CC BY-SA 2.0, via Wikimedia Commons
Żółty, kiedy potrzebuje
Niektóre gatunki potrafią zmieniać barwę ciała w zależności od okoliczności. Pospolite w całej Polsce samice pająka kwietnika (Misumena vatia) adaptują się do otoczenia, w którym polują. Bywają białe, beżowe, ale także intensywnie żółte, a zmiana kamuflażu zajmuje im od 6 do 25 dni. Zamiast budować sieci czają się w swoich kolorowych „szatach” w kielichach kwiatów i atakują znienacka, wstrzykując ofiarom jad i swoje soki trawienne.
U koników morskich z gatunku Hippocampus kuda zdolność do zmieniania koloru zarezerwowana jest wyłącznie dla samców. Dzięki obecnym w skórze chromatoforom, są one zdolne do regulowania poziomu barwników i przed swym zalotnym tańcem oblekają się w zmysłową żółć. Każdemu wedle potrzeb!
Absolwentka Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, która oddała się pasji zgłębiania zagadek świata i pisania o nich. Specjalizuje się w ekologii, klimatologii i naukach przyrodniczo-naukowych. Żyje ponad granicami, dużo podróżuje, a w wolnym czasie pływa.
Opublikowany: 8 października, 2025
- „10 Stunning and Rare Yellow Animals That Dazzle and Deter” Heather Hall, https://a-z-animals.com/articles/10-stunning-and-rare-yellow-animals-that-dazzle-and-deter/, 16/09/2025;
- “42 Yellow Animals Found in Nature and Their Colorful Features” Jacob Olsen, https://www.color-meanings.com/yellow-animals/, 16/09/2025;
- “Eurasian golden oriole” EBSCO, https://www.ebsco.com/research-starters/science/eurasian-golden-oriole, 16/09/2025;
- “Golden poison frog” National Geographic, https://www.nationalgeographic.com/animals/amphibians/facts/golden-poison-frog;
- “Bothriechis schlegelii” Animal Diversity Web, https://animaldiversity.org/accounts/Bothriechis_schlegelii/, 16/09/2025;
- “How and why do seahorses change colour?” Matt Dogett, https://www.discoverwildlife.com/animal-facts/marine-animals/how-and-why-do-seahorses-change-colour, 16/09/2025;
