Raport Sterna – głos ekonomisty w sprawie ocieplenia klimatu
Stern ostrzega, że jeżeli ludzkość nie podejmie już teraz działań zmierzających do zatrzymania globalnego ocieplenia, to koszty które poniesie w przyszłości będą ogromne. Wzrost temperatury o zaledwie kilka stopni może spowodować poważne zmiany klimatu, a następstwa takich zmian będą katastrofalne. Jeżeli nie podejmiemy odpowiednich działań to około dwieście milionów ludzi zostanie tzw. uchodźcami klimatycznymi, z powodu suszy lub powodzi. Bioróżnorodność będzie bardzo zagrożona, wiele gatunków straci bezpowrotnie swoje siedliska – w najgorszym wypadku może wymrzeć nawet do 40% gatunków roślin i zwierząt.
Wreszcie o wiele częściej będziemy nękani huraganami, falami upałów i innymi nietypowymi zjawiskami pogodowymi. Stern stwierdza, że wszystkie te czynniki spowodują spadku światowego PKB per capita o około 20%. Oczywiście rozkład geograficzny strat nie będzie równomierny – najbardziej ucierpią kraje rozwijające się, głównie Afryka.
Oprócz wskazania zagrożeń Stern wyjaśnia w swoim raporcie jak możemy się ustrzec przed tymi katastrofami. Ludzkość będzie musiała zainwestować w ochronę przed ociepleniem klimatu 1% światowego PKB. Taka inwestycja pozwoli zaoszczędzić w przyszłości wspomniane już 20% PKB.
Celem, który postawił Stern jest stabilizacja stężenia gazów szklarniowych w atmosferze na poziomie 550 ppm równoważnika CO2 do roku 2050.
Aktualna wartość tego stężenia to 430 ppm. Aby zrealizować założony cel trzeba będzie zmniejszyć o ¾ wielkość emisji na jednostkę PKB. „Odwęglowienie” sektora energetycznego będzie musiało wynieść 60-70%, trzeba będzie także powstrzymać procesy wylesiania na całej kuli ziemskiej. Stern wskazał kilka dróg prowadzących do zmniejszenia emisji gazów szklarniowych. Po pierwsze trzeba opodatkować podmioty gospodarcze emitujące gazy cieplarniane. Po drugie wymagane jest rozdzielenie limitów emisji CO2 pomiędzy podmioty gospodarcze, a następnie stworzenie globalnego, sprawnego rynku handlu emisjami. Po trzecie należałoby zwiększyć innowacyjność technologiczną i położyć nacisk na rozwijanie technologii produkcji energii nie bazującej na paliwach kopalnych.
Ostatnim imperatywem jest edukacja lokalnych społeczeństw i odpowiednie regulacje prawne. Konieczna będzie koordynacja powyższych działań na poziomie międzynarodowym, co jest chyba największą przeszkodą przed przejściem do czynów.
Przedsięwzięcie musi uzyskać wsparcie Stanów Zjednoczonych, Chin i Indii, które są światowymi potęgami energetycznymi. Jak dotąd USA nie chcą słyszeć o ograniczaniu emisji tłumacząc to dobrem swojej gospodarki. Być może sytuacja ta się zmieni, bo raport Sterna uzyskał poparcie wielu prominentnych postaci świata nauki i polityki, w tym kilku laureatów nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii oraz premierów Wlk. Brytanii i Australii.
Pozostaje mieć nadzieję, że nastąpi trwała zmiana w trendach światowej polityki, pozwalająca na skuteczne powstrzymanie postępującego ocieplenia naszej planety. Raport Sterna daje taką szansę a jednocześnie potwierdza smutną prawdę, że ludzie zaczynają działać dopiero wtedy, kiedy chodzi o pieniądze.
Grzegorz Piotrowski
Biuletyn Klimatyczny, Numer 9 i 10 (10) IV kwartał 2006 / I kwartał 2007
